Artikelen die de achtergrond van actuele gebeurtenissen en de geschiedenis van Rusland en het GOS belichten.
Boekbesprekingen van historische en contemporaine boeken over Oost-Europa.
In de agenda staan optredens, tentoonstellingen en dergelijke in met name Nederland met betrekking tot Rusland en het GOS.
René Does pluist in de rubriek Russisch leven de Russische media uit op zoek naar interessante berichten die de Nederlandse media gewoonlijk niet halen, maar wel inzicht geven in het Russisch bestaan.
Enkele recepten en achtergronden hiervan uit het GOS.
Naar het archief verhuizen artikelen van eerdere jaren: 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021
Een verzameling links van ieder land van het GOS.
BEDRIJFSVERTROUWEN
Het onderzoeksbureau Romir heeft uitgezocht welke Russische bedrijven onder de bevolking het bekendst zijn en het meeste vertrouwen genieten. Hierbij maakte Romir gebruik van de onderzoeksmethode van de Global Reputation Index (GRI). Naamsbekendheid en consumentenvertrouwen worden beide meegerekend in de vertrouwensmeter van bedrijven.
Opvallend is dat in de top10 van bedrijven met het meeste vertrouwen onder de Russische bevolking (vertrouwd door minstens 70 procent) veel telecombedrijven en drie bedrijven uit de sovjettijd zitten. De drie bedrijven die ook al in de sovjettijd bestonden zijn: de absolute nummer één in het vertrouwen Potsjta Rossii (Russische Post), de Sberbank (Spaarbank) en luchtvaartmaatschappij Aeroflot.
De Russische consument vertrouwt vooral door de tijd bewezen staatsbedrijven, zo luidt de belangrijkste conclusie van het onderzoek. Bedrijven die zich onderscheiden door sociale verantwoordelijkheid en massaliteit. De top10 van de meest door de bevolking vertrouwde Russische bedrijven is:
Nezavisimaja Gazeta, 27-12-2010
WEGEN
Gevraagd in een opiniepeiling van het verzekeringsbedrijf Rosgosstrach naar hun opinie over de toestand van het Russische wegennet, antwoordde 36 procent van de respondenten dat zij deze ‘eerder bevredigend’ vonden, 34 procent ‘eerder onbevredigend’, 21 procent ‘absoluut onbevredigend’ en 9 procent ‘goed’. De beste wegen zijn, regionaal gezien, in de provincies Kemerovo, Tjoemen en Tsjeljabinsk, en de slechtste wegen in de provincies Vladivostok, Wolgograd en Samara.
Dat Vladivostok zo hoog scoort op het beruchte Russische verschijnsel van bezdorozje (‘wegenloosheid’) heeft ook natuurlijke factoren: bijna geen weg loopt er plat en in de provincie in het Verre Oosten komt vaak ijzel voor. De Automoblistenbeweging van Rusland meent dat er in de Russische steden, Moskou uitgezonderd, veel te weinig goede wegen zijn en dat alleen enkele snelwegen tussen regionale hoofdsteden als echt goede wegen zijn te betitelen.
Izvestija, 17-12-2010
CORRUPTIE
In het afgelopen jaar heeft iedere vierde Rus steekpenningen moeten betalen, aldus de internationale corruptiewaakhond Tranparancy International in zijn jaarlijkse rapport. Om preciezer te zijn: 26 procent van de Russen. De meeste steekpenningen werden betaald aan (verkeers)agenten, namelijk door 28 procent van de Russen die met agenten in aanraking kwam. Hierna volgden artsen (20,7 procent), medewerkers van kadasters (20,2 procent) en rechters en personeel van onderwijsinstellingen (beide 18 procent).
Er zijn natuurlijk grote verschillen in de aantallen burgers met contacten met zulke dienstverleners en beroepsgroepen. Zo hoefde maar 11 procent van de Russen medewerkers van kadasters te treffen, maar betaalde iedere vijfde persoon uit deze groep steekpenningen. Respondenten in het onderzoek konden op een 5-puntschaal ook een cijfer geven voor de mate van corruptie in beroepsgroepen. Russische ambtenaren en (verkeers)agenten scoorden een 3,9 en rechters en onderwijzers een 3,7.
Er zijn twee belangrijke redenen waarom Russen steekpenningen betalen: het vermijden van problemen met de autoriteiten en beïnvloeding en versnelling van ambtelijke procedures. Omdat arme mensen minder geld hebben, is een hoge mate van corruptie in een land een vorm van regressieve belasting. De meeste Russen denken dat er weinig te doen is tegen het hoge corruptieniveau in Rusland. Op de vraag wie in Rusland in staat is effectief tegen corruptie op te treden, antwoordde 42 procent ‘niemand’.
www.gazeta.ru, 12-12-2010
OPENBARE TOILETTEN
Je zult maar weer eens moeten plassen als je door Moskou loopt. Volgens de normen moet er één openbaar toilet zijn per 1.000 inwoners. Het is er nu één per 7.000 inwoners, de toeristen en andere bezoekers van de stad niet meegerekend. En de laatste tijd worden niet alleen steeds meer straatkiosken verwijderd omdat ze het Moskouse straatbeeld zouden aantasten, maar ook de officiële ‘blauwe cabines’ van openbare toiletten. Wel zijn er in het centrum van de stad nog aardig wat privé-exploitanten van toiletcabines die wc-geld vragen.
In tegenstelling tot de onzekerheid rond cabines zullen de vaste openbare toiletten wel blijven staan. Maar nieuwe vaste toiletten zullen er vanwege de hoge aanlegkosten en het ruimtegebrek niet snel komen. Een bezoek aan zo’n openbaar toilet is overigens geen pretje. Zo bepaalde een teller bij de ingang van het toilet in het Aleksandrpark dat in een dag tijd 8.000 bezoekers van het toilet gebruik maakten.
Een uitweg in hoge nood is een wc in een warenhuis, supermarkt of restaurant bezoeken. Officieel mogen zulke bedrijven in Moskou en de Gouden Ring rond de stad toiletbezoekers niet weigeren, ook als ze niets kopen of consumeren. Sommige warenhuizen en restaurants vragen wc-geld, maar dan moeten ze officieel ook een kassabonnetje voor het wc-bezoek leveren.
In de metro zijn geen openbare toiletten. Het Moskouse metrobedrijf is hiertoe niet verplicht en wil ze ook niet om geen zwervers en ander ongeregeld volk aan te trekken. Op Moskouse treinstations zijn wel openbare toiletten. Deze kunnen behalve met de ogen ook met de neus worden gevonden.
Novyje Izvestija, 3-12-2010
APPARATENOMRUILPROGRAMMA
De afgelopen twee jaar kende Rusland een sloopregeling voor oude auto’s. Dit programma was erg populair onder de bevolking. Als vervolg is er nu een programma ontwikkeld voor de omruil van huishoudelijke apparaten ouder dan vijftien jaar. Het gaat vooral om koelkasten en wasmachines.
Wie een oud bakbeest inlevert, krijgt een premie van 1.000 tot 2.000 roebel (25 tot 50 euro) voor de aanschaf van een nieuw apparaat. Speciale ophaaldiensten komen oude apparaten thuis ophalen. Het omruilprogramma maakt deel uit van het landelijke energiebesparingprogramma, dat tot 2020 loopt.
Kommersant, 29-11-2010
WINKELDIEFSTAL
In de periode 2009-2010 is de derving door winkeldiefstal in Rusland enorm toegenomen. Namelijk van 30 tot 90 miljard roebel, ofwel van één naar drie miljard dollar. De oorzaak moge duidelijk zijn: de economische crisis. In 2009 werden 240.000 winkeldieven/dievegges aan de politie overgedragen. Naar schatting is dit een kwart van het totale aantal dieven/dievegges dat door winkelpersoneel op diefstal wordt betrapt, dus bijna één miljoen.
In slechts 3.000 gevallen kwam het ook tot een rechtszaak. De minimumstraf voor winkeldiefstal is een boete van 80.000 roebel (2.000 euro), de maximumstraf twee jaar strafkamp. Een strafzaak wordt mogelijk bij diefstal boven de 100 roebel (2,5 euro). Soms knijpt winkelpersoneel dat iemand betrapt een oogje toe, bijvoorbeeld als een arme bejaarde een brood of een pak melk onder de winterjas propt.
De meeste diefstal vindt plaats in supermarkten in de grote steden. Het verschijnsel komt onder alle soorten klanten voor: studenten, bejaarden, vrouwen met het voorkomen van een zakenvrouw, mannen in een militair uniform. Vóór de crisis werden vooral luxe voedingsmiddelen gestolen; nu is ‘alles in trek’, van de goedkoopste voedingsmiddelen tot laptops.
Naast directe diefstal is ook bedrog. Onder jongeren is het omwisselen van streepjescodes populair, onder vrouwen het bijvullen van een product dat een klant zelf moet afwegen of het omwisselen in een verpakking van een goedkoop product door een duurder vervangend product. In een supermarkt in de Moskouse voorstad Mytisjtsji is een vrouw aangehouden die een levende steur onder haar jurk had verborgen: helaas ging de vis bij de uitgang heftig bewegen.
Naar verhouding is winkeldiefstal in Rusland echter niet zo omvangrijk. Volgens het Britse onderzoeksbureau voor de detailhandel CRR gaat het in Rusland om in totaal 1,6 procent van de detailhandelsomzet. Koploper in de wereld is India, met 2,7 procent van de totale omzet. Ook in landen als Brazilië en Marokko wordt verhoudingsgewijs meer in winkels gestolen. De minste winkeldiefstal is in Hongkong en Taiwan: 0,7 procent van de omzet.
Izvestija, 12-11-2010
OUDERENACTIVITEITEN
In Rusland leven twaalf miljoen 'actieve bejaarden', zes miljoen eenzame bejaarden en 4,5 miljoen hoogbejaarden die permanente zorg behoeven. (De totale bevolkingsomvang is 142 miljoen.) President Dmitri Medvedev heeft bedrijven en plaatselijke besturen opgeroepen meer voor de eerste twee groepen te doen. Medvedev doelde vooral op het faciliteren van activiteiten voor bejaarden, om hun lichamelijke en geestelijke welzijn te ondersteunen na beëindiging van de arbeidscarrière.
