• Home
• Over ons
• Contact

Archief van Russisch leven: 2015

RUSSISCHE TOERISTEN
In een internationaal vergelijkend onderzoek van de toeristische zoekmachine Momondo onder 15.000 toeristen uit 15 landen (Rusland, Amerika, Engeland, Frankrijk, Duitsland, Spanje, Italië, Nederland, Denemarken, Zweden, Noorwegen, Finland, Turkije, Portugal en China), kwamen twaalf interessante feiten over de activiteiten en denkbeelden van Russische toeristen naar boven. Dit zijn de 12 feiten in steekwoorden:

1. Weetgierigheid. Maar liefst 56 procent van de Russische respondenten zei als antwoord op de vraag waaraan zij bereid waren het meeste geld te besteden 'excursies en bezichtiging van bezienswaardigheden'. Bij geen enkel land gaf een meerderheid van de toeristen dit antwoord. Nederland scoorde het laagst op dit punt met 28 procent van de respondenten.
2. Zelfstandigheid. Hoewel je natuurlijk rekening moet houden met de wensen van je reisgenoten, gaf 85 procent van de Russische respondenten aan het liefst zelf de vakantiebestemming te bepalen. Bij geen enkel ander land was dit percentage zo hoog. Meestal schommelt dit antwoordpercentage over het zelf kunnen/mogen kiezen van de vakantiebestemming rond de 50 procent.
3. Zee en datsja. De zee (63 procent) en de datsja (48 procent): dat waren in 2015 de belangrijkste vakantiebestemmingen van de Russen (meerdere bestemmingen konden worden genoemd). Nergens anders haalt de datsja (volkstuin) zo'n hoog percentage. En alleen de Portugezen (65 procent) en de Italianen (ibidem) zijn iets grotere liefhebbers van de zee als vakantiebestemming.
4. Georganiseerd. Meer dan andere toeristen houden Russen van georganiseerde excursies onder leiding van een gids: 47 procent. De Duitsers staan op nummer 2 met 32 procent. Maar veel Russen, 71 procent, houden ook van het op eigen houtje wandelend ontdekken van de vakantiebestemming.
5. Zuinigheid. Meer dan andere toeristen zijn Russen bereid bij vakantie-uitgaven te bezuinigingen op avondlijke activiteiten (49 procent), winkelen (47 procent) en autohuur (37 procent). Het minst zijn zij bereid te bezuinigen op maaltijden (10 procent).
6. Actief. Meer dan andere toeristen houden Russische toeristen van sportieve activiteiten (20 procent), zoals fietsen (19 procent).
7. Digitaal. De architectuur van een hotel interesseert Russische toeristen nauwelijks (5 procent), maar zij scoren wel het hoogst op de wenselijkheid van de beschikbaarheid van Wi-Fi in het hotel (49 procent).
8. Verhuisbereidheid. Als resultaat van positieve vakantie-ervaringen krijgen Russische toeristen het meest van allen het voornemen te gaan verhuizen in eigen land of naar het buitenland (14 procent). Vooral Russische jongeren worden na een vakantie snel door zo'n voornemen besprongen (tot 23 procent).
9. Gastvrijheid. Van de Russische respondenten denkt 38 procent dat Rusland een gastvrij land is voor buitenlandse toeristen. Toeristen in het onderzoek uit andere landen denken daar anders over: nooit meer dan 9 procent.
10. Aantrekkelijkheid. Op de vraag welke inwoners van landen het aantrekkelijkst om te zien zijn, noemden de Russen zichzelf op de eerste plaats met 41 procent van hun antwoorden. In het gehele onderzoek kwamen de Russen op plaats 10. Op nummer 1 wonnen de Italianen. De Nederlanders kwamen op plaats 12.
11. Weinig heimwee. De meerderheid van de Russische respondenten, 71 procent, gaf na terugkeer van vakantie aan moeilijk weer aan het dagelijkse Russische leven te kunnen wennen. Bij geen enkele andere toeristengroep was dit percentage zo hoog.
12. Romantisch. Van de Russische toeristen antwoordde 28 procent tijdens zijn of haar vakantie een relatie of een liefdesaffaire te hebben meegemaakt. Bij toeristen uit zes andere landen was dit percentage nog hoger, onder andere onder Nederlanders (30 procent) en de Turken, de koplopers met 37 procent.

www.utro.ru, 23-12-2015

EIGEN WONINGBEZIT
Om het eigen woningbezit te stimuleren en een woningmarkt te creëren startte de Russische overheid in 1992, na de ondergang van het communisme, een programma voor de gratis privatisering van de woningen in het land. Op het einde van 2015 was '70 tot 80 procent' van de woningen in Rusland in privébezit. Naar Europese en Amerikaanse maatstaven is dit een hoog percentage; daar schommelt het percentage eigen woningbezit tussen de 40 en 60 procent.
Aanvankelijk dacht men in 1992 het privatiseringsprogramma op 1 januari 2007 te kunnen afronden, maar sinds die tijd werd het telkens weer verlengd, tot 2010, 2013, 2015 en tot 1 maart 2016. Nu ligt er in de Staatsdoema een wetsvoorstel van de partij Rechtvaardig Rusland om het programma nogmaals te verlengen, tot 1 maart 2017.
Het hoge percentage privaat woningbezit en de herhaaldelijke verlengingen van het privatiseringsprogramma zijn mede het gevolg van het ontbreken van alternatieven voor deze vorm van huisvesting in het Russische huisvestingsbeleid, zoals een ontwikkelde huurmarkt en een markt van goedkope koopwoningen. Niet alle huishoudens kunnen de stijgende prijzen van onroerend goedbelasting en woonlasten voor privéwoningen betalen. Voor arme huishoudens en 'maatschappelijk zwakke bevolkingsgroepen' moet er daarom een sociale woningsector blijven bestaan, maar die zal dus relatief klein van omvang blijven.
www.utro.ru, 23-12-2015

