Economische positie van de nieuwkomers in de EU

Jan Limbeek

De economieën van de nieuwe toetreders tot de Europese Unie - Bulgarije en Roemenië - doen het goed. Het IMF is vooral tevreden over Bulgarije. De inflatie daalt sneller dan verwacht, de overheid heeft al jaren een overschot op de begroting en de gemiddelde loonstijging houdt gelijke tred met de productiviteitsstijging.

Een van de weinige gevaren voor de Bulgaarse economie is het tekort op de lopende rekening, dat van jaar tot jaar stijgt tot naar verwachting 15 procent van het bruto binnenlands product (bbp) in 2006 en 2007. Aan de andere kant wordt 80 procent hiervan gedekt door buitenlandse kapitaalinvesteringen.

Roemenië daarentegen heeft volgens het IMF wat minder gunstige perspectieven. Het land kent eveneens een groot tekort op de lopende rekening en een continu, hoewel sinds 2002 beperkt begrotingstekort. De inflatie daalt sinds kort niet verder en de salarissen, met name in de publieke sector, stijgen te hard. Een oplopend tekort op de lopende rekening plus een procyclisch begrotingsbeleid zou kunnen leiden tot oververhitting van de economie.

De economieën van Bulgarije en Roemenië groeien al jaren harder dan het Europese gemiddelde. Dat mag ook wel, want de waarde van hun economieën is erg klein. Tabel 2 laat zien dat de economieën van Bulgarije en Roemenië ongeveer drie keer kleiner zijn dan het gemiddelde in de EU-25. Met andere woorden, volgens de gestandaardiseerde koopkracht (PPS) kan de gemiddelde inwoner van de EU drie keer zoveel kopen met zijn geld dan een Bulgaar of Roemeen.

Omgerekend in euro's stellen de economieën van Bulgarije en Roemenië nog minder voor: per hoofd van de bevolking is hun bbp volgens de wisselkoers ongeveer een tiende van dat van de EU-15 en de helft van de toetreders van 2004.


Tabel 1 Groei bbp in Oost-Europa (%)
  1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008
Bulgarije -5,4 3,9 2,3 5,4 4,1 4,9 4,5 5,6 5,5 6,0* 6,0* 6,2*
Roemenië ... ... -1,2 2,1 5,7 5,1 5,2 8,4 4,1 7,2* 5,8* 5,6*
Tsjechië -0,7 -0,8 1,3 3,6 2,5 1,9 3,6 4,2 6,1 6,0* 5,1* 4,7*
Estland 11,1 4,4 0,3 10,8 7,7 8,0 7,1 8,1 10,5 10,9* 9,5* 8,4*
Letland 8,4 4,7 3,3 6,9 8,0 6,5 7,2 8,6 10,2 11,0* 8,9* 8,0*
Litouwen 8,5 7,5 -1,5 4,1 6,6 6,9 10,3 7,3 7,6 7,8* 7,0* 6,5*
Hongarije 4,6 4,9 4,2 8,1 4,1 4,3 4,1 4,9 4,2 4,0* 2,4* 2,7*
Polen 7,1 5,0 4,5 4,2 1,1 1,4 3,8 5,3 3,5 5,2* 4,7* 4,8*
Slovenië 4,8 3,9 5,4 4,1 2,7 3,5 2,7 4,4 4,0 4,8* 4,2* 4,5*
Slowakije 5,7 3,7 0,3 0,7 3,2 4,1 4,2 5,4 6,0 6,7* 7,2* 5,7*
Kroatië 6,8 2,5 -0,9 2,9 4,4 5,6 5,3 3,8 4,3 4,5* 4,6* 4,5*
Macedonië 1,4 3,4 4,3 4,5 -4,5 0,9 2,8 4,1 4,0* 3,8* 4,5* 5,5*
Ter vergelijking:
USA 4,5 4,2 4,4 3,7 0,8 1,6 2,5 3,9 3,2 3,4 2,3* 2,8*
Japan 1,6 -2,0 -0,1 2,9 0,2 0,3 1,4 2,7 1,9 2,7* 2,3* 2,1*
EU (15 landen) 2,6 2,9 3,0 3,9 1,9 1,1 1,1 2,3 1,5 2,7 2,2* 2,3*
* Prognose
Bron: Eurostat