Overigens worden er al activiteiten voor ouderen georganiseerd. Zo zijn er in Moskou 170 dagcentra, waar ouderen activiteiten kunnen volgen als biljarten, handwerken, yoga, badminton, schaken en een cursus digitale fotografie. Er is een 'Universiteit voor de derde leeftijd', waar 3.000 bejaarden een studie volgen. Theaters en bioscopen stellen op werktijden vaak gratis kaartjes voor bejaarden beschikbaar. Er zijn computerclubs, veelal gedragen door jonge vrijwilligers, die bejaarden leren een e-mailadres aan te vragen, te skypen en een persoonlijke pagina op een sociale site aan te maken.
Verder organiseren reisbureaus speciale 'ouderenreizen' voor mensen boven de 50, die minder lang kunnen of willen wandelen en 's avonds niet in het discogeweld willen zitten. Het probleem met de ouderenactiviteiten is echter dat het aanbod niet genoeg is en geld voor uitbreiding ervan ontbreekt.
Een ander probleem is dat de maatschappelijke organisaties die dit soort ouderenactiviteiten goed zouden kunnen organiseren, vaak gewantrouwd worden en ook de traditie niet hebben om dit te organiseren. Bedrijven en overheden doen wel dingen voor ouderen, maar meestal gaat dit in de vorm van directe persoonlijke steun, zonder tussenkomst van een maatschappelijke organisatie.
Novyje Izvestija, 3-11-2010
FILEBESTRIJDING
De eerste opdracht voor de nieuwe Moskouse burgemeester Sergej Sobjanin is het enorme fileprobleem in de Russische hoofdstad aan te pakken. Gedacht wordt aan de invoering van filebestrijdende maatregelen als beperking van het vrachtverkeer tussen zeven uur 's morgens en tien uur 's avonds, het organiseren van 'groene golven', meer ondergrondse voetgangerstunnels, vrije busbanen en snellere treinen tussen Moskou en zijn voorsteden om op deze manier meer mensen uit de auto te krijgen.
Van alle 2.5000 stoplichten in de stad kunnen er maar 300 op afstand gereguleerd worden om een groene golf in te stellen. Als de Moskouse maatregelen effectief blijken, kunnen ze worden uitgebreid naar de andere grote Russische steden die ook met steeds langere files kampen.
Izvestija, 29-10-2010
RATTEN EN MUIZEN
In de Moskouse woon- en werkgebouwen leven ruim twee keer zo veel ratten en muizen als de sanitaire norm toestaat, namelijk 1,2 knaagdier per duizend vierkante meter, terwijl de officiële sanitaire norm 0,5 knaagdier is. Bedrijven en overheidsgebouwen zijn verplicht aan ongediertebestrijding te doen, maar vaak komen de problemen van buiten de gebouwen: afval rond markten en straatkiosken, de binnenplaatsen van fastfoodrestaurants en rommel rond vuilcontainers.
Er wordt nu voorgesteld alle wooncomplexen, bedrijven en overheidsgebouwen te omgeven met elektradraden die ratten en muizen afweren. Ook de vuilophaal moet verbeterd worden. Zwerfkatten moeten minder fanatiek bestreden worden omdat zij in en rond gebouwen effectieve jagers op ratten en muizen zijn.
Overigens heeft Moskou ook andere sanitaire problemen. Zo is de helft van de stadsbodem te vervuild, zijn de openbare toiletten meestal smerig en worden de metrogangen onvoldoende gedesinfecteerd.
www.gazeta.ru, 28-10-2010
SPORTLOTERIJ
Veertig jaar geleden werd in de Sovjet-Unie de Sportloterij gestart. Dit was toen de enige staatsloterij en ook de enige manier in de sovjettijd om in een keer op wettige manier rijk te worden.
De eerste winnares was de Moskouse ingenieur Lidija Morozova, die op 20 oktober 1970 het toen grote bedrag van 5.000 roebel won. De winst uit de loterij was bedoeld ter medefinanciering van evenementen, zoals de Olympische Spelen van 1980 in Moskou. De Sportloterij was de hele sovjettijd onder de Russen zeer populair en bleef tot het einde van de jaren negentig bestaan.
Tegenwoordig is de Staatsloterij (Gosloto) de enige staatsloterij. Daarnaast zijn er veel particuliere loterijen actief. De hoogste prijs die ooit is uitgekeerd viel onlangs in de Lotto: 45.309.000 roebel (ruim één miljoen euro). De gelukkige winnaar was Michail Ch. uit de Siberische oliestad Soergoet.
Ogonjok, 25-10-2010
UITERLIJK
Veel Russen zijn bereid lichamelijke klachten te verdragen om er aantrekkelijker uit te zien. Niet verwonderlijk is deze bereidheid onder vrouwen groter dan onder mannen.
Volgens Russische oogspecialisten heeft de helft van de Russen problemen met het zicht en zijn er 15,5 miljoen inwoners met ‘oogziekten’. Met name bijziendheid onder jongeren zou toenemen door de nieuwe media en de steeds hogere onderwijslast. Bijna iedere vijfde Rus(sin) die last heeft van bijziendheid draagt echter geen bril of lenzen. Verder weigert de helft van de jongeren die aan een beugel moet deze ook te dragen.
Niet alleen het uiterlijk speelt hierin een rol, maar ook angst voor pijn en de hoge prijs van een beugel van 30.000 tot 90.000 roebel (700 tot 2100 euro).
Bovendien is volgens Russische orthopeden 40 procent van de Russische vrouwen bereid om voor hun uiterlijk oncomfortabele schoenen te dragen, hetgeen tot gezondheidsproblemen aan het bekken en de ruggengraat kan leiden. Lang niet alle mensen met voetproblemen dragen speciale orthopedische schoenen. Zulke schoenen van Russische makelij zijn vaak lelijk en ook weer erg duur (tegen de 30.000 roebel, zo'n 700 euro).
Novyje Izvestija, 15-10-2010
BIOSCOPEN
Wilt u in Moskou eens een bijzondere bioscoop bezoeken? Dan kunt u op de onderstaande adressen terecht:
Argoementy i Fakty, 15-9-2010
GEZINSPROBLEMEN
Het Opinieonderzoeksbureau van Joeri Levada onderzocht in augustus de vraag welke gezinsproblemen de Russen vrezen. Dit zijn de resultaten (meerdere antwoorden konden worden aangekruist):
Deze onderzoeksvraag wordt sinds 1994 regelmatig aan een groep respondenten gesteld. Er zijn sindsdien geen grote veranderingen in de antwoorden opgetreden. Wel is de angst voor geldgebrek en voor uitzichtloosheid met ongeveer 10 procent gedaald en is de angst voor dagelijkse problemen en het gebrek aan vrije tijd met ongeveer 10 procent gestegen.
www.polit.ru, 10-9-2010
KAVIAAR
Rusland mag dit jaar weer 22 ton zwarte kaviaar exporteren, zo heeft de VN-Conferentie voor de internationale handel in beschermde dier- en plantensoorten (CITES) besloten. Op 1 augustus 2007 kreeg Rusland door de CITES een tienjarig exportverbod opgelegd, omdat de steur in het bassin van de Kaspische Zee sinds de ondergang van de Sovjet-Unie door stroperij bijna geheel was verdwenen.
De hernieuwde export moet milieuvriendelijk zijn, dat wil zeggen zonder verdere schade toe te brengen aan de bestaande steurstand. De vier Kaspische kustlanden Rusland, Kazachstan, Azerbeidzjan en Iran mogen in totaal 81 ton zwarte kaviaar exporteren.
Het besluit betekent niet dat de illegale handel in kaviaar in Rusland is verdwenen. Integendeel: dagelijks wordt in Moskou naar schatting 300 kilogram illegale zwarte kaviaar verkocht. Met de toegestane legale export hoopt de CITES ook de illegale handel te ondermijnen. Legale handelaren kunnen immers ook flink verdienen aan de verkoop van zwarte kaviaar: een kilo kaviaar van de steursoort beloega brengt in Moskou 700 euro op en in Londen 7.000 euro.
Itogi, 2-8-2010
AIDS
Rusland en Oekraïne tellen samen meer dragers van het aids-virus dan alle landen van West- en Centraal-Europa bij elkaar opgeteld. Begin 2010 telde Rusland 940.000 mensen met aids, ofwel 0,7 procent van de bevolking. In Oekraïne ging het om 440.000 geïnfecteerden, dat wil zeggen ongeveer 1 procent van de bevolking.
Het aantal dragers van het aidsvirus nam sinds 2000 in Oost-Europa met 66 procent toe. Een belangrijke oorzaak van de hoge cijfers in Rusland en Oekraïne is dat aids voorkomt onder groepen die de staat en de maatschappij het liefst zouden negeren: drugsverslaafden, daklozen en prostituees.
Binnen deze groepen springen de heroïneverslaafden eruit: in de meeste gevallen wordt het virus door intraveneus drugsgebruik verspreid. Beschermende maatregelen als omvangrijke verstrekking van schone naalden aan heroïneverslaafden en legalisering van prostitutie lijken in Rusland en Oekraïne echter nog ver weg.
www.gazeta.ru, 10-7-2010
TREINEN
In Rusland zijn nieuwe regels betreffende het vervoer van treinpassagiers ingegaan. De belangrijkste zijn:
Argoementy i Fakty, 26-7-2010
WOLGOGRAD-TSARITSYN
De orthodoxe jongerenbeweging 'Voor geloof en Vaderland' in de stad Wolgograd pleit ervoor de stad haar historische naam Tsaritsyn terug te geven. Het huidige Wolgagrad werd in 1589 als stad gesticht. Tot 1925 heette de stad Tsaritsyn, tussen 1925 en 1961 Stalingrad en daarna Wolgograd.
Activisten van de Communistische Partij van de Russische Federatie (KPRF) willen de stad echter weer Stalingrad noemen, niet alleen vanwege de naam van Stalin, maar ook vanwege de heldhaftige verdediging van de stad tegen de nazi's in de Tweede Wereldoorlog. De orthodoxe jongeren stellen daarom de 'Petersburgse' oplossing voor door de stad de officiële naam 'Tsaritsyn - heldenstad Stalingrad' te geven ('Sint Petersburg - heldenstad Leningrad').
Dat de naamsverandering erdoor komt lijkt overigens niet waarschijnlijk: de stadsbestuurders en de meeste inwoners voelen er weinig voor. Uit een recente opiniepeiling bleek dat 15 procent van de stadsbewoners voor de naam Tsaritsyn is, 20 procent voor Stalingrad en 50 procent van het behoud van Wolgograd (de rest had geen mening).