LIEFDADIGHEID
Schatrijke ondernemers, zoals Bill Gates en Mark Zuckerberg, doen vaak aan liefdadigheid. In Rusland is dit tegenwoordig ook steeds vaker het geval. Misschien is de liefdadigheidssector zo ongeveer de enige sector in Rusland die zich aan de nieuwe economische malaise onttrekt. Zo komen de oligarchen van Rusland, onder wie Vagit Alekperov, Viktor Vekselberg, Michail Prochorov, Gennadi Timtsjenko en Alisjer Oesmanov, ook eens positief in het nieuws.
In Rusland is particuliere liefdadigheid een recent verschijnsel. Ze ontstond rond de afgelopen eeuwwisseling. $#39;Vandaag de dag gaat het om duizenden projecten en honderdduizenden ontvangers van liefdadigheidssteun in het hele land,'schrijft medewerkster Marija Portnjagina van het weekblad Ogonjok. In deze $#39;derde sector'waren in 2015 in Rusland 10.446 individuele en bedrijfsfondsen actief. Het gaat om landelijke, regionale en speciale sectorfondsen.
Hoewel het aantal individuele fondsen naar verhouding niet groot is, namelijk 300, stellen zij naar verhouding wel de meeste financiële middelen beschikbaar. In 2013 ging het om 2,67 miljard roebel (circa 70 miljoen euro volgens de toen geldende wisselkoers) van de totale omzet van 5,45 miljard roebel in de liefdadigheidssector.
$#39;Vandaag de dag is individuele liefdadigheid een ontwikkelde industrie met projecten in heel Rusland. De ontvangers zijn weeskinderen, invaliden, armen, bejaarden, talentvolle jongeren, sportmensen, de kerk, plaatselijke vrijwilligers,'aldus Portnjagina.
De sector is nog steeds in ontwikkeling. Er vindt specialisatie onder fondsen plaats en voor verschillende doelen richten rijke weldoeners verschillende fondsen op. Het kost de Russische liefdadigheidssector wel moeite deskundige bestuurders te vinden, die goed onderscheid kunnen maken tussen kansrijke en zwakke projectaanvragen, misbruik kunnen signaleren en de resultaten van projecten goed kunnen beoordelen. Vaak wordt er aan $#39;outsourcing'gedaan door de uitvoering van liefdadigheidsprojecten te laten verrichten door bestaande landelijke, regionale en plaatselijke niet-gouvernementele organisaties.
Ook kan er sprake zijn van $#39;matching'en $#39;synergie'met bestaande overheidsprogramma$#39;s, die te maken hebben met onderfinanciering. Verder moeten potentiële ontvangers van liefdadigheidsgelden geleerd worden dat het niet om $#39;Sinterklaas spelen'gaat, maar dat er in principe een $#39;hengel'wordt geboden waarmee de ontvanger na een bepaalde periode zelf verder moet werken.
Voorts staat het nieuwe vraagstuk van de overerving op de agenda, $#39;want voor het eerst sinds 100 jaar heeft ons land een generatie mensen die iets hebben achter te laten als erfenis: kapitaal, gezinszaken, aandelen…'Het in 2013 opgerichte $#39;Centrum voor het bestuur van liefdadigheid en filantropie'bij de Moskouse Bestuursschool Skolkovo heeft daarom een onderwijsprogramma ontwikkeld onder de titel $#39;Academie van de erfenisontvangers'voor $#39;Russischtalige leden van rijke gezinnen in de leeftijd van 18 tot 25 jaar'om hen het bestuur over de liefdadigheidserfenis van hun ouders te onderwijzen.

Ogonjok, 7-12-2015

LEEFTIJDSDISCRIMINATIE
Ook op de Russische arbeidsmarkt is er sprake van omvangrijke leeftijdsdiscriminatie van oudere (ander) werkzoekenden van 45 jaar en ouder. Ouderen zijn tegen jongeren praktisch kansloos in de sectoren ICT, reclame, de organisatie van evenementen, de horeca, de handel en kantoorberoepen.
Maar niet álle oudere Russische werkzoekenden hoeven te wanhopen. In specialistische sectoren is wel vraag naar ouderen, omdat ervaring en jarenlange kennisopbouw juist sterk gezocht en gewaardeerd worden door werkgevers. Denk hierbij aan specialisten op het gebied van technologie, de bouw, energie, gezondheidszorg, farmacie, transport, logistiek en andere 'productieve sectoren'.
Komsomolskaja Pravda, 25-11-2015

WINTERSPORT
Op 13 november is in Moskou de zogenoemde 'ijsperiode' weer begonnen, hetgeen betekent dat in de stadsparken wintersportvoorzieningen voor het grote publiek worden geopend, te beginnen met de schaatsbaan in het beroemde Gorki-park. In totaal zullen in de winter in de Moskouse stadsparken ongeveer 1.500 schaatsbanen, 269 skitrajecten, 556 glijbanen en nog eens 1.700 andere voorzieningen voor wintersporten worden geopend.
Onder de voorzieningen zijn er betaalde en gratis voorzieningen, waarbij er bij de betaalde vaak kortingen zijn voor gepensioneerden en kinderen. Bij de schaatsbanen zijn er kunstbanen en natuurbanen. De natuurbanen gaan open als het vijf graden of harder vriest.
Novyje Izvestija, 20-11-2015

BEHEERSING ENGELS
In niet-Engelstalige landen is beheersing van het Engels steeds belangrijker om op alle denkbare terreinen goed mee te kunnen komen in de wereld. Zo is er een duidelijke correlatie tussen beheersing van het Engels en de concurrentiekracht van een land.
Op dit punt van beheersing van het Engels door de bevolking doet Rusland het nog steeds slecht, blijkt uit het onderzoek 'Index van beheersing van het Engels' van het bedrijf Education First in 70 niet-Engelstalige landen. De index gaat, op basis van verschillende indicatoren, uit van een 100-puntenschaal.
De top5 wordt gevormd door de Scandinavische landen en Nederland. Zweden en Nederland staan op nummer één met 71 punten, gevolgd door Denemarken (70), Noorwegen (68) en Finland (64). Hier is het niveau van beheersing van het Engels 'zeer hoog'.
Rusland staat met 52 punten op plaats 39 in een groep landen met een 'laag' niveau, samen met Peru, Frankrijk, Brazilië en China. De laagste drie plaatsen van landen met een 'zeer laag' niveau van beheersing van het Engels worden bezet door Saoedi-Arabië (40), Cambodia (39) en Libië (38).
Kommersant, 5-11-2015

