René Does
Rusland heeft natuurlijk een nationale munt, de roebel, maar een speciaal muntteken voor de roebel is er niet, zoals die voor de meeste munten in de wereld, waaronder de euro (€) en de dollar ($), wel bestaan. Daar moet vanaf 2014 verandering in komen. Voor het vaststellen van een apart roebelteken heeft de Centrale Bank van Rusland via zijn website op 5 november 2013 een nationale stemming uitgeschreven.
Voor geldbedragen in roebels worden in Rusland gewoonlijk twee afkortingen van рубль (roebel) gebruikt: руб. (roeb.) en р. (r.). Dit gebruik stamt al uit het midden van de negentiende eeuw. Daarvóór werd sinds het einde van de zeventiende eeuw, toen in Rusland Arabische cijfers ingang vonden, de ligatuur ру (roe) gebruikt.
Roebelteken in de 17e en 18e eeuw.
De Centrale Bank kreeg in 2007 door een wijziging in de Wet op de Centrale Bank het recht een teken voor de nationale munt te bepalen. Hier werd geen haast mee gemaakt. In oktober 2010 vertelde eerste vicevoorzitter Georgi Loentovski van de Centrale Bank dat het roebelteken uit ´een R met toevoegingen´ moest bestaan.
Wel werd door een groep designerbureaus een maand na de invoering van de wetswijzigingen in een manifest opgeroepen om voor de roebel een teken te ontwerpen. Zelf deden ze een voorstel: een hoofdletter P (onze P is de Russische R) met een horizontaal streepje door de poot van de P.
Dit teken werd bekend als ´het teken van Lebedev´, naar het populairste designbureau onder de ondertekenaars van het manifest, dat van de Moskoviet Artemi Lebedev. Soms wordt door Russische winkels ´het teken van Lebedev´ al onofficieel als aanduiding voor roebelbedragen gebruikt. Verschillende financiële kranten en tijdschriften schreven daarna ook ontwerpwedstrijden uit.
Uit de vele voorstellen heeft de Centrale Bank vijf ontwerpen voor een roebelteken gekozen voor de volksstemming op zijn website, die van 5 november tot 5 december loopt. Naast het ´teken van Lebedev´ baseren drie ontwerpen zich op een combinatie van de P (R) en de У (Oe), waardoor er in het beeld ook een Latijnse R ontstaat. Het vijfde ontwerp ziet eruit als twee in elkaar geschoven Russische letters P (R), dat dan kan worden opgevat als een afkorting van Russische Roebel.
Wie op de site van de Centrale Bank wil meestemmen moet ook leeftijd, geslacht, opleiding en motivering van de keuze invullen. Op 18 november meldde de Centrale Bank dat na twee weken stemming ruim 250.000 stemmen waren uitgebracht. De grootste groep stemmers bestond uit mannen in de leeftijd van 25 tot 34 jaar. De bank vertelde dat er een koploper was met 62 procent van de uitgebrachte stemmen, maar vertelde niet welk roebelteken er aan kop ging.
De vijf roebeltekens waaruit men kan kiezen. Men kan ook tegen deze tekens stemmen. Foto: www.cbr.ru.
Overigens is de uitslag van de volksstemming niet bindend voor de Centrale Bank. De bank heeft een zelfstandige beslissingsbevoegdheid in het kiezen van een roebelteken.
Welk roebelteken zal winnen? Het teken dat met 62 procent van de uitgebrachte stemmen aan kop gaat? Zeer waarschijnlijk is dat ´het teken van Lebedev´.
Nog een vraag is of het roebelteken door winkels en consumenten in Rusland geaccepteerd en algemeen gebruikt zal worden in het aangeven van roebelbedragen. Zijn zij niet zo gewend en gehecht aan het gebruik van de afkorting руб. (roeb.) dat zij het roebelteken in de praktijk links zullen laten liggen?