Nezavisimaja Gazeta, 27-7-2010
VOEDING
Terwijl de lonen dit jaar vanwege de economische crisis gelijk zijn gebleven in Rusland, zijn de voedselprijzen in de winkels wel flink gestegen. Hierdoor zijn veel Russen gaan bezuinigen op hun voedselboodschappen. Van het winkelend publiek is 74 procent dit gaan doen; 26 procent van de Russen hoeft niet of wil niet bezuinigen op voedselaankopen. De mensen die bezuinigen noemden in een enquête de volgende bezuinigingsmaatregelen (meerdere antwoorden konden worden gegeven):
Doordat de Russen goedkoper zijn gaan eten, zijn ze vaak slechter gaan eten.
Argoementy i Fakty, 16-7-2010
ELEKTRONISCH PASPOORT
Vanaf 2011 krijgen steeds meer Russen een elektronisch paspoort in de vorm van een geplastificeerd bankpasje. Dit naast het papieren document. Het besluit is onderdeel van het door president Dmitri Medvedev, een echte computerliefhebber, geïnitieerde programma voor de ontwikkeling van een informatiesamenleving in Rusland.
Het elektronisch paspoort moet voor meerdere doelen gebruikt gaan worden naast de persoonsidentificatie. Het pasje kan ook gebruikt worden als document voor het openbaar vervoer en zal gegevens opslaan over pensioenrechten en andere sociale voorzieningen. Ook de communicatie tussen overheid en burger moet volgens de plannen meer elektronisch gaan verlopen via internet.
Er is inmiddels een portal voor de afhandeling van overheidsdiensten opgericht met 33 verschillende diensten. Hiervoor is het elektronisch paspoort ook bestemd. Zo kunnen bijvoorbeeld verkeersboetes in de nabije toekomst via internet worden betaald en hoeft de zondaar tegen de verkeersregels niet meer een tijdrovend bezoek aan een bank te brengen. Via de digitalisering van het contact tussen overheid en burger wil Medvedev ook de omvangrijke corruptie in Rusland terugdringen: die gedijt immers het best bij persoonlijke contacten tussen overheidsdienaren en burgers.
Izvestija, 9-7-2010
LADA-SEKS
Zomer: tijd voor autoseks! Zeker in Rusland, waar liefdespaartjes vaak geen eigen woning of een stille slaapkamer hebben en de openbare ruimte genoeg plekken biedt voor autoseks: enorme bossen, uitgestrekte lege velden en doodlopende weggetjes op grote industrieterreinen.
Maar de meeste Russen hebben kleinere auto's dan westerlingen, zeker buiten de grootste steden. Hoe pak je de autoseks technisch aan als je een Lada hebt? De meest geschikte plek is een voorstoel die naar achteren is geschoven en waarvan de rugleuning 45 graden naar achteren is geklapt. De vrouw moet dan in de 'cowgirl-positie' op de man gaan zitten (pas op dat de vrouw haar hoofd niet stoot aan het dak).
Liefhebbers van het missionarissenstandje moeten naar de achterbank, waarbij de man met zijn knieën op de vloer voor de vrouw komt. Dit is echter een moeizame techniek voor lange mensen. In het geval van een driedeursauto kunnen zij naar een voorstoel uitwijken, deze zo ver mogelijk naar voren schuiven en de rugleuning weer 45 graden naar achteren klappen.
Komsomolskaja Pravda - Avto, 7-6-2010
RIJEN
In Rusland zijn de rijen niet alleen de langste van alle Europese landen, maar ook nog eens de langzaamste. Een gemiddelde Russische rij bestaat uit zeven mensen en het duurt 27 minuten om aan de beurt te komen. Bij overheidsinstellingen wordt het langst gewacht. Hierna volgen banken en winkels.
In winkels zijn vaak te weinig kassa's open. Bovendien is het personeel bijna altijd langzamer dan in andere Europese landen. Zo doet een cassière in de Europese Unie gemiddeld één minuut over het helpen van een klant, waar een Russische caissière drie minuten hiervoor neemt. Italië komt met een gemiddelde rij van 14 minuten na Rusland. De Zweedse rijen zijn de snelste van Europa met twee minuten wachttijd.
Russen hebben wel veel meer geduld: begint een gemiddelde EU-burger zich na twee minuten al op te winden over het wachten in een rij, bij een Rus duurt het een kwartier voordat hij zijn geduld begint te verliezen. Probeer het zelf ook eens door op een Russisch station een treinkaartje te kopen.
Moskovskije Novosti, 8-7-2010
PASSEND WERK
In de grote Russische steden heeft slechts 52 procent van de werknemers werk dat in overeenstemming is met zijn of haar opleiding. Bijna de helft is dus 'dilettant' in zijn of haar beroep. 49 procent van de Russen denkt dat opleiding een beslissende factor is bij het kiezen van werk.
De relatief zwakke relatie tussen opleiding en werk komt onder andere door de lage salarissen en hoge werkloosheid in beroepen waarvoor men is opgeleid. Dit verschijnsel wordt versterkt door problemen bij de 'ingang' van het hoger en het beroepsonderwijs. Zo hebben veel Russische jongeren geen idee welk beroep ze willen als ze aan een opleiding beginnen, zijn er niet altijd studieplaatsen beschikbaar als ze wel beroepskeuze gemaakt hebben, en is een afgeronde hoger onderwijsopleiding op zichzelf een eis in de vacature, waardoor het afronden van hoger onderwijs wel belangrijk wordt gevonden, maar de keuze van de opleiding veel minder.
Nog een oorzaak is de zwak ontwikkelde herscholing van werknemers. Zo zijn er veel oudere werknemers die sinds de overgang van communistische naar kapitalistische economie niet meer in hun oude 'sovjetberoep' werken. Her- en bijscholing in een nieuw beroep vindt meestal op de werkvloer plaats.
Novyje Izvestija, 5-7-2010
DIEET
Hoewel minder sterk dan in Amerika, neemt overgewicht ook in Rusland toe. Iets meer dan de helft van de Russen zucht tegenwoordig onder overgewicht. 59 procent van de Russen volgt regelmatig een dieet; 25 procent lukt het om dan af te zien van vet en zoetigheid; 34 procent erkent dat het hen in de praktijk aan wilskracht en doorzettingsvermogen ontbreekt om een vermageringsdieet ook echt vol te houden. 16 procent van de Russen zegt dat ze niet willen afzien van lekkernijen omdat 'er al zo weinig leuks is in het leven'.
Verder kan 22 procent eten wat hij of zij wil en toch op gewicht blijven. Slechts 3 procent van de Russen werkt aan het eigen gewicht en figuur in sportzalen en fitnessclubs. Dit laatste cijfer is erg laag als men bedenkt dat bewegen de beste methode is om in lichamelijke vorm te blijven.
Argoementy i Fakty, 29-6-2010
DERDE HUIS
Wie het in Rusland echt gemaakt heeft, heeft naast zijn stadswoning een tweede huis buiten de stad en een derde huis in het buitenland. De landen waar de rijkere Russen hun derde huis kopen, moeten aan enkele voorwaarden voldoen: een lekker klimaat met veel stranden, niet al te gekke prijzen voor onroerend goed, veilig, gemakkelijk bereikbaar vanuit Rusland en geen (strenge) visumregelingen en vestigingseisen.
Vijf landen rond de Middellandse Zee voldoen aan al deze voorwaarden en zien Russen villa's en appartementen aan hun kusten kopen: Bulgarije, Kroatië, Montenegro, Cyprus en Spanje. De economische crisis van de afgelopen jaren heeft ook de rijkdom van de Russische rijken aangetast, maar hier staat tegenover dat door diezelfde crisis de onroerend goedprijzen in de bestemmingslanden zijn gedaald.
Novyje Izvestija, 18-6-2010
OERJOEPINSK
Het provinciestadje Oerjoepinsk (40.000 inwoners) in de provincie Wolgograd staat symbool voor het gemiddelde Russische provinciestadje en heeft als zodanig landelijke bekendheid gekregen. In 2007 mocht Oerjoepinsk om die reden president Poetin op een werkbezoek ontvangen.
Niettemin bleef Oerjoepinsk kampen met de specifieke problemen van Russische provinciestadjes: werkloosheid, leegloop door vertrek van de plaatselijke jeugd naar de grote stad, verwaarlozing van de openbare ruimte en overlast van zwerfhonden.
Wat Oerjoepinsk op de been houdt zijn de geit en het toerisme. De geiten in en rond het stadje zijn van het Don-ras, dat prachtige wol voor kleding, sjaals en wanten levert. Op het centrale stadsplein staat sinds 2000 een heus Monument van de Geit en er is een Geitenmuseum. De titel van meest gemiddeld provinciestadje trekt toeristen aan. Maar die komen ook voor de natuur rond Oerjoepinks en de stadsrivier de Choper, die volgens de Unesco de schoonste rivier van Europa is.
Rossijskaja Gazeta, 28-6-2010
INTERNETAANKOPEN
Ruim 80 procent van de Russen uit de grote steden heeft wel eens aankopen gedaan op internet. In Moskou koopt de helft van de internetgebruikers minstens eens per maand iets via internet. Stadsbewoners met een maandinkomen boven de 200.000 roebel (5.000 euro) doen steeds vaker al hun in- en aankopen via internet.
De grootste kopers via internet zijn mannen met een kantoorbaan. Met de verspreiding van internet in Rusland zal het koperspubliek in de toekomst omvangrijker en diverser worden. Wat de Russen nu vaak nog tegenhoudt om aankopen via internet te doen is de angst om opgelicht te worden, de onmogelijkheid om de koopwaar in het echt te zien en te betasten en lange wachttijden voor aflevering.
Novyje Izvestija, 28-6-2010
CONSUMPTIE-IJS
Consumptie-ijs zal deze zomer in Rusland niet sterk in prijs stijgen, zegt de directeur van de Russische Bond van IJsmakers, Valeri Jelchov. In juni kostte een kilo roomijs 172 roebel (ruim vier euro). In 2008 en 2009 hadden zich flinke prijsstijgingen voorgedaan van respectievelijk 18 en 14 procent. Hierdoor was de consumptie van ijs in Rusland in de periode 2007-2009 enorm gedaald: van 350.000 ton per jaar tot 50.000 ton in 2009.
De belangrijkste oorzaak was dat de productie van melkpoeder, een belangrijke grondstof voor consumptie-ijs, in Rusland de afgelopen jaren sterk daalde. Hierdoor moesten vanuit het buitenland aanzienlijk duurdere vervangende melkpoeder of melkpoedervervangers als palmolie en kokosolie worden ingevoerd.