STRAATKIOSKEN
Toen Sergej Sobjanin in de herfst van 2010 tot burgemeester van Moskou werd gekozen, was een van zijn beleidsprioriteiten de 'wildgroei' aan straatkiosken in de stad aan te pakken. Op dat moment waren er in Moskou rond de 20.000 straatkiosken. Eind 2012 was dit aantal gehalveerd.
Begin 2015 startte het stadsbestuur een hervorming van de straatkioskenmarkt, die eruit bestond de straatkiosken, die op dat moment nog in privé-beheer waren, om te zetten in stadskiosken in gemeentelijk beheer die gehuurd konden worden. In april 2015 waren er in Moskou nog 7.500 straatkiosken, waarvan er bij 5.500 de contracten voor het staangeld waren afgelopen.
Voor de onteigening betaalt het stadsbestuur 1,3 miljoen roebel (ongeveer 16.000 euro) per kiosk, waardoor het programma de stad ongeveer 10 miljard roebel (130 miljoen euro) gaat kosten. Het stadsbestuur hoopt de hervorming van de straatkioskenmarkt eind 2016 af te ronden.
Er zijn tot nu toe echter nauwelijks belangstellenden om een stadskiosk te huren. Dit heeft twee hoofdredenen. Allereerst de hoge kosten: de huurprijs van 26.700 roebel per maand wordt door allerlei belastingen en heffingen verhoogd tot circa 80.000 roebel (1.000 euro) per maand. Potentiële huurders van kiosken waar ijs wordt verkocht deze kosten zeker in de wintermaanden nooit terug te kunnen verdienen.
Het tweede beletsel zijn de veel strengere regels rond het tonen van de verkochte waar, zoals een raamverbod. De nieuwe stadskiosken krijgen alleen een luik voor de verkoper of verkoopster, terwijl de waar via monitors getoond moet worden. In een kiosk werken gemiddeld 5,5 personen.
RBK, 6-10-2015

SEKSUELE INTIMIDATIE
Seksuele intimidatie op de arbeidsplaats komt relatief vaak voor in Rusland. Seksuele intimidatie wordt in Rusland met een anglicisme 'charassment' genoemd. Volgens een onderzoek van de vacaturesite Superjob uit 2014 had 11 procent van de vrouwen en 6 procent van de mannen op hun werk met seksuele intimidatie te maken, waarbij meestal een meerdere misbruik maakte van zijn of haar machtspositie jegens een sollicitant(e), werkneemster of werknemer.
In een opiniepeiling die de krant Kommersant eind september 2015 onder zijn lezers hield, bekende 6 procent van de respondenten 'slachtoffer' te zijn geweest van seksuele intimidatie en bijna 6 procent antwoordde slachtoffers 'onder collega's te hebben gezien'. Bijna 12 procent van de respondenten gaf toe 'er mee te maken te hebben gehad' en bijna 6 procent herinnerde seksuele intimidatie 'in de jaren negentig te hebben meegemaakt'. Iets meer dan 70 procent zei nooit met seksuele intimidatie te zijn geconfronteerd op het werk.
Seksuele intimidatie op het werk bloeit op in tijden van economische crisis en de hieruit voortvloeiende ruime arbeidsmarkt. Zo werd seksuele intimidatie op het werk in de crisisjaren negentig een veel voorkomend verschijnsel. Kommersant stelt dat 'het probleem van seksuele intimidatie op het werk in Rusland in wezen nooit serieus aan de orde is gesteld'.
Russische advocaten en mensenrechtenactivisten zeggen dat bedrijfsregels, anders dan bij westerse bedrijven, nauwelijks bepalingen over de ontoelaatbaarheid van seksuele intimidatie bevatten. (Overigens heeft een groot bedrijf als Gazprom ze wel). Wel biedt artikel 133 van de Russische Strafwet de burgers bescherming tegen 'dwang tot seksuele activiteiten'.
Maar het is in Rusland voor slachtoffers van seksuele intimidatie in de praktijk moeilijk en zenuwslopend een aanklacht wegens seksuele intimidatie in te dienen: opsporingsdiensten hebben weinig animo zulke zaken ter hand te nemen, de bewijslast ligt geheel bij het slachtoffer en slachtoffers kunnen makkelijk afgeschrikt worden met een aanklacht van 'smaad' door het betrokken bedrijf.
Kommersant, 6-10-2015

MOOISTE DORP
Het dorp Vjatskoje in de provincie Jaroslavl ten oosten van Moskou is voorlopig het mooiste dorp van Rusland. Dit dorp is het eerste lid van de 'Associatie van meest schilderachtige en unieke dorpen van Rusland'.
Wereldwijd bestaan er ongeveer 20 van zulke landelijke dorpenassociaties. De eerste werd in 1982 opgericht in Frankrijk. De Russische vereniging werd in 2014 opgericht.
Dorpen die lid willen worden, moeten bewoonde dorpen zijn met bijzonder architectonisch en landschappelijk erfgoed. Ongeveer 20 Russische dorpen naast Vjatskoje willen momenteel toetreden tot de nieuwe landelijke associatie, die zich ook bezig zal houden met het behoud en de verdere ontwikkeling van de ledendorpen.
www.utro.ru, 14-10-2015

