Rokers verder onder vuur in Rusland
René Does
Laten Russische rokers zich afschrikken door dreigende teksten? De komende tijd zullen ze in ieder geval meer en groter afgedrukte teksten op hun sigarettenpakjes tegenkomen. Dit komt doordat ook Rusland zich nu heeft aangesloten bij de Raamconventie van de Wereldgezondheidsorganisatie voor de Strijd tegen Tabak. Dit zijn tevens de Europese normen voor tabaksproducten. Daarom spreken de Russen van 'de Europese normen' voor tabaksproducenten en tabaksverkopers.
Sinds 26 juni van dit jaar moet 30 procent van de voorkant van een sigarettenpakje de tekst 'Roken doodt' omvatten. Dit in een zwarte omkadering. De achterkant moet minstens voor de helft worden ingenomen door een van twaalf afschrikwekkend bedoelde teksten, zoals 'Roken leidt tot hartinfarcten en hersenbloedingen', 'Roken kan de oorzaak worden van een langzame en pijnlijke dood', 'Roken leidt tot impotentie' en 'Roken leidt tot vroege veroudering van de huid'. Sigarettenproducenten moeten alle twaalf teksten minstens een keer per jaar afdrukken; dit om gewenning aan een dreigende tekst te vermijden.
Er is overigens een overgangsperiode van een jaar tot 26 juni 2011. Tot die dag mogen sigarettenproducenten en -verkopers pakjes blijven verkopen uit oude voorraden die niet aan de nieuwe regels voldoen.
Tegen de mondiale trend in zijn Russen de afgelopen jaren meer gaan roken. Tussen 2007 en 2009 is het aandeel rokers gestegen van 32 tot 37 procent van de bevolking. Vooral de Russische mannen roken, namelijk 59 procent. Van de Russische vrouwen rookt een kwart.
Rusland heeft naar verhouding de meeste rokers ter wereld, aldus de regeringskrant Rossijskaja Gazeta. Hierna volgt China, waar 22 procent van de bevolking rookt. De Chinezen zijn wel de grootste rokers ter wereld als het gaat om het aantal sigaretten per roker. Volgens de krant sterven in Rusland jaarlijks '350.000 tot 500.000 mensen' aan de gevolgen van roken.
Het is niet zo dat Rusland helemaal geen anti-rookbeleid kent. Sinds 2003 moet minimaal vier procent van de voorkant van sigarettenpakjes worden ingenomen door de tekst 'Het Ministerie van Volksgezondheid waarschuwt: roken is schadelijk voor uw gezondheid'. Ook geldt er sindsdien een rookverbod in veel openbare gelegenheden: arbeidsplekken, het openbaar vervoer, vluchten korter dan drie uur, sportzalen, ziekenhuizen, scholen en culturele instellingen.
De krant Novyje Izvestija vroeg zijn lezers op zijn site of de nieuwe anti-rookregels effect zullen hebben. Van de lezers die reageerden zei 72 procent dat ze geen invloed hebben op het rookgedrag, 14 procent dacht van wel, 7 procent antwoordde 'het maakt me niets uit', 4 procent voorspelde productieverlies bij sigarettenfabrieken en 3 procent dacht dat rokers door de dreigende teksten nog meer sigaretten zouden gaan opsteken.
Sommige artsen stellen dat er grover geschut moet worden ingezet om Russische rokers af te schrikken, zoals foto's op de pakjes van door het roken verrotte tanden of zwarte longen. Ook sommige regio's willen extra anti-rookmaatregelen treffen. Zo wil het parlement van de Zeeprovincie in het Verre Oosten (hoofdstad: Vladivostok) roken tevens gaan verbieden op stranden, op bushaltes en treinstations en bij trappenhuizen en bordessen van flats.
De meeste Russische artsen en psychologen denken dat de huidige rokers ook door de nieuwe maatregelen niet meer van hun gewoonte zijn af te brengen. Ze denken en hopen dat met name de Russische jongeren door de maatregelen minder zullen gaan roken.