Inmiddels wordt 70 procent van het consumptie-ijs op de Russische markt vervaardigd op basis van plantaardige oliën en niet langer met melkpoeder. Toch is origineel consumptie-ijs op basis van melkpoeder nog wel te koop in Rusland; het is te herkennen aan het officiële keurkerk 'GOST' (afkorting van 'Staatsstandaard') op de verpakking. IJs dat van melkpoedervervangers wordt gemaakt, heeft het keurmerk 'TOe' op de verpakking.
Rossijskaja Gazeta, 29-6-2010
BESPAREN
Wel de noodzakelijke dagelijkse boodschappen kunnen doen, maar voor de rest altijd moeten besparen op je persoonlijke uitgaven. Op deze manier leeft 60 procent van de Russische bevolking, blijkt uit een publieksonderzoek van het Russisch Centrum voor de Bestudering van de Publieke Opinie. Onder de inkomensgroep 'weinig vermogenden' en de gepensioneerden gaat het om 82 en 71 procent van de burgers. Veertien procent van de Russen is zo rijk dat ze niet op uitgaven hoeven te beknibbelen. Er zijn ook regionale verschillen: in het Verre Oosten van Siberië bespaart 73 van de inwoners op de huishoudelijke uitgaven.
Deze cijfers onderstrepen nogmaals dat er in Rusland een grote sociale tweedeling bestaat en dat deze nog steeds groeiende is. Toch stijgt het gemiddeld salaris in Rusland, van 9.000 roebel per maand in 2006 tot 18.000 roebel (450 euro) in 2009. In 2009 was het gemiddeld salaris drie maal zo hoog als het bedrag voor het bestaansminimum per persoon. Maar als in een huishouden drie gezinsleden van het salaris van één kostwinner moeten leven, zit iedereen dicht in de buurt van het bestaansminimum.
www.gazeta.ru, 17-6-2010
DRUGSDODEN
Rusland telt 2,5 miljoen drugsverslaafden 'die aan de naald zitten', aldus minister van Binnenlandse Zaken Rasjid Noergalijev. Jaarlijks zijn er volgens de minister 30.000 drugsdoden, ofwel gemiddeld 80 drugsdoden per dag. Verder meldt de minister dat 'de basisstroom van het vergif' uit Afghanistan komt en dat in Rusland 350 georganiseerde criminele bendes zich met drugshandel bezighouden.
Komsomolskaja Pravda, 16-6-2010
SLOOPREGELING
Sinds 8 maart 2010 kent Rusland een sloopregeling voor oude auto's. Wie sinds die dag een nieuwe auto koopt om een oude auto te vervangen, krijgt een door de staat betaalde korting van 50.000 roebel (1.250 euro) op de nieuwe auto.
Begin juni was de 10,5 miljard roebel voor de sloopregeling op. Hierop besloot de regering het programma nog een keer met 10 miljard roebel te subsidiëren. Maar als dit geld op is, houdt het programma echt op, zegt premier Vladimir Poetin.
Het programma wordt gezien als een goede ondersteuning van de Russische auto-industrie in deze crisistijden. Aan de andere kant is er natuurlijk het gevaar dat de vraag naar nieuwe auto's extra hard inklapt als de sloopregeling is afgelopen.
Nezavisimaja Gazeta, 4-6-2010
HITTE
Het is al wekenlang ontzettend heet weer in Moskou. Veertig graden kunnen de dagelijkse systemen in de stad aan. Daarboven dreigen zaken als de water- elektriciteitsvoorziening, riolering, airconditioning en koelsystemen in het ongerede te raken. Asfalt en bitumen op de daken kunnen smelten, bovengrondse metrorails kunnen uitzetten en verf kan vloeibaar worden. Bedrijven en openbare instellingen moeten dan sluiten.
Dit soort voorzieningen en goederen zijn in Rusland op een maximumtemperatuur van 40 graden ontworpen. Met kou kunnen de Russen eigenlijk beter omgaan. Zo kunnen de verdeelstations voor elektriciteit wel vorst van min 50 graden aan, maar geen hitte van plus 50 graden. In de Russische staatsbegroting is er jaarlijks een post 'Voorbereiding op de winter'. Wellicht wordt het tijd ook een post 'Voorbereiding op de zomer' in te voeren.
Itogi, 26-7-2010
AUTOBEZIT
Van de volwassen Russen heeft 62,1 procent geen auto. Iets meer dan een derde, 33,8 procent, bezit één auto, 3,8 procent twee auto's en 0,5 procent meer dan twee auto's. Dus ongeveer 38 procent van de volwassen bevolking van Rusland heeft een auto.
In het crisisjaar 2009 werd de helft minder auto's verkocht dan het jaar daarvoor. Dat wil zeggen: 1,5 miljoen auto's minder. De autoproductie daalde in 2009 met 59,5 procent tot 596.000 auto's. Afgelopen mei leek er een einde aan deze daling te zijn gekomen: er werden weer 140.000 auto's verkocht, tegen 120.000 in mei 2009.
www.expert.ru, 4-6-2010
HUWELIJK
Er wordt in Rusland minder getrouwd, maar ook minder gescheiden. In het eerste kwartaal van 2010 werd 13 procent minder getrouwd in vergelijking met het eerste kwartaal van 2009: 186.000 tegen 212.000 huwelijken. Het aantal scheidingen nam in deze periodes af met 8 procent: van 166.000 in het eerste kwartaal van 2009 naar 153.000 in hetzelfde kwartaal in 2010. Het aantal scheidingen per duizend huwelijken nam wel toe: van 722 in de eerste drie maanden van 2009 tot 784 in dezelfde periode een jaar later.
Al met al staat het instituut huwelijk in Rusland onder druk. Demografen hebben hiervoor twee verklaringen. In de eerste plaats geven steeds meer Russische paren de voorkeur aan niet-juridisch vastgelegde samenwoning. En ook in Rusland kiezen steeds meer mannen en vrouwen ervoor als vrijgezel te leven. Vooralsnog is dit een ontwikkeling in de grote steden. Daarbuiten heeft het huwelijk nog niet aan belang verloren.
Novyje Izvestija, 4-6-2010
COMPUTERSPELLEN
Tegenover gemene Russen gemene Amerikanen en NAVO-soldaten stellen. In westerse actiefilms en computerspellen spelen Russen gewoonlijk de rol van schurk, crimineel, spion en militaire tegenstander. Het Ministerie van Communicatie en PTT-zaken wil deze praktijk tegengaan door de ontwikkeling van Russische computerspellen die de vaderlandsliefde en het imago van Rusland in het buitenland moeten verbeteren. Ook omdat het volgens het ministerie en de Staatsdoema slecht gesteld is met het patriottisme van de Russische jeugd.
Er is een computerspelproject met een kostenplaatje van 720 miljoen roebel (ca. 18 miljoen euro) ontwikkeld, waarvan 220 miljoen roebel moet worden opgehoest door Russische spelontwikkelaars en 500 miljoen door de staatsbegroting. Het zal vooral om militaire computerspellen over de Tweede Wereldoorlog gaan. Dit is volgens de bedenkers van het plan ook interessant voor westerse gamers. Bovendien zijn veel Russische spelontwikkelaars militaire technologiedeskundigen die voor civiele computerbedrijven zijn gaan werken.
In december 2008 werd al een spel over de augustusoorlog met Georgië uitgebracht onder de titel Gedwongen tot vrede. Hierin wordt door Russische militairen een poging tot revanche van Georgië vermeden, waarin president Michail Saakasjvili steun krijgt van 'westerse vrienden', de NAVO en Oekraïne.
Novyje Izvestija, 4-6-2010
INTERNETCOMMENTAAR
De Russische wet verbiedt extremistische uitingen in media. Maar wie is er verantwoordelijk voor 'extremistisch commentaar' op internetsites? Aanvankelijk stelde het Hooggerechtshof van Rusland dat lezersreacties op internetsites inhoudelijk niet tot de verantwoordelijkheid van de redacties van de internetuitgaven behoren.
Deze uitleg 'provoceert extremistische uitingen op forums', vond echter het Comité voor Mediatoezicht (Roskomnadzor). De uitslag van deze discussie werd dat Roskomnadzor internetuitgaven de opdracht kan geven 'extremistische' forumreacties te verwijderen of te redigeren. Dit moet dan binnen 24 uur gebeuren; anders volgt meteen een waarschuwing.
Internetuitgaven vinden deze termijn veel te kort, zeker voor uitgaven die maar door één of enkele personen worden gemaakt en dus niet dagelijks geredigeerd worden. Zij willen een termijn van twee weken.
Bovendien is het de vraag of de bepaling extremistische uitgaven of reaguurders kan tegenhouden: ze kunnen altijd uitwijken uit naar buitenlandse hosts of uitgaven. Hoofdredacteur Konstantin Krylov van het Agentschap voor Politiek Nieuws (APN) stelt: 'De nieuwe regels beperken niet de mogelijkheden van de echte extremisten; ze maken alleen het leven van gezagsgetrouwe burgers moeilijker.'
www.gazeta.ru, 4-6-2010 en 6-7-2010
DIENSTPLICHTIGEN
Het is niet best gesteld met de gezondheid van Russische dienstplichtigen. Dit bleek weer eens uit de lichting van het voorjaar van 2010. Er werden in totaal 270.000 rekruten opgeroepen. Van de 155.300 jonge mannen die op 21 mei moesten opkomen, moesten er ongeveer 67.000 wegens gezondheidsproblemen een medisch onderzoek ondergaan. De overigen waren gezond of hadden slechts lichte medische problemen. Van de groep die door de medische keuring kwam, is de helft wegens gezondheidsproblemen toch niet in staat om te dienen in legeronderdelen met hogere gezondheidseisen, zoals de marine en de binnenlandse strijdkrachten.
Deze resultaten bevestigen dat de jeugdgezondheidszorg in Rusland tekort schiet, want eerder dan tijdens de dienstkeuring worden gezondheidsproblemen van jongens blijkbaar niet opgemerkt. Jongemannen met gezondheidsproblemen worden dikwijls toch opgeroepen teneinde de legeronderdelen met mankracht te kunnen blijven vullen. Het gebeurt regelmatig dat zulke jongemannen tijdens zware trainingen flauwvallen of zelfs een hartstilstand krijgen.
Novyje Izvestija, 25-5-2010
SOCIALE NETWERKEN
Meer dan de helft van de Russische internetgebruikers heeft een account bij één of meerdere sociale netwerken. Veruit het populairst is het netwerk Vkontakte (In contact), dat 75 miljoen geregistreerde accounts heeft. Hierna volgt op plaats twee Odnoklassniki (Klasgenoten). Netwerken als Twitter, Blog.ru, Facebook en MySpace zijn veel minder populair en worden door hooguit 15 procent van de internetters in Rusland bezocht.
