Russische inflatiestijging lijkt al voorbij
Jan Limbeek
In 2018 stegen de prijzen in Rusland met 4,3 procent. Dit is iets hoger dan de prognose van 4,2 procent en de inflatiedoelstelling van vier procent van de Centrale Bank van Rusland (CBR). De verwachting was dat in de eerste helft van 2019 de inflatie wederom in een stroomversnelling komt, waarna de inflatie geleidelijk weer gaat dalen. Het lijkt er echter op dat de inflatie minder oploopt dan men vreesde en in januari de piek al heeft gehad.
* Grotendeels zonder de sterk fluctuerende prijzen van voedsel en energie, en door de overheid gereguleerde prijzen. Bron: Russische Staatsdienst voor de Statistiek, Rosstat
Gemiddeld over het hele jaar 2018 stegen de prijzen met slechts 2,9 procent omdat de inflatie in de eerste helft van 2018 stabiel op 2,3 procent bleef. In de tweede helft van 2018 begonnen de prijzen steeds sneller te stijgen. Voor voedselproducten was het verschil tussen de jaarinflatie eind december 2018 en de gemiddelde inflatie in 2018 nog groter: 4,7 om 1,7 procent. Zonder alcohol nam de jaarinflatie van voedselproducten in december toe met 5,1 procent (gemiddeld in 2018 1,7 procent).
De andere inflatiecomponenten non food en diensten zijn de afgelopen drie maanden niet extra in prijs gestegen. De inflatiestijging komt alleen door voedselproducten. Dit komt omdat de periode van overvloedige oogsten, met name van groente en fruit, voorbij is. Rekening houdend met seizoensfactoren waren de prijzen van voedsel nog steeds 1,0 procent hoger dan in november 2018. Vorig jaar december stegen de voedselprijzen inclusief seizoensfactoren niet en in december 2016 daalden ze met 0,1 procent.
Inflatie in 2019
Zoals verwacht nam de inflatie in januari snel toe. De prijzen stegen met 1,0 procent en waren in totaal 5,0 procent hoger dan in januari 2018. De drie belangrijkste redenen voor de huidige inflatiestijging volgens de CBR zijn de depreciatie van de roebel, de stijging van de BTW van 18 naar 20 procent en de voedselprijsstijging.
Bron: Russische Staatsdienst voor de Statistiek, Rosstat
De roebel is in 2018 behoorlijk in waarde verminderd, maar staat sinds oktober tot in ieder geval midden februari 2019 stabiel op zo'n 75 roebel voor een euro en 66 roebel voor een dollar. Het uitgestelde effect van de depreciatie zorgt nog even voor extra inflatie, maar over enkele maanden niet meer.
Vooralsnog werkt de BTW-stijging minimaal door op de prijzen. Voedsel is trouwens uitgesloten van de huidige BTW-stijging en kent een tarief van 10 procent. De kerninflatie, waarin voedsel niet opgenomen is, nam in januari toe met 4,1 procent. Dit is nauwelijks meer dan de inflatiedoelstelling van 4 procent.
Vreemd is het dus niet dat de inflatie in 2019 al rap aan het dalen is. De dagelijkse inflatie in de eerste twee weken van 2019 zou een maandinflatie opleveren van anderhalf procent indien de dagelijkse inflatie in januari constant was gebleven. Het werd 1 procent omdat de inflatie voordurend omlaag ging.
De eerste elf dagen van februari was de dagelijkse inflatie 0,015 procent (in geheel januari 2019 0,032 procent). Op dat niveau zou de maandinflatie in februari uitkomen op 0,4 procent. Maar gezien de dalende trend is een lagere inflatie in februari waarschijnlijk.