CONSUMPTIEPATROON
Onder de ontwikkelde en zich ontwikkelende landen in de wereld wordt door de bevolking nergens zo veel van het inkomen uitgegeven aan voedingsmiddelen, drank en tabak als in Rusland. Dit blijkt uit het rapport The EU in the World, waarin het consumptiepatroon van de bevolking in de EU-lidstaten wordt vergeleken met die in 15 van de G20-landen, waaronder Rusland.
Russen geven gemiddeld bijna een derde van hun inkomen aan voedingsmiddelen uit, namelijk 30,7 procent. Dit is het hoogste aandeel onder de onderzochte groep landen, van het laagste aandeel, de Verenigde Staten (6,8 procent), tot het een na hoogste, India (29,9 procent). Verder gaat het inkomen van Russen achtereenvolgens op aan transport (12,5 procent), woonlasten (10,3 procent) en - het hoogste percentage - aan alcohol en tabak (8,3 procent).
De Russen hebben nog een record: het aandeel uitgaven aan kleding en schoeisel (9,2 procent). Daarnaast hebben ze twee laagterecords: onderwijs (3,4 procent) en gezondheidszorg (3,7 procent).
In de meeste onderzochte landen hebben de burgers de woonlasten als hoogste kostenpost in hun uitgavenpatroon: gemiddeld 15 tot 20 procent. De econoom Roeslan Grinberg, directeur van het Instituut voor Economie van de Russische Academie van Wetenschappen, zegt dat slechts een derde van de Russen inkomen overhoudt als zij alle dagelijkse uitgaven en vaste lasten hebben betaald. 'De overige leven van salaris naar salaris.'
Novyje Izvestija, 17-9-2015

PARKBEZOEK
Moskouse parken worden steeds belangrijker in de vrijetijdsbesteding van Moskovieten en bezoekers van de hoofdstad. Voor een belangrijk deel is dit het resultaat van het stedelijke ontwikkelingsprogramma voor de stadsparken van Moskou van de afgelopen vijf jaar.
Er zijn nu 400 parken in de hoofdstad, die bovendien steeds meer attracties voor het publiek hebben gekregen. Sinds 2011 is het parkbezoek meer dan verdrievoudigd tot 17,5 miljoen bezoekers in het zomerseizoen van 2015, evenals het aantal georganiseerde evenementen in de Moskouse stadsparken (tot ongeveer 400 in 2015).
Onder de 400 stadsparken zijn 14 historische cultuurparken, waaronder het beroemde Gorki-park. Afgelopen zomer waren er in de parken van Moskou onder meer 95 fitnessterreinen, 240 sportvelden, 26 dansvloeren, 13 zomerbioscopen, 4 open zwembaden, 10 skateparken en 91 kilometer fietspad.
www.utro.ru, 15-9-2015

MOOC'S
Ook in het Russische hoger onderwijs heeft het verschijnsel massive open online courses (MOOC's) zijn intreden gedaan. Deze vorm van afstandsonderwijs via internetcursussen heeft in het uitgestrekte land veel perspectief.
Aan het begin van het studiejaar 2015-2016 hebben acht van de beste Russische universiteiten, waaronder de Moskouse Staatsuniversiteit en de Staatsuniversiteit van Sint-Petersburg, zich verenigd in het 'Russische Nationale Platform voor Open Onderwijs', dat wordt gesteund door het Ministerie van Onderwijs en Wetenschap. Daarnaast hadden zich in Rusland in de afgelopen jaren al zelfstandige MOOC's ontwikkeld, via bekende buitenlandse online platforms voor MOOC's als Coursera, maar ook via originele Russische online platforms als Universarium, UNIWEB en Arzamas.
De oprichter van Universarium, Dmitri Goezjelja, voorspelt dat MOOC's geen vervanging, maar een aanvulling op de bestaande hoger onderwijsvoorzieningen zullen worden, en dat er 'gemengde' vormen van hoger onderwijs zullen ontstaan. Vooral studenten in de Russische provincie zullen volgens Goezjelja afnemers van MOOC's van cursussen uit hoofdstedelijke hoger onderwijsinstellingen worden, waardoor de docenten op de provinciale universiteiten steeds meer 'tutors' van gemengde onderwijsvormen zullen worden.
Kommersant, 15-9-2015

ARBEIDSBEPERKINGEN VROUWEN
Geen land ter wereld kent zoveel arbeidsbeperkingen voor vrouwen als Rusland, aldus het rapport Op weg van gelijkgerechtigdheid van de Wereldbank, dat op 10 september 2015 uitkwam. Rusland heeft 456 beroepen die gesloten zijn voor vrouwelijke werknemers, hoewel de arbeidsparticipatie van vrouwen in Rusland met 69 procent van de Russinnen in de economisch actieve leeftijd even hoog is als in de ontwikkelde landen ter wereld.
Beroepen die in Rusland voor vrouwen verboden zijn, zijn onder meer: landbouwmachinebestuurder, treinmachinist, kraandrijver en ander werk in de hoogte, beroepen in de scheepvaart en beroepen in de havens. Ter vergelijking zijn in bijvoorbeeld Wit-Rusland en Kazachstan respectievelijk 182 en 299 beroepen verboden voor vrouwen.
De situatie in Rusland wordt verklaard uit het feit dat de geslachtelijke arbeidsverdeling uit de tijd van de Sovjet-Unie in Rusland meer dan elders in de postcommunistische landen bewaard is gebleven. In de sovjettijd moesten weliswaar ook alle vrouwen werken, maar in 'vrouwelijke' beroepssectoren als de gezondheidszorg, het onderwijs en de lichte industrie.
Overigens bedroeg het aantal voor vrouwen verboden beroepen tien jaar gelden zelfs nog zo'n 600. Economisch sociologe Jelena Mezentseva van de Hogeschool voor Economie in Moskou noemt de verboden beroepenlijst deels discriminerend, omdat de lijst niet alleen uitgaat van beperkingen voor vrouwen op basis van schadelijkheid en lichamelijke zwaarte, maar ook van de mate van verantwoordelijkheid.
Kommersant, 11-9-2015