Het gemiddelde profiel van een Russische bezoeker van netwerksites is een jongere van tussen de 18 en 25 jaar die in het noordwesten van het land woont, hoger onderwijs geniet of heeft genoten en financieel geen grote problemen heeft.
RIA Novosti, 25-5-2010
TOEKOMSTVERTROUWEN
De meeste Russen hebben weinig vertrouwen in de toekomst. Zeker niet als het hun persoonlijke leven betreft. Dit blijkt uit een onderzoek onder 1.600 respondenten van het Onderzoekscentrum van Joeri Levada, dat in april 2010 werd gehouden (www.polit.ru/research/2010/05/17success.html).
Van de ondervraagden vindt 19 procent zich 'een succesvol mens dat alles in principe aankan', 61 procent 'iemand die iets bereikt door zware inspanningen', 10 procent iemand die 'onverdiend over het hoofd wordt gezien en ondergewaardeerd wordt door de omgeving' en weet 10 procent niet te kiezen uit deze antwoorden.
'Hoeveel jaar vooruit kunt u op basis van uw huidige situatie met vertrouwen iets zeggen over uw toekomst?' luidde een andere vraag. 'Vele jaren vooruit', antwoordde 4 procent van de respondenten. 'De komende vijf, zes jaar', meende 14 procent. 'De komende één, twee jaar', aldus 31 procent. 'Ik weet zelfs niet wat er in de komende maanden met mijn leven zal gebeuren,' antwoordde 47 procent. Vijf procent wist geen antwoord.
Dit onderzoek werd ook gehouden in januari 2001 en maart 2006. De antwoorden blijken in de tussenliggende periodes nauwelijks veranderd.
www.polit.ru, 18-5-2010
ZOMERFESTIVALS
De zomer is de tijd van de grote popmuziekfestivals in de open lucht. Dit geldt tegenwoordig ook voor Rusland. 'De muziekcultuur in Rusland wordt geleidelijk aan Europees.' De krant Novyje Izvestija geeft een lijst van maar liefst 29 muziekfestivals die deze zomer in heel Rusland en in omliggende landen bezocht kunnen worden. Natuurlijk is het publiek in Rusland grotendeels Russisch, maar ook onder de optredende artiesten nemen Russische groepen en muzikanten een grote plaats in.
Reeds gehouden is onder meer het grote rockfestival 'Rock boven de Wolga' in Samara, waar Deep Purple de hoofdact was. Een bijzonder festival is het geheel Russische Nasjestvije (Invasie), waarop alle grote namen uit de Russische popmuziek zullen optreden. Het festival wordt van 9 tot 11 juli gehouden in de stad Zavidovo in de provincie Tver, zo'n 130 kilometer ten noordwesten van Moskou.
Veel Russische jongeren zullen tussen 11 en 16 augustus het enorm grote Sziget-festival in Boedapest bezoeken. Voor een bezoek aan het festival Positivus in het Letse Salacgriva (16 en 17 juli) zit voor Russische bezoekers bij het toegangskaartje automatisch een Schengen-visum. Op dit festival treedt trouwens de nieuwste popsensatie uit Moskou op: Everything Is Made In China.
Novyje Izvestija, 24-6-2010
STRANDLITERATUUR
Sinds de jaren tachtig kunnen Russen op individuele of gezinsbasis in binnen- en buitenland zelfstandig op vakantie gaan. Ook in hun vakantiekoffer gaan boeken mee om op het strand te lezen.
Dergelijke 'strandliteratuur' moet aan een paar voorwaarden voldoen: de lectuur moet vooral ontspannend zijn, in een handzame omvang, met een slappe kaft en niet te veel kosten, zodat het geen zonde is om ze na lezing weg te gooien. De vorm is dus minstens even belangrijk als de inhoud. Verder moet strandliteratuur de lezer een bepaald imago geven: vakantieboekjes zijn ook 'gadgets', voor een belangrijk deel bedoeld om contact te kunnen leggen met het andere geslacht.
In de jaren tachtig waren klassieke detectives populair als strandliteratuur, in het begin van de jaren negentig bandietenboeken en politiedetectives en later in de jaren negentig psychologische detectives. Tegenwoordig is de markt van vakantieliteratuur opgedeeld in ruwweg drie genres: de historische avonturenboeken van Boris Akoenin, de glamourboeken van Oksana Robski en de anti-glamourboeken van Sergej Minajev.
Populaire strandboeken uit het buitenland worden in Rusland meestal ook wel populair, maar met een vertraging van één tot drie jaar. Deze zomer zetten de Russen zich massaal aan de Millennium-trilogie van Stieg Larsson. Ook in trek zijn dit jaar Haruki Murakami en Isabel Allende.
Itogi, 21-6-2010
POLITIEAGENTEN
Het aantal kandidaat-politieagenten dat wordt afgewezen en het aantal politieagenten met psychische problemen neemt toe. Dit meldt de personeelsafdeling van het Ministerie van Binnenlandse Zaken in een onderzoek. In 2009 werden 22.728 van de 186.000 kandidaat-agenten afgewezen.
Verder meldt het onderzoek dat ruim 520 politiecommandanten er een 'inadequate stijl van leidinggeven' op na houden en dat bijna tweeduizend leidinggevenden met 'ernstige psychische problemen' kampen. Van de agenten had 8,9 procent in 2009 psychologische aandacht nodig. Opgemerkt moet worden dat deze groeicijfers ook het gevolg zijn van grotere aandacht voor psychische problemen onder politieagenten.
Volgens professor Vinogradov die in het onderzoek wordt aangehaald, is 30 procent van de politie-agenten niet op zijn taak berekend. 'Van hen moet tweederde meteen worden ontslagen en de overigen hebben urgent psychische hulp nodig. Deze kunnen in dienst blijven, maar ze mogen in geen geval wapens in handen krijgen.' De psychische problemen onder politieagenten wijt de hoogleraar vooral aan de machtspositie die ze hebben en die hun geest zou vervormen.
Argoementy i Fakty, 18-5-2010
BETAALTELEVISIE
Bijna een op de drie Russische computers is tegenwoordig aangesloten op betaaltelevisie. De omvang van deze markt - per televisietoestel of computer - bedroeg in 2009 830 miljoen dollar, een groei van 6 procent in vergelijking met 2008. Dit staat in een onderzoek naar betaaltelevisie van het consultancybureau J'son & Partners Consulting. 'Betaaltelevisie verandert van een luxe-artikel in een eerste levensbehoefte.'
In 2009 bedroeg het aantal abonnementen op betaaltelevisie in Rusland 14,5 miljoen. Dit was 21 procent meer dan in 2008. De groei vlakte af in vergelijking met voorgaande jaren, toen die tussen de 40 en 50 procent lag. De verwachting van het consultancybureau is dat het aantal abonnementen op betaaltelevisie in 2014 gegroeid zal zijn tot 22,5 miljoen en dat de omzet in de sector dan gestegen zal zijn tot 1,53 miljard dollar. Wat deze groeiverwachting kan ondermijnen, is een snelle ontwikkeling van breedbeeldinternet.
De Russen maken echter nog geen nauwelijks aanstalten om online films te huren of te kopen. Bovendien zal betaaltelevisie bestellingen van films via internet naar verwachting makkelijk overtreffen zolang het aanbod aan betaalzenders groot is en de prijs laag. Het gaat om dertig tot honderd kanalen voor vijf tot tien dollar per maand.
www.gazeta.ru, 18-5-2010
FIETSPADEN
Wordt Moskou een stad van fietspaden? Volgens een recente opiniepeiling is 43 procent van de Moskovieten bereid de fiets te kiezen als belangrijkste middel van transport. De inwoners van de stad kennen de voordelen van het fietsen: het kan de fileproblemen verlichten, fietsen nemen weinig ruimte in, zijn schoon, besparen geld en zijn goed voor lijf en leden.
Ook in Rusland bestaat er een Fietsersbond. De Moskovieten bezitten zelfs evenveel fietsen als auto's: drie miljoen. Toch is er in de stad maar 16 kilometer aan vrije fietspaden, tegenover 4.400 kilometer aan autowegen.
Zeer waarschijnlijk zal Moskou geen fietserstad worden, ook al staat de aanleg van meer fietspaden in het Ontwikkelingsplan van de stad. De belangrijkste reden is dat fietsen in Moskou te vies en te gevaarlijk blijft. De wegen van de stad lijden bijna permanent onder een verkeersinfarct. Dit betekent dat fietsen door Moskou een zware aanslag op de luchtwegen zal blijven en dat automobilisten, zeker de Russische, fietspaden als autorijwegen zullen confisqueren.
Novyje Izvestija, 17-5-2010
SCHOOLVAKKEN
Russische scholen werken met een basisleerplan. Hierin staat welke vakken in hoeveel uren in welke klassen van het elfjarige basisonderwijs minimaal moeten worden onderwezen. Dit basisminimum aan schoolvakken en leertijd wordt uit de staatsbegroting betaald.
De volgende leervakken zitten in het basisleerplan: Russisch, literatuur, wiskunde, natuurkunde, scheikunde, biologie, geschiedenis, maatschappijkennis (waaronder economie en rechten), kunst, technologie, gymnastiek, aardrijkskunde, natuurkennis, één vreemde taal, moedertaal en -literatuur voor de scholen van etnische minderheden in Rusland, informatica en dagelijkse veiligheid. Verdwenen zijn astronomie, tekenen en handvaardigheid.
Voor extra uren in bepaalde vakken of extra vakken, bijvoorbeeld een tweede vreemde taal, kan de school lesgeld vragen. Het basisleerplan is de laatste jaren kleiner geworden om de hoge onderwijslast van Russische scholieren te verlichten. Maar omdat extra onderwijs bovenop het basisleerplan niet langer uit de staatsbegroting wordt betaald, bestaat het gevaar dat leerlingen, zeker die met armere ouders, minder zullen leren. Zij kunnen een achterstand oplopen ten opzichte van leerlingen van wie de ouders het lesgeld wel kunnen betalen.
Argoementy i Fakty, 12-5-2010
LETTER 'JO'
Ook onder Russische taalkundigen spelen zich discussies af over zaken als taalverloedering op internet, taalvernieuwingen en taalonderwijs aan buitenlanders en immigranten. Een minder belangrijk maar wel aardig onderwerp van gesprek onder Russische taaldeskundigen is het gebruik van de letter 'jo' in geschreven teksten. In het Russische alfabet bestaan de e (spreek uit als 'je') en de ë (spreek uit als 'jo'). In geschreven Russische teksten wordt de Umlaut op de ë meestal weggelaten; op papier ziet de 'ë' er dan hetzelfde uit als de 'e'. Hierdoor moet je als lezer zelf weten wanneer een 'e' een 'ë' is.
