Russen weer aan werk na lange Nieuwjaarsvakantie

René Does

Wat voor de meeste Nederlanders de week tussen Kerstmis en Nieuwjaarsdag is, een week vrij van het werk, is voor de meeste Russen de week na Nieuwjaarsdag, want het Russisch-orthodoxe Kerstfeest valt een week na Nieuwjaarsdag. Officieel loopt de Nieuwjaarsvakantie van 2 tot en met 9 januari. In deze week, week 2 van 2012, kwam het gewone dagelijkse leven weer geleidelijk op gang in Rusland. Net als veel Nederlanders doen, plakken veel Russen nog een paar vrije dagen vast aan de officiële vakantieperiode. Wat hebben de Russen zoal uitgespookt in deze vrije tijd?

In Moskou was er een stormloop op de musea. Deels kwam dit door het zachte winterweer, waardoor populaire buitenactiviteiten als boswandelingen, schaatsen en langlaufen niet leuk of niet mogelijk waren (alleen de kunstijsbaan in het Gorki-park was overvol). De belangrijkste reden was dat ruim vijftig Moskouse musea gratis toegankelijk waren in de vakantie en dat dit maanden geleden door de stadsautoriteiten, die de musea financieel zouden compenseren, was aangekondigd.

Vooral het Fotomuseum en het Darwin-museum werden bestormd. Bij veel musea stonden bezoekers regelmatig urenlang in de rij voordat ze naar binnen konden. Honderdduizenden Moskovieten bezochten een museum. Velen hadden zelfs een over meerdere dagen uitgesmeerde museumbezoekcampagne uitgestippeld.

Het Poesjkinmuseum in Moskou is het populairste van Rusland. In 2012 wordt het honderdjarig bestaan gevierd. Foto: www.arts-museum.ru

De grote staatsmusea, zoals de Tretjakov Galerij en het Poesjkin Museum, waren niet gratis, maar konden ook op een enorme toeloop van bezoekers bogen. Onder andere omdat zij een flink aantal bijzondere tentoonstellingen hadden georganiseerd. Vaak stonden die in het teken van Italië, omdat Rusland dit jaar een Italië-jaar heeft (en Italië een Rusland-jaar).

Zo had het Poesjkin Museum bijzondere tentoonstellingen van werk van de Britse schilder en tekenaar William Blake (1757-1827), van Michelangelo, Vasili Kandinski, fotografe Anni Leibowits en de beroemde sovjetfotograaf Genrich Borovik. In de Tretjakov Galerij was er een groot retrospectief van de Russische kunstschilder Nikolaj Ge (1831-1894) en een bijzondere tentoonstelling van de middeleeuwse Italiaanse kunstschilder Giotto di Bondone.

Naast het uitzonderlijk zachte weer noemde opinieonderzoeker Aleksej Levinson van het onderzoeksbureau Levada-Centrum nog drie redenen waarom de museumcampagne van de Moskouse stadsautoriteiten zo'n stormloop op de musea had ontketend. Allereerst was de reclamecampagne op tijd en doelmatig opgezet. En dit leidde tot kuddegedrag onder Moskovieten: museumbezoek was een must geworden als je wilde laten zien dat je de vakantie ook een beetje zinvol had doorgebracht. Bovendien signaleert Levinson een wens onder hedendaagse Russen om kinderen en kleinkinderen kennis te laten maken met de klassieken uit de vaderlandse en de mondiale kunst.

Maar de meeste Russen zijn toch niet blij met deze lange Nieuwjaarsvakantie in postcommunistisch Rusland. Veel economen stellen dat de vrije dagen in de productiesector een productieverlies van zo'n biljoen roebel (ca. 22 miljard euro) betekenen. Maar andere economen stellen hier weer tegenover dat er door de Russen ongeveer evenveel wordt uitgegeven aan nieuwjaars- en kerstinkopen in de winkels en in de horeca en andere vrijetijdsinstellingen en dat de basissectoren van de Russische economie, zoals de olie- en gassector, gewoon doordraaien.

Ook niet zo blij met de lange vakantie zijn de medici en de brandweer van Rusland. In de Nieuwjaarsvakantie consumeren de Russen evenveel drank als in twee maanden tijd. Verder wordt er in dronken toestand vuurwerk afgestoken. Al met al zijn er tijdens de Nieuwjaarsvakantiedagen veel meer gevallen van alcoholvergiftiging dan gebruikelijk, gemiddeld twee keer zo veel verkeersdoden per dag dan op gewone dagen en vallen er dagelijks ruim honderd doden door branden.

Volgens een opiniepeiling van het Russische Centrum voor de Bestudering van de Publieke Opinie (VTsIOM) is een meerderheid van de Russen tegen de langere Nieuwjaarsvakantie, namelijk 52 procent. De belangrijkste reden is dat de extra vrije dagen tussen Nieuwjaar en het orthodoxe kerstfeest ten koste zijn gegaan van de meivakantie.

Gewoonlijk hadden de Russen vrij tussen de Dag van de Arbeid (1 mei) en Bevrijdingsdag (9 mei). Deze vrije dagen hebben de Russen hard nodig voor het verrichten van zaaiwerk op de datsja (buitenhuisje met volkstuin), zodat er in de nazomer genoeg groenten en fruit kunnen worden geoogst. Deze bijdrage aan de eigen voedselvoorziening vinden velen belangrijker dan het gelanterfanter tijdens de Nieuwjaarsvakantie.