LANGDURIGE BOUWWERKEN
Rusland is in de bouwsector traditioneel berucht om zijn onvoltooide bouwwerken. Zo'n bouwwerk heet een dolgostroj ('langdurig bouwwerk'). Op 9 september 2015 berichtte de Russische Rekenkamer dat hun aantal op 1 januari van dat jaar bijna 9.000 bedroeg, voor een totale bouwwaarde van bijna 2 biljoen roebel (een kleine 30 miljard euro). In 2014 was het aantal niet op tijd voltooide bouwwerken gestegen met 16,5 procent.
De vijf grootste zondaars volgens de Rekenkamer waren de wegendienst Rosavtodor (24,6 procent van de geldelijke omvang), het spoorbouwbedrijf Roszjeldor (5,4 procent), de zeevaartdienst Rosmorretsjflot (3,6 procent), de presidentiële bestuursdienst (3,5 procent) en het ruimtevaartbedrijf Roskosmos (3 procent).
Overigens meldde het Staatscomité voor de Statistiek (Rosstat) over 2014 een veel lager aantal langdurige bouwwerken, namelijk 5.400 voor een totale bouwwaarde van 547,8 miljard roebel. De Rekenkamer verklaart het verschil in zijn cijfers met die van Rosstat omdat 'enkele grote uitvoerders' van bouwwerken aan Rosstat onvoldoende hebben gemeld waar ze vertragingen hadden.
Kommersant, 10-9-2015

ARBEIDSONGEVALLEN
In de eerste helft van 2015 is het aantal dodelijke arbeidsongevallen in Rusland in vergelijking met dezelfde periode van 2014 met 11 procent gedaald van 860 naar 765. De meeste ongevallen in de eerste helft van 2015 vonden plaats in de bouw (170 doden), de verwerkende industrie (142) en in landbouw, jacht en bosbouw (78).
De belangrijkste oorzaak van dodelijke ongelukken, in 33 procent van de arbeidsongevallen, is onvoldoende naleving van de veiligheidsvoorschriften door de werkgever. De daling van het aantal dodelijke arbeidsongevallen in de eerste helft van 2015 wordt vooral verklaard uit de daling van de industriële productie met 2,7 procent in vergelijking met het voorgaande jaar.
Kommersant, 26-8-2015

SALARISACHTERSTANDEN
Om uit de financiële moeilijkheden te komen, betalen Russische bedrijven de salarissen vaak te laat uit. Op 1 augustus 2015 bedroegen de achterstanden in salarisbetalingen 3.519 miljoen roebel (50 miljoen euro tegen de huidige koers van 70 roebel voor een euro). Dit was 6 procent meer dan een maand eerder. In heel 2015 tot 1 augustus was de groei in salarisachterstanden 54 procent. Alleen in het crisisjaar 2009 was zulke groei naar verhouding hoger in dezelfde periode van het jaar, namelijk 75,2 procent.
De grootste betalingsachterstanden waren in de verwerkende industrie (36 procent van het achterstallige salarisbedrag), de bouw (35 procent) en in het transport en de grondstofwinning (beide 7 procent). De salarisachterstanden betreffen de salarissen van bijna 0,5 procent van de Russische werknemers en ongeveer 1 procent van het maandelijkse landelijke loonfonds.
Economen stellen dat de Russische arbeidsmarkt in moeilijke economische tijden niet zozeer reageert met ontslagen en oplopende werkloosheid, maar meer met salariskortingen en vertraagde salarisbetalingen. Salariskortingen komen vaak tot uiting in ontoereikende inflatiecorrectie van de salarissen. Behalve dat dit salarisbeleid bedrijven in financiële nood helpt, wordt het ook geaccepteerd door Russische werknemers (geen of minder ontslagen) en de Russische staat (minder sociale uitgaven voor de overheidsbegroting).
Novyje Izvestija, 20-8-2015

AGRESSIE
De hoofdpsycholoog en -narcoloog van het Ministerie van Volkgsgezondheid van Rusland, Jevgeni Brjoen, stelt dat steeds meer Russische stedelingen agressief gedrag vertonen. Hij verklaart dit uit de groeiende dagelijkse druk waaronder stadsbewoners zuchten: verstopte straten in de donkere spits, toenemend gedrang in het openbaar vervoer en steeds meer deadlines waaraan moet worden voldaan.
Hoewel nog altijd een flinke minderheid, gaan steeds meer stedelingen zich toch agressief gedragen, mede omdat zij vaker de middelen hebben om zich agressief te uiten, zoals verbaal via de mobiele telefoon. Twee dingen kunnen innerlijke agressie dempen: zelfcontrole en gevoel voor humor.
www.utro.ru, 19-8-2015

SOCIALE PRIVILEGES
Rusland kent een groot aantal sociale privileges voor afgebakende bevolkingsgroepen. Grofweg gaat het om negen categorieën burgers die in aanmerking komen voor privileges op een viertal sociale beleidsterreinen (of iedere begunstigde er ook daadwerkelijk gebruik van maakt is een tweede). Het betreft de volgende negen categorieën burgers:

• Militairen in gevechtssituaties en hun gezinnen.
• Invaliden en oorlogsveteranen.
• Personen met toegekende staatsordes.
• Personen die geleden hebben onder nucleaire straling (onder wie de tsjernobyltsy).
• Gerehabiliteerde burgers en hun gezinsleden.
• Arme en kinderrijke gezinnen.
• Staatsambtenaren.
• Kinderen tot 16 jaar oud.
• Gepensioneerden.