Er zijn taalkundigen en taalactivisten die ervoor pleiten om als er een 'ë' staat altijd de puntjes af te drukken. Een voorstander hiervan wordt een jofikator genoemd.
De redactie van de regeringskrant Rossijskaja Gazeta zegt dat zij zich laten leiden door de 'Regels voor de orthografie en interpunctie van het Russisch', zoals die in 1956 door de Academie van Wetenschappen van de Sovjet-Unie zijn vastgesteld en tot de dag van vandaag gelden. Deze regels zeggen dat de puntjes op de 'ë' in gedrukte teksten verplicht zijn in het geval van eigennamen en 'weinig bekende woorden', in woordenboeken en plaatsnamen. In de overige gevallen is het gebruik van de Umlaut 'facultatief'. In de praktijk, zoals in de krant, dus meestal niet.
Rossijskaja Gazeta, 12-5-2010
NATIONALE TROTS
De meeste Russen zijn trots op hun land. Dit blijkt uit een opinie-onderzoek van het Onderzoekscentrum van Joeri Levada. 'Bent u er trots op dat u in Rusland woont?' luidde de eerste vraag. 'Zeker ja', antwoordde 44 procent; 'eerder wel' zei 40 procent, 'eerder niet' 9 procent en 'helemaal niet' 2 procent (6 procent wist het niet).
De antwoordpercentages op dezelfde mogelijke antwoorden op de vraag 'Bent u trots op het hedendaagse Rusland?' zijn respectievelijk 18 procent, 37 procent, 27 procent, 7 procent en 11 procent. 'Is er één universele weg naar democratie of heeft ieder land zijn eigen weg naar democratie?' werd er ook nog gevraagd. 'Eén weg' zegt 11 procent en 'ieder een eigen weg' zegt 77 procent (12 procent weet het niet).
De vijf antwoordmogelijkheden op de eerste vraag waren er ook voor de vraag of er tegenwoordig in Rusland politieke gevangenen zijn. De verdeling was respectievelijk 7 procent, 33 procent, 26 procent, 5 procent en 29 procent. De antwoorden op deze vragen vertonen sinds 2006 nauwelijks verschuivingen.
www.polit.ru, 12-5-2010
DRAAGMOEDERSCHAP
In Rusland zijn vier miljoen mannen en zes miljoen vrouwen onvruchtbaar. Volgens de Verenigde Naties zal het inwonertal van Rusland dalen van het huidige 147 miljoen naar 137 miljoen in 2015. Onvruchtbare echtparen kunnen bij hun kinderwens geholpen worden door draagmoeders. In Rusland is het vrouwen in de vruchtbare leeftijd wettelijk toegestaan zich als draagmoeder aan te bieden. Draagmoederschap kan de demografische problemen verzachten.
Er zijn bedrijven die vraag en aanbod bij elkaar brengen. Aan draagmoederschap zijn voor de opdrachtgevers echter hoge kosten verbonden. De administratieve en juridische kosten van het draagmoederschap kunnen oplopen van 30.000 tot 300.000 roebel, afhankelijk van de regio en de omvang van wat er geregeld moet worden. Een draagmoeder krijgt voor haar tien maanden lange werk 400.000 tot 700.000 roebel (10.000 tot 17.500 euro). Het aanbod van draagmoeders is aanmerkelijk groter dan de vraag. Vooral in Oekraïne, Wit-Rusland en Moldavië bieden relatief veel vrouwen zich voor draagmoederschap aan.
In het najaar moet in Rusland een wet klaar zijn die kwesties ontstaan uit draagmoederschap juridisch regelt, zoals hoe op te treden tegen bedrog van de draagmoeder, en wat als de opdrachtgever niet tevreden is met het geleverde product? Wat als de draagmoeder de baby niet wil afstaan? Of de wensouders zich halverwege de zwangerschap terugtrekken? Mogen ook ongetrouwde stellen en alleenstaanden een kind 'bestellen' bij een draagmoeder? Mag draagmoederschap ook 'gekocht worden' door echtparen die niet onvruchtbaar zijn, maar waarvan de vrouw geen tijd heeft om zwanger te zijn omdat zij carrière wil maken?
De Russisch-orthodoxe kerk is tegen draagmoederschap. 'Vrouwen verkopen hun moederschap, waardoor ze zowel zichzelf als de kinderen ongelukkig maken,' aldus een woordvoerder van de kerk. De kerk wil dat onvruchtbare echtparen met een kinderwens weeskinderen adopteren.
Novyje Izvestija, 12-5-2010
TOILETPAPIER
Sovjettoiletpapier is nog steeds te koop in Rusland! Het gaat om een rol toiletpapier van 54 meter, bijeengehouden door een papieren wikkel, in een grauwgrijze kleur omdat er maculatuur ('ouwe kranten') in verwerkt worden. Dit toiletpapier kost 15 kopeke per meter. Aan de bovenkant van de toiletpapiermarkt is zacht toiletpapier in meerdere lagen uit zuivere cellulose te koop. Dit kost 63 kopeke per meter.
Het sovjettoiletpapier is weinig vriendelijk in het gebruik: de wikkel is moeilijk los te scheuren en in de rol papier zelf ontbreken vaak de perforatielijnen. Bovendien zuigt het stugge papier in de pot zich heel langzaam vol met water (twaalf seconden, tegen drie seconden voor zacht toiletpapier) en kan het door zijn geringe oplosvermogen de riolen verstoppen, zeker bij oudere woningen en op het platteland, waar de spoelkracht van stortbak laag is. 'Het grijze papier is nog wel geschikt voor openbare toiletten, maar niet voor thuis,' zegt Badma Basjankajev, wetenschappelijk medewerker van de Afdeling Gastro-enterologie van het Petrovski-wetenschappelijke centrum voor chirurgie van de Russische Academie van Medische Wetenschappen.
Argoementy i Fakty, 14-4-2010
VERZEKERINGEN
Rusland heeft nauwelijks een cultuur van vrijwillig verzekeren. Bijna de helft van de Russische gezinnen bezit geen verzekeringen. De enige verzekering die redelijk wijd verspreid is, is de autoverzekering. Maar deze is dan ook verplicht. Ongeveer 25 miljoen Russische huishoudens, 45 procent van het totale aantal, hebben een autoverzekering. De overige verzekeringen zijn vrijwillig. Tien procent van de huishoudens heeft een autocascoverzekering, 9 procent een inboedelverzekering, 5 procent een vrijwillige ziektekostenverzekering en 5 procent een levensverzekering.
De praktijk wijst uit dat arme gezinnen geen vrijwillige verzekeringen aanschaffen, maar middenklassengezinnen doen dit in toenemende mate wel. De groei van het aantal verkochte verzekeringen zal dus afhangen van de groei van de middenklasse in Rusland. Een verzekering die toekomst heeft is de ontslagverzekering: 60 procent van de Russische werknemers geeft aan welwillend te staan tegenover de aanschaf van zo'n verzekering.
Gazeta.ru, 13-4-2010
PUBLIEKSLEZINGEN
Publiekslezingen zijn de laatste jaren weer populair geworden in Rusland. Dat wil zeggen lezingen die door het publiek gratis bezocht mogen worden en gratis gegeven worden door geleerden en andere deskundigen. Zulke lezingen worden nu vooral bezocht door kwieke gepensioneerden en jonge professionals die naast hun beroepskwaliteit een bredere politieke, maatschappelijke en culturele vorming willen krijgen.
Plekken in Moskou waar populaire publiekslezingen worden gegeven zijn onder meer het Geleerdenhuis van de Russische Academie van Wetenschappen en het Poesjkin Museum. Het aanbod van alle lezingen is te vinden op de website 'Theorie en praktijk'. Het gaat om thema's als Basisbeginselen van de neurobiologie, De natuurkunde van het vacuüm, maar ook Hoe om te gaan met stress.
De eerste lezingen werden in Sint Petersburg gehouden. In 1869 ging de Universiteit van Sint Petersburg lezingen verzorgen van bijvoorbeeld de scheikundige Dmitri Mendelejev. Moskou volgde in 1893. In de sovjettijd werden publiekslezingen een massaal verschijnsel. Ze kregen een ideologische invulling en er werd een speciale maatschappelijke organisatie voor opgericht: Znanije (Kennis). De vereniging verzorgde jaarlijks 508.000 lezingen, waar zeven miljoen belangstellenden op af kwamen.
Na de verdwijning van de Sovjet-Unie in 1991 stortte dit systeem ineen. Maar de laatste jaren zijn de publiekslezingen weer en vogue. Populair zijn de lezingen van het webtijdschrift Polit.ru. Een echte publiekstrekker is bijvoorbeeld Korea-deskundige Andrej Lankov. Ook de onlangs overleden econoom Jegor Gajdar was een geliefde spreker.
Elke lezing wordt gevolgd door een discussie met de zaal. Sprekers moeten goed de aandacht van het publiek kunnen trekken. Zo begint de econome Lola Fatichova haar publiekslezing door een briefje van 100 dollar en 100 roebel uit haar portemonnee te halen met de vraag: 'Waarom is het ene papiertje met tekeningen wel geld en het andere niet?'
Ogonjok, 12-4-2010
PROTESTRAP
Ook onder Russische jongeren is rapmuziek populair. Steeds vaker wordt deze muziekvorm gebruikt om kritisch commentaar op politieke en maatschappelijke ontwikkelingen in Rusland te geven. Dit gebeurt via muziekclips op internet.
Zo maakte de rapgroep Sjaga een clip met commentaar op de wiskundige Grigori Perelman, die afzag van een wiskundeprijs van een miljoen dollar die hij had gewonnen. Terzijde: een miljoen is een ljam in Russische rapperstaal.
Dino MC 47 maakte de rapsong 29 maart 2010 over de aanslagen op de Moskouse metrostations Loebjanka en Park Koeltoery. Hierin hekelt hij de machthebbers die de bevolking oproepen zich niet bang te laten maken, terwijl 'hun kinderen in Londen studeren en al hun geld op de Kaaiman Eilanden staat'.
Rapartiest Noize MC maakte de song Mecedes S666 over het ongeluk op de Lenin Prospekt, waarbij de Mercedes van vice-president Anatoli Barkov van het olieconcern Loekoil een dodelijk ongeluk veroorzaakte, waarbij twee bekende vrouwelijke artsen omkwamen.
Sociologen zien in de protestrap een groei van het maatschappelijke bewustzijn onder jongeren. Russische protestjongeren gaan echter niet meer met vlag en vaandel de straat op, maar uiten zich via muziek en internet.
Novyje Izvestija, 9-4-2010
GROTE AANKOPEN
Verschillende sociologische onderzoeken tonen aan dat Russische consumenten als gevolg van de economische crisis grote aankopen, van zaken als computers, televisies en wasmachines, op de lange baan schuiven. Volgens onderzoek van het consultancybureau Bashkirova & Partners wil 64 procent van de Russische consumenten het komende halfjaar geen grote aankopen doen. Alleen aan woninginrichting en vakantiereizen willen ze nog wel wat geld uitgeven. Ook op het kopen van kleding wordt bezuinigd.
Aan de andere kant signaleerde het officiële Bureau voor de Statistiek van Rusland (Rosstat) weer een licht herstel van het consumentenvertrouwen in het eerste kwartaal van 2010. Dit betrof echter vooral de eerste levensbehoeften.
Het is voor Russische consumenten ook moeilijker en duurder geworden een consumentenkrediet te krijgen. Verder hebben meer Russen moeite gekregen met het afbetalen van oude kredieten. En als er gespaard wordt, is dit minder vaak voor een grote aankoop, maar eerder voor een reservepotje voor mogelijke moeilijke tijden.
Novyje Izvestija, 8-4-2010
HUISDIERENKERKHOVEN
In de herfst wordt in Sint Petersburg het tweede huisdierenkerkhof van Rusland geopend. Er is er al een in Moskou, in de wijk Koerkino. Hier kunnen Moskovieten hun geliefde huisdier laten begraven of cremeren. Niet alleen honden en katten, maar ook een konijn, een papegaai, een paard of een krokodil.
Het kerkhof in Koerkino is twee hectare groot, heeft een columbarium en tot nu toe vijfhonderd graven. Op de grafstenen worden de dieren (meestal honden) met roepnaam genoemd, begeleid met een foto en een smartelijk gedicht. De Russisch-orthodoxe kerk heeft besloten dat priesters van de kerk aan de overkant van de weg een uitvaartdienst voor een huisdier mogen verzorgen, maar dat er geen orthodox kruis op de grafsteen mag komen.
De prijs van de begrafenis hangt af van het gewicht van het dier en de extra diensten die verlangd worden, zoals een afscheidsbijeenkomst in de gebedsruimte. De crematie van een dier tussen de tien en twintig kilo kost 2.000 roebel (50 euro) zonder extra's.
Dode huisdieren moeten in Rusland officieel ter crematie naar de plaatselijke veterinaire dienst worden gebracht. Dit kost 32 roebel (ongeveer 75 eurocent) per kilo. De as mag indien gewenst in een urn mee naar huis worden genomen. Ongeveer een kwart van de overleden huisdieren wordt illegaal begraven; maak maar eens een wandeling door de bossen of een datsjadorp onder de rook van Moskou en u ziet de geïmproviseerde dierengraven.
In Moskou leven ongeveer twee miljoen huishonden en -katten, zo'n 25.000 zwerfhonden en nog eens evenveel zwerfkatten. In heel Rusland gaan jaarlijks ongeveer 200.000 huishonden en 100.000 huiskatten dood.
Novyje Izvestija, 8-4-2010
AFVALVERWERKING
Per 1 juli 2010 worden in de stad Tsjeboksary verspreid over de stad zo'n zevenhonderd kleurige afvalcontainers geplaatst om aan gescheiden afvalverwerking te kunnen doen. Een dergelijk modern afvalverwerkingsysteem is in de rest van Rusland nog nauwelijks ontwikkeld. Zo produceert de stad Moskou jaarlijks vijf miljoen ton vast afval. Hiervan wordt 80 procent op stortplaatsen rond de stad gedumpt en de rest gaat in verbrandingsovens.
Rond de hoofdstad liggen 59 stortplaatsen voor afval, waarvan er elf helemaal vol zijn. De andere stortplaatsen dreigen ook snel vol te raken. Vaak vervuilen ze het grondwater en ontstaat er brand in de afvalbergen. Het bouwen van nieuwe verbrandingsovens wordt bemoeilijkt door het verzet van milieuactivisten en omwonenden.
Het stadsbestuur van Moskou wil dat in 2017 de helft van het afval in de stad gescheiden wordt ingezameld. Twee derde van de Russen heeft in een onderzoek aangegeven best aan het scheiden van afval te willen meewerken. Een derde zal dan ook moeten afleren om afval in een willekeurige container te dumpen.
Novyje Izvestija, 1-4-2010
SALARIS
Volgens het onderzoeksbureau Publieke Opinie denken Russen dat 61 procent van hun landgenoten 'arm' is. Daarentegen omschrijft 53 procent van de Russen de eigen welstand als 'gemiddeld'. Veertig procent noemt deze 'slecht' en 5 procent 'goed'. Er werd de respondenten ook gevraagd wat ze een geschikt salaris vinden. Hoewel 15 procent al tevreden is met een maandsalaris onder de 15.000 roebel (375 euro, een euro is ongeveer 490 roebel), wil 39 procent graag een salaris tussen de 40.000 en 100.000 roebel (1000 en 2500 euro).
De sociologen kwamen tot de volgende gemiddelde mening van de Russen over het salaris: een goed salaris bedraagt 61.391 roebel ( 1535 euro, waarbij een normaal leven begint vanaf een maandsalaris van 500 euro. Volgens het Staatsbureau voor de Statistiek (Rosstat) bedroeg in januari 2010 het inkomen per hoofd van de bevolking 12.500 roebel en het gemiddelde salaris 19.000 roebel, wat neerkomt op respectievelijk 313 en 475 euro. Wat betreft de hoogte van de salarissen zijn er grote verschillen per beroepsgroep en regio. Zo is het gemiddelde inkomen in Moskou 40 procent hoger dan in de provinciestad Voronezj.
Novyje Izvestija, 29-3-2010
PLATTELAND
Een plattelandsshow voor stedelingen. Zo wordt de site www.andrianovka.ru wel omschreven. Op deze site zijn de dagelijkse beslommeringen van de inwoners van het dorp Andrianovka in de provincie Tambov te volgen. Deze lopen uiteen van negatieve verschijnselen als het omvangrijke drankmisbruik tot positieve berichten over het leven op de plaatselijke dorpsschool. Andrianovka telt ruim 500 inwoners.
De site is opgezet door Sergej Koemarin, die in Sint Petersburg woont, maar in Andrianovka geboren werd. Aanvankelijk zette hij zijn site op als een ontmoetingsplek voor oud-inwoners die het dorp verlaten hebben en met elkaar in contact wilden komen, maar de site groeide uit tot een digitale reality show over het Russische plattelandsleven, die dagelijks door duizenden bezoekers wordt gevolgd. Er zijn zelfs volgers van de site die op vakantie gaan in Andrianovka.
Argoementy i Fakty, 10-3-2010
KINDERSTRAF
Een draai om je oren of een tik op je achterwerk moet kunnen als kinderen niet luisteren. Dit vindt 73 procent van de Russen, aldus een opinieonderzoek van de website Superjob.ru. Onder hen vindt 63 procent dat fysieke straf alleen in uiterste gevallen mag worden toegepast. Dat wil zeggen in het geval van zware overtreding van de regels of als mondelinge vermaningen helemaal niets uithalen. Ook werd vaak geantwoord dat een corrigerende tik alleen op jonge kinderen tot een jaar of vijf kan worden toegepast. 27 procent van de Russen vindt dat geen enkel geval van overtreding van de regels door kinderen fysiek afgestraft mag worden.
Argoementy i Fakty, 16-3-2010
AUTOBEZIT
Momenteel bezit 42 procent van de Russen een auto. Dit cijfer is de afgelopen jaren telkens met 2 tot 3 procent gestegen en zal de komende jaren in die orde blijven stijgen. Van de autobezitters heeft 58 procent één auto, 37 procent twee auto's en 5 procent drie of meer auto's. De helft van de autobezitters bezit een tweedehands auto van Russische makelij. In Rusland is 48,6 procent van de auto's ouder dan tien jaar. Verder heeft 24 procent van de autobezitters een tweedehands buitenlandse auto en 14 procent een nieuwe buitenlandse auto. Plattelanders bezitten bijna altijd een tweedehands Russische auto, terwijl buitenlandse auto's vooral een verschijnsel van de grote steden zijn.
Van alle 1600 respondenten was 17 procent van plan binnen drie jaar een nieuwe of tweedehands auto te kopen; 29 procent van hen wil een nieuwe auto helemaal cash betalen, 11 procent doet dit met behulp van leningen bij familie en vrienden en de overigen verwerven zich een auto op afbetaling.
www.gazeta.ru, 23-3-2010
ZAKENVROUWEN
Russische vrouwen zijn bezig met een opmars in het zakenleven, aldus een onderzoek van het consultancybedrijf PricewaterhouseCoopers. Inmiddels is 93 procent van de hoofden boekhouding, 70 procent van de directeuren personeelsbeleid en 48 procent van de financieel directeuren een vrouw. De echte topposities (directeur, directievoorzitter) zijn echter vooralsnog voorbehouden aan mannen.
Bedrijven die meer vrouwelijke managers willen aanrekken doen dit door het aanbieden van op vrouwen gerichte arbeidsvoorzieningen als flexibele werktijden, de mogelijkheid tot thuiswerken, goedkope ziektekostenverzekeringen en goede regelingen voor baby- en kinderopvang.
Novyje Izvestija, 5-3-2010
HONDEN UITLATEN
De stad Sint Petersburg heeft nieuwe regels voor het uitlaten van honden afgekondigd. Allereerst worden honden onderverdeeld in honden van 40 centimeter of hoger en honden die minder dan 40 centimeter hoog zijn. Alle honden moeten aangelijnd zijn bij het uitlaten. Bij de hoge honden gelden extra regels. Die moeten ook een muilkorf om, mogen niet worden uitgelaten door kinderen onder de 14 jaar en door mensen die dronken of gedrogeerd zijn, en ze mogen met niet meer dan twee honden tegelijk worden uitgelaten. De gemiddelde boete voor overtreding van deze regels bedraagt 3.000 roebel (€7,50). Zulke boetes gelden ook als honden schade aan mensen of openbare goederen toebrengen.
Er is veel discussie geweest over de nieuwe regels. Waarom is gekozen voor een indeling naar hoogte en niet naar hondenras? Pitbulls bijvoorbeeld zijn vaak lager dan 40 centimeter. En hoe ziet een agent zo snel of een hond meer dan 40 centimeter is? Er wordt voorgesteld om hen knuppels van 40 centimeter mee te geven. Veel criticasters zeggen dat een verplichte hondenverzekering een effectievere maatregel zou zijn geweest.