Naast bovenstaande landelijke categorieën zijn er op regionaal vaak ook nog speciale categorieën burgers met privileges. De privileges betreffen de volgende vier sociale beleidsterreinen:

1. Huisvesting. Het privilege op dit terrein kan bijvoorbeeld bestaan uit gratis huisvesting of voorrang bij toewijzing van een gemeentelijke sociale huurwoning. Dit laatste betreft onder meer weeskinderen die de volwassen leeftijd bereiken.
   Kinderrijke gezinnen kunnen een dringend beroep doen op een woning met minimaal zes vierkante meter woonruimte per gezinslid, het officiële minimale woonminimum per persoon. Verder gaat het om privileges als kortingen op de woonlasten en financiële hulp bij het aanvragen van een hypotheek.
2. Openbaar vervoer. Bijna alle genoemde groepen kunnen rekenen op gratis openbaar vervoer of kortingen hierop. Zo hoeven studenten slechts 350 roebel (ongeveer 7 euro) voor een maandabonnement op de metro te betalen. Gepensioneerden en weeskinderen reizen gratis met de metro. Inwoners van afgelegen regio's als het Verre Oosten en de exclave Kaliningrad krijgen kortingen op interregionaal openbaar vervoer.
3. Gezondheidszorg. Een voorbeeld op dit terrein zijn gratis medicijnen voor invaliden op voorschrift van een arts. Gepensioneerden, invaliden en oorlogsveteranen hebben recht op gratis gebitsprotheses. En een werknemer die bij een arbeidsongeval een ledemaat verliest, heeft ook recht op een vervangende prothese.
4. Onderwijs. Dit terrein heeft vooral betrekking op het hoger onderwijs. In staatsinstellingen voor hoger onderwijs zijn altijd in meer of mindere mate vrije studieplaatsen voor uitmuntende studenten of studenten uit achterstandsgroepen.

dengi.utro.ru, 17-8-2015

WERKEN BIJ ZIEKTE
De overgrote meerderheid van de Russische werknemers, 82 procent, geeft in een onderzoek van de vacaturesite Superjob aan bij ziekte toch naar zijn of haar werk te gaan. Van hen zei 42 procent dit te doen vanwege grote hoeveelheden werk die lagen te wachten en/of dat collega's niet inspringen voor zieken. Verder zei 18 procent van de respondenten ziek naar het werk te gaan om geen inkomen te verliezen en een even hoog percentage om geen belangrijke besprekingen te missen.
Vrouwen gaan iets vaker ziek naar het werk dan mannen: 85 tegen 79 procent. Bij zieke vrouwen is de belangrijkste drijfveer verantwoordelijkheidsgevoel en bij zieke mannen de angst een belangrijke bespreking of vergadering te missen.
Qua leeftijd gaan werknemers van middelbare leeftijd, 35 tot 45 jaar, het vaakst ziek naar het werk: 88 procent. Werknemers met een lager inkomen onder de 25.000 roebel per maand gaan minder snel ziek naar het werk dan werknemers met een hoger inkomen boven de 35.000 roebel: 80 tegen 85 procent.
Overigens komen er steeds meer werkgevers in Rusland die zieke werknemers de mogelijkheid bieden bij ziekte thuis te werken of enkele dagen betaald ziekteverlof geven, want zieke werknemers zijn minder productief en kunnen hun collega's aansteken.
www.utro.ru, 28-7-2015

HUWELIJK
In Rusland verliest het maatschappelijke instituut huwelijk steeds meer zijn betekenis. Wat betreft het percentage echtscheidingen is Rusland de koploper in de wereld: van de jaarlijks 1,2 miljoen huwelijken die worden afgesloten, eindigt de helft in een scheiding. Er wordt ook psychologisch minder zwaar gedacht over huwelijk en scheiden, blijkt uit een reeks van onderzoeksresultaten.
Russen staan, ook naar West-Europese begrippen, tolerant tegenover alleenstaande moeders en abortus. Tegenwoordig wordt een derde van de kinderen buiten een huwelijksverband geboren in huishoudens met een 'samenlevingscontract' tussen man en vrouw. Slechts 13 procent van de Russen denkt dat het onmogelijk is een kind op te voeden in een eenoudergezin. Bij scheidingen neemt in 80 procent van de gevallen de vrouw het initiatief.
Volgens Russische sociologen zijn individualisering en sterker materialistisch denken de hoofdoorzaken van de geringere maatschappelijke betekenis van het huwelijk. 'Het huwelijk wordt in Rusland niet langer gezien als een levenslange verbintenis,' zegt universitair docent Aleksandr Sinelnikov van de leerstoelgroep sociologie van het gezin en demografie van de Moskouse Staatsuniversiteit.
In tegenstelling tot het huwelijk behoudt het instituut gezin wel zijn maatschappelijke waarde in Rusland. Dit wordt verklaard uit de sterke kindgerichtheid van de Russische samenleving. Paradoxaal genoeg uit deze gerichtheid zich in het feit dat de meeste Russische gezinnen, 68 procent, maar één kind hebben.
Ogonjok, 27-7-2015

THUISWERKEN
Echt veel wordt het nog niet gedaan, maar ook in Rusland zal thuiswerken steeds vaker voorkomen. Van de ongeveer 68 miljoen Russische werknemers op dit moment zijn er ongeveer 2,53 miljoen thuiswerkers, aldus een onderzoek van het onderzoeksbureau J'son & Partners Consulting. Dat is dus zo'n vier procent van de werknemers. Veel minder dan in de Verenigde Staten, waar een derde van de werknemers aan thuiswerken doet.
Met name de komst van internet zal dit percentage ook in Rusland doen opdrijven, naar verwachting tot circa 20 procent van de werknemers in 2020. Inmiddels heeft 40 procent van de Russische bedrijven ervaring met thuiswerken.
Nog een belangrijke motor voor thuiswerken is dat thuiswerken grote besparingen voor bedrijven oplevert. Momenteel zijn die besparingen door thuiswerken jaarlijks 68 miljard roebel (één miljard euro), bestaande uit besparingen op kantoorplekken (38 miljard roebel), op reistijd (22 miljard roebel), op arbeidstijdverlies door ziekte (5 miljard roebel) en door inhuur van goedkopere werknemers buiten de eigen regio (3 miljard roebel).
Naar verwachting kunnen de besparingen door toename van thuiswerken in 2020 oplopen tot één biljoen roebel. Wat Russische bedrijven nog steeds tegenhoudt om extra thuiswerken toe te staan is controledrang over de werknemers en de angst dat gevoelige bedrijfsinformatie via thuiswerkers kan 'weglekken'.
Novyje Izvestija, 22-6-2015

DANCE
Op muziekgebied staat Rusland bekend om zijn klassieke muziek, maar in de moderne muziek staat het land op een gebied zeker ook zijn mannetje, namelijk dance, elektronische dansmuziek. Verschillende Russische clubs, festivals en dj's staan hoog genoteerd in de lijstjes van het toonaangevende Engelse dance-tijdschrift DJ Mag.
Zoals zo vaak in Rusland lag het begin van de Russische dance-cultuur in de hoofdstad Moskou. Het begon al in het begin van deze eeuw, maar de echte doorbraak van de dance vond plaats in de jaren 2005-2006. De gemiddelde Russische dj kan met een avondje platen draaien twee- tot drieduizend dollar verdienen; de toppers wel tienduizend dollar.
In de Russische hoofdstad zijn - naast honderden kleine dance-clubs - zo'n twintig grote, vaak ook internationaal bekende dance-clubs, zoals Arma-17 en Gypsi. Waarschijnlijk de meest succesvolle Russische dj van dit moment is de techno-muzikante Nina Kravits uit het Siberische Irkoetsk, die een eigen platenlabel heeft, Trip, en voor het prestigieuze DJ Mag een eigen persoonlijke dance-compilatie mocht maken.
Vlast, 22-6-2015

HOOIKOORTS
Wie allergisch is voor hooikoorts, is in het voorjaar geen liefhebber van populieren. Het is dan beter Moskou te mijden, want in de Russische hoofdstad staan ongeveer 300.000 populieren, waarvan de helft, de vrouwtjesboom, dons afgeeft dat hooikoortslijders doet proesten.
In mei en juni laat het stadbestuur de Moskouse straten door de reinigingsdienst extra met water besproeien om de inwoners en bezoekers met hooikoorts zo veel mogelijk te ontzien. Verder wil het stadsbestuur de komende vijf jaar de circa 150.000 vrouwtjespopulieren vervangen door boomsoorten die geen dons afgeven en geen last zijn voor hooikoortspatiënten, zoals lindebomen, essen en gele acacia's.
Novyje Izvestija, 11-6-2015

RUSSISCHE BRUIDEN
Russische vrouwen zijn vaak geliefd bij niet-Russische mannen. Zeker bij mannen van middelbare leeftijd met een gemiddeld inkomen uit Noord-Amerika en Europa. Russische vrouwen zijn meestal niet uitzonderlijk veeleisend of feministisch en al tevreden als een man haar een gemiddelde bestaanszekerheid kan bieden en niet gewelddadig is.
Ook bestaat er in Rusland geen taboe op een redelijk groot leeftijdsverschil tussen een man en een vrouw: als een man bijvoorbeeld 25 jaar ouder is, wordt dit niet als schandelijk gezien.
En zoals geldt voor alle markten: vraag creëert aanbod. Zo werden er alleen al in Moskou in 2014 1.247 huwelijken tussen een Russin en een buitenlandse man geregistreerd. Turkse mannen stonden op de eerste plaats met 221 huwelijken. Hierna volgden Duitsers (161), Israëliërs (152) en Amerikanen en Britten (beiden 113).
Moscow Times, 10-6-2015

BIJGELOOF
Russen zijn een bijgelovig volk. Ruim de helft van de Russen gelooft in voortekenen, voorspellende dromen en/of astrologie, zo laten opinieonderzoeken naar bijgeloof zien. Wie Rusland bezoekt moet dan ook rekening houden met culturele 'do's and don't's' in het land. Hier staan de tien belangrijkste op een rijtje:

1. Geen handen schudden en niet zoenen over een drempel. Dit is wel de grootste fout die je kunt maken. Handen schudden of zoenen over een drempel brengt groot ongeluk, omdat in de drempel de huisgeest woont.
2. Bij verjaardagen of feesten altijd een bos bloemen met een oneven aantal bloemen geven. Nooit een even aantal bloemen, want die zijn voor begrafenissen.
3. Vóór vertrek voor een reis even rustig gaan zitten. Dit hoeft niet lang te duren, maar dan weet je dat je veilig huiswaarts zult keren.
4. Lege flessen op de grond zetten. Flesje wodka of wijn leeg: van tafel! Naar verluidt stamt dit uit de tijd dat Russische soldaten in 1814 de legers van Napoleon tot in Parijs achtervolgden en obers daar in restaurants bij het betalen het aantal lege flessen op tafel telden.
5. Geen zout morsen. Dat leidt tot familieruzies. Als je een morsig type bent, doe het dan met peper.
6. Over je schouder spugen. Om zelf uitgeroepen ellende af te wenden moet je op hout kloppen en drie keer over je linkerschouder spugen. Heb je moeite met spugen, dan kun je ook drie keer over je linkerschouder 'foe' roepen: 'foe-foe-foe'.
7. Nooit binnen fluiten. Dit brengt ongeluk en financiële problemen.
8. Nooit op de hoek van een tafel gaan zitten. Dan zul je niet trouwen voor de komende zeven jaar. Kinderen mogen dus wel op de hoek van een tafel zitten.
9. Niet op koude stoelen of andere koude oppervlakten gaan zitten. Zeker jonge vrouwen niet, want dit leidt tot onvruchtbaarheid.
10. Nooit een verjaardag vieren of iemand met zijn of haar verjaardag feliciteren vóór de echte verjaardag. Dat roept ongeluk over de jarige af.