Vremja Novostej, 26-2-2010
E-BOOK
Langzaam maar zeker doet het eBook ook zijn intrede in Rusland. De jaarlijkse omzet op de Russische boekenmarkt bedraagt twee miljard dollar. Hiervan nemen eBooks nog maar een 'kruimeltje' in: 0,1 tot 0,2 procent. Van de drie soorten e-readers die te koop zijn, die van Amazon, Sony en het Oekraïense PocketBook, zijn die op de Russische markt bijna allemaal van PocketBook.
De Russische markt voor e-readers in de nabije toekomst wordt geschat op zes miljoen exemplaren. Belangrijk voor de ontwikkeling van de elektronische boekenmarkt is dat er digitaal meer content (tekst) beschikbaar komt. Veel tekst wordt nog in de vorm van piratenversies aangeboden. De trend van de laatste tijd is echter dat deze illegale aanbieders legaal willen gaan werken.
Inmiddels bekende legale digitale uitgeefprojecten zijn LitRes, Elkniga.ru en bookee.ru. De grote uitgeverijen, zoals AST en Eksmo, zijn de markt van digitale boeken aan het ontdekken. Een van de boekenhits van AST, de roman The Last Symbol van Dan Brown, wordt digitaal voor 84 roebel (ruim twee euro) aangeboden, terwijl de papieren versie 470 roebel (12 euro) kost.
Itogi, 15-2-2010
EENZAAMHEID
Eenzaamheid neemt in Rusland steeds meer toe. En dit komt onder meer door de digitalisering van menselijke betrekkingen in de moderne wereld. Deze conclusie komt uit een opinieonderzoek naar eenzaamheid onder Russen van het onderzoeksbureau Russisch centrum voor de Bestudering van de Publieke Opinie (VTsIOM).
Van alle 1600 respondenten vindt 70 procent het tegenwoordig 'moeilijk' om een levenspartner te vinden. Vrouwen vinden dit vaker dan mannen: 76 tegen 63 procent. Toch voelt maar 13 procent zich eenzaam en zegt 85 procent dat in het persoonlijke leven 'alles in orde is'. Hierbij zei 54 procent eenzaamheid helemaal niet te vrezen.
De belangrijkste oorzaak van eenzaamheid is verlies van naasten. Dit vond 64 procent van de ondervraagden. Andere oorzaken die werden aangewezen zijn (meerdere antwoorden konden worden gegeven): een eenzelvig karakter (40 procent), de onmogelijkheid om een geschikte partner te vinden (27 procent), te veel met de carrière bezig zijn (21 procent), te hoge verwachtingen hebben van een partner (19 procent), gebrek aan vrije tijd (17 procent) en de vervanging van direct persoonlijk contact door digitaal contact (14 procent).
Eenzaamheid wordt bestreden door contact met andere mensen te zoeken (genoemd door 52 procent), lezen en films kijken (34 procent), hobby's uit te oefenen (16 procent) of zich in het werk te verliezen (14 procent).
Vremja Novostej, 12-2-2010
SEKSUOLOGIE
In Rusland heeft de seksuele revolutie zich pas in de jaren negentig voltrokken, na de ondergang van het communisme. Dit zegt seksuoloog Nikolaj Kibrik, directeur van het Wetenschappelijk centrum voor medische seksuologie en seksuele pathologie van het Russische ministerie van Volksgezondheid. Sinds die tijd is er ook meer aandacht voor seksuele problemen onder de Russische bevolking.
Volgens Kibrik is 60 procent van de patiënten die zich met problemen bij seksuologen melden een man. Vaak worden ze door hun partner gestuurd. Kibrik stelt dat Rusland te weinig seksuologen telt, minder dan de norm van één seksuoloog per 250.000 inwoners.
Verder vindt hij het jammer dat het stelsel van gezinszorg uit de sovjettijd is geërodeerd: hier hadden mensen met seksuele problemen tegenwoordig hulp kunnen vinden. Destijds stuurden centra voor gezinsplanning, consultatiebureaus 'Huwelijk en gezin' en de maatschappelijke vereniging voor kennisbevordering Znanije (Kennis) deskundigen op allerlei terrein voor lezingen het land in.
Argoementy i Fakty, 12-2-2010
RESTAURANTBEZOEK
In Rusland zijn 27.000 restaurants en cafés, 3000 bars en ruim 3000 winkels met een restaurant. Dat is niet veel voor een land zo groot als Rusland. Door de economische crisis heeft bovendien ook de Russische horeca een zware klap gekregen. Voor de crisis groeide de horecasector jaarlijks met 10 tot 15 procent. Na de crisis is het aantal restaurantbezoekers met 30 procent gedaald en de inkomsten in de horeca met 13,5 procent.
De restaurants in de regio's zijn harder getroffen dan die in Moskou. En hoe duurder het restaurant, hoe sterker de gevolgen van de crisis gevoeld worden. Alleen de fastfood-zaken blijven redelijk goed op de been. Ze maken ongeveer een derde van het totaal aantal restaurants uit, maar trekken 70 procent van de Russische restaurantbezoekers.
Novyje Izvestija, 11-2-2010
WEER 2010
Een late lente, een deels gloeiend hete zomer en een warm begin van de herfst. Zo zal het weer er in het Europese deel van Rusland in 2010 uitzien, aldus directeur Roman Vilfand van Gidromettsentr, het Russische KNMI. Op de eerste dagen van de lente is het ronduit koud, met sneeuw, ijzel en tussen de vijf en tien graden vorst. Vanaf 27 maart verdwijnt de vorst, maar echt lente wordt het pas in mei. Juni wordt warm, juli ronduit heet en augustus zal volgens het gemiddelde verlopen. De eerste maand van de herfst zal 'behoorlijk warm' zijn. De zekerheid van deze voorspellingen bedraagt volgens Vilfand 'maximaal 70 procent'.
Vremja Novostej, 23-3-2010
MISS RUSLAND 2010
Voor de verkiezingen van Miss World en Miss Universe zal Rusland dit jaar vertegenwoordigd worden door Irina Antonenko. De 18-jarige uit Jekaterinboerg heeft de verkiezing van Miss Rusland 2010 gewonnen. Zij versloeg vijftig andere regionale missen. De Oeral en omgeving deden het goed dit jaar: eerste vicemiss Irina Sjaripova komt uit Tatarstan en tweede vicemiss Olga Kononenko uit Tsjeljabinsk. Winnares Antonenko is studente aan het Oeral Financieel-juridisch Instituut in Jekaterinboerg.
Tijdens de verkiezing in de Moskouse concertzaal Barvicha Luxury Village kreeg ze direct sponsorcontracten en prijzen, waaronder een check van 100.000 dollar. Een deel van het geld wil Antonenko besteden aan liefdadigheid voor zieke kinderen. Verder kreeg ze een splinternieuwe overwinningskroon op haar hoofd die waarschijnlijk de duurste is van alle nationale missen in de wereld. De kroon is gemaakt van wit goud en bevat 2358 briljanten en veertien grote parels.
Vremja Novostej, 10-3-2010
DUBBELDEKSTREINEN
Ook Rusland krijgt over niet al te lange tijd dubbeldekstreinen. Deze moeten op de drukste trajecten gaan rijden. Zo komen er dubbeldekkers op lijnen van de stoptreinen (elektritsjka's). Hiervoor willen de Russische Spoorwegen samenwerken met de Italiaanse machinefabriek Finmeccanica. De fabriek voor wagonbouw in de stad Torzjok in de provincie Tver moet volgens plan eind 2010 een overeenkomst met de Italiaanse partner sluiten om dubbeldekswagons in licentie te gaan produceren. Deze treinen zullen op de drukste forenzenlijnen rond Moskou en Sint Petersburg gaan rijden.
Voor de lange afstandtreinen wil de grote Russische wagonfabriek Transmasjcholding in samenwerking met het Duitse bedrijf Alstom vanaf 2011 twaalfhonderd dubbeldekswagons produceren. Deze dubbeldekstreinen moeten van allerlei gemakken worden voorzien, zoals eigen coupés, slaapplaatsen en restaurants. Ze zullen worden ingezet op de drukste lange afstandslijnen: Moskou - Sint Petersburg, Moskou - Sotsji en Moskou - Nizjni Novgorod.
www.gazeta.ru, 26-1-2010
BLOEMENHANDEL
De Russische Bond van Snijbloemenhandelaren stelt voor om in de omgeving van Moskou een bloemenveiling te openen. Door zo'n veiling moeten snijbloemen goedkoper worden voor de klant en moet de bloemenhandel het met minder (buitenlandse) tussenhandelaren afkunnen. De jaaromzet op de Russische bloemenmarkt bedraagt ongeveer drie miljard dollar.
In 2009 voerde Rusland 47.000 ton aan snijbloemen in. Uit Ecuador, Colombia, Kenia, Israël, maar vooral uit Nederland. Marktanalisten zeggen dat 40 procent van de Russische bloemenmarkt in Nederlandse handen is, maar de Russische Bond gaat ervan uit dat dit 70 procent is. Russische bloementelers hebben een aandeel van 10 procent in de totale snijbloemenverkoop in Rusland. Dit komt neer op 430 miljoen Russische snijbloemen per jaar.
De Russische snijbloemen zijn niet goedkoper dan importbloemen, omdat de kassenteelt van bloemen er veel energie voor verlichting en verwarming vergt. De gemiddelde prijs van één bloem geteeld in Rusland bedraagt 70 roebel (ca. 1,75 euro). In het uitgestrekte Rusland kunnen de regionale prijsverschillen voor bloemen echter groot zijn. De Bond denkt dat de komst van een bloemenveiling de prijzen voor snijbloemen met 30 tot 35 procent zal verlagen.
Rossijskaja Gazeta, 20-1-2010
SEXY RUSSINNEN
De Russische editie van het mannenblad MAXIM heeft de top10 van de meest sexy Russinnen van het jaar 2010 bekend gemaakt. De lezers van het blad konden in september 2009 hun mening geven op de website van het tijdschrift, op basis waarvan de top10 werd samengesteld. De jonge vrouwen werden niet alleen op hun uiterlijk beoordeeld, maar ook op hun gevoel voor humor en professionele kwaliteiten.
De uitslag is als volgt:
Foto's van deze Russische schoonheden kunt u zien op www.newizv.ru/fotoreport/foto/4648.
Novyje Izvestija, 26-2-2010