Moscow Times, 9-6-2015

ZZP'ERS
Zzp'ers worden in Rusland IP'ers genoemd, naar de Russische afkorting van 'individuele ondernemers'. In april 2015 stonden er drie miljoen IP'ers geregistreerd. Hun aantal is hoger dan het aantal midden- en kleinbedrijven in Rusland, dat iets meer dan twee miljoen bedraagt.
Naar schatting leveren IP'ers momenteel tussen de 2 en 4 procent van het bruto binnenlands product van Rusland. De mogelijkheid tot individueel ondernemerschap draagt verder bij aan het laag houden van de werkloosheid in het land.
Niet alle IP'ers zijn zuivere zzp'ers in de betekenis van het woord, omdat in Rusland ook IP'ers mensen kunnen inhuren. Er wordt nu in regeringskringen gediscussieerd of ook IP'ers met ingehuurde medewerkers zich IP'er mogen blijven noemen of gedwongen moeten worden zich als kleinbedrijf te laten registreren.
Nadeel van dat laatste scenario kan zijn dat een flink aantal IP'ers ermee zullen stoppen, omdat een IP'er op boekhoudkundig gebied en voor de betaling van sociale verzekeringen geen of minder verplichtingen heeft in vergelijking met een kleinbedrijf. Het kan dan zijn dat het aanbod van IP-bedrijven als kleermakers en kappers sterk zal afnemen.
www.polit.ru, 9-6-2015

ZAKGELD
Veel Russische huishouden mogen het economisch zwaarder hebben gekregen het afgelopen jaar, maar nominaal wordt er niet bezuinigd op zakgeld voor het kind of de kinderen. Kinderen in de leeftijd van 7 tot en met 12 jaar kregen dit jaar gemiddeld 326 roebel (4,5 euro) zakgeld per week, 3 procent meer per week dan in 2014.
Tieners in de leeftijd van 13 tot en met 15 jaar kregen dit jaar gemiddeld 529 roebel (7,5 euro) zakgeld per week, tegen gemiddeld 462 roebel per week in 2014. Bij elkaar hebben kinderen in de grote steden per maand 3,5 miljard roebel (70 miljoen euro) aan zakgeld uit te geven, ofwel 818 miljoen euro per week. Zij geven hun zakgeld vooral uit aan uitgaan, snacken en diensten voor hun smartphones.
Niettemin is het zakgeld van Russische kinderen gemiddeld de helft lager van dat van kinderen in andere Europese landen. Er zijn twee landen in Europa waarvan de ouders een beetje vergelijkbaar laag zakgeld geven aan hun kinderen: Tsjechië (8 euro per week) en… Nederland (10 euro per week). Wel is de koopkracht van het zakgeld van de Russische kinderen gedaald ten opzichte van 2014: de prijsstijgingen van hun geliefde producten en diensten zijn groter geweest dan de stijging van hun zakgeld.
www.gazeta.ru, 31-5-2015

VERMISTEN
Jaarlijks worden er in Rusland ongeveer 50.000 mensen als vermist opgegeven. Van hen wordt 92 procent snel of minder snel levend teruggevonden. Acht procent wordt dood teruggevonden of blijft blijvend vermist. Doordat de verjaringstermijn van vermissingen 15 jaar is, staan in Rusland permanent ongeveer 94.000 mensen als vermist opgegeven. Als risicogroepen gelden bejaarden met geheugenverlies, invaliden en kinderen.
Naar vermisten wordt gezocht door de politie, maar sinds de afgelopen jaren ook door een zestigtal vrijwilligersorganisaties. De bekendste hiervan is het in 2010 opgerichte Liza Alert. De organisatie werd genoemd naar de vijfjarige Liza Fomkina, die in 2010 in een bos bij Moskou was verdwaald. Toen vijf dagen na haar vermissing de politie nog geen zoekoperatie op touw had gezet, gingen 500 vrijwilligers Liza zoeken, maar helaas vonden zij haar te laat. Tien dagen na haar vermissing werd zij gevonden, overleden door onderkoeling, waarbij werd vastgesteld dat zij negen dagen na haar vermissing was overleden.
Laksheid van de politie als reactie op vermissingsmeldingen was daarna de hoofdreden voor het ontstaan van de vrijwilligersorganisaties voor zoektochten naar vermisten. De politie verklaart de kritiek door personele onderbezetting om aangiften van vermissing meteen voluit te kunnen behandelen.
De vrijwilligersorganisaties wijzen verder op slechte coördinatie en communicatie tussen betrokken overheidsdiensten in vermissingszaken, zoals politie, gezondheidsinstellingen en andere ondersteunende diensten. Zo is het moeilijk snel informatie uit beelden van bewakingscamera's in stedelijke metro's te krijgen. Anderzijds verwijt de politie vrijwilligers dat zij bij dodelijke vermissingsgevallen bewijsmateriaal op een plaats delict kunnen aantasten.
Niettemin verbetert de samenwerking tussen politie en vrijwilligersorganisaties. 'Redders van beroep en vanuit hun hart balanceren tussen wantrouwen jegens elkaar en de noodzaak om samen te werken.'
Vlast, 27-4-2015

SMARTPHONES
Vanwege de economische crisis en de prijsstijgingen van importgoederen zijn Russen meer smartphones in het middensegment gaan kopen. In de eerste drie maanden van 2015 werden er in Rusland 4,7 miljoen smartphones verkocht, 7 procent minder dan in het eerste kwartaal van 2014.
Het aantal verkochte B-merken smartphones was 2,45 miljoen, 14 procent meer dan in de eerste drie maanden van 2014. Hierbij gaat het om de merken Sony, Lenovo, Alcatel, Huawei en HTC. Deze merken zijn relatief goedkoper en hebben sneller hun prijzen verlaagd, maar zien er toch leuk uit en hebben een sterk genoeg imago om zonder schaamte mee rond te lopen.
De A-merken Samsung en Apple vertoonden een veel minder sterke prijselasticiteit dan de B-merken. Samsung bleef in Rusland wel de marktleider in het eerste kwartaal van 2015 met een aandeel van 22 procent van alle verkochte smartphones.
www.gazeta.ru, 22-4-2015