Tabel 2 Het bbp per hoofd van de bevolking, vergeleken met EU-25 (=100)
  1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008
Bulgarije 25,6* 26,0* 26,0 26,5 28,0 28,3 31,0 31,8 32,9 34,2** 35,5** 37,0**
Roemenië ... ... 25,3 24,9 26,2 28,1 29,9 32,6 34,1 35,8** 37,0** 38,4**
Tsjechië 69,2* 66,8* 65,9 64,7 65,8 67,7 70,7 72,1 73,7 76,1** 78,1** 80,0**
Estland 38,4* 39,3* 38,7 42,1 43,7 46,8 51,2 53,4 59,8 65,0** 69,8** 74,3**
Letland 33,0* 33,9* 34,0 35,3 37,1 38,7 41,2 43,6 48,0 52,3** 55,9** 59,4**
Litouwen 37,2* 38,8* 37,4 37,9 40,1 41,9 47,1 49,0 52,1 55,0** 57,7** 60,1**
Hongarije 49,8* 50,9* 51,7 53,9 56,9 59,1 60,8 61,3 62,5 63,6** 63,7** 64,2**
Polen 44,2* 45,1* 45,8 46,7 46,1 46,3 46,9 48,7 49,7 51,1** 52,4** 53,8**
Slovenië 71,0* 71,9* 73,6 72,7 73,9 74,5 77,4 79,9 81,9 83,6** 85,0** 86,7**
Slowakije 47,4* 47,6* 46,9 47,4 48,7 51,0 52,8 54,4 57,1 59,4** 62,2** 64,3**
Kroatië 40,9* 41,7* 39,6* 40,8* 41,4* 43,6* 45,6* 46,5** 48,0** 49,0** 50,1** 51,2**
Macedonië 25,3 25,3 25,5 25,6 24,0 23,9 24,5 24,9 25,9** 26,2** 26,7** 27,6**
Ter vergelijking:
USA 152,8 153,3 154,1 151,9 148,4 145,4 146,4 148,0 150,1 150,1** 148,6** 148,1**
Japan 121,5 115,7 112,6 111,8 109,5 107,5 107,9 108,9 110,0 110,4** 110,4** 110,5**
EU (15 landen) 110,1 110,0 109,9 109,7 109,6 109,3 108,9# 108,6 108,2 108,0** 107,5** 107,2**
Opm. Gebruikt is een gemeenschappelijke papieren valuta (pps), die de verschillen in prijsniveaus tussen landen elimineert, zodat hun bbp onderling vergelijkbaar is.
* Schatting
** Prognose
# Niet vergelijkbaar met voorgaande jaren
Bron: Eurostat

Tabel 3 Werkloosheid en enkele financiële indicatoren (%)
  1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006
werkloosheid
Bulgarije ... ... ... 16,4 19,5 18,1 13,7 12,0 10,1 8,9
Roemenië 5,3 5,4 6,6 7,2 6,6 8,4 7,0 8,1 7,2 ...
inflatie
Bulgarije ... 18,7 2,6 10,3 7,4 5,8 2,3 6,1 5,0 7,3
Roemenië 154,8 59,1 45,8 45,7 34,5 22,5 15,3 11,9 9,1 6,6
balans overheidsbegroting
Bulgarije ... 1,7 0,4 -0,5 1,9 0,1 0,3 1,9 3,1 ...
Roemenië ... -3,2 -4,5 -4,6 -3,3 -2,0 -1,7 -1,3 -0,4 ...
balans lopende rekening
Bulgarije 5,2 -0,4 -5,1 -5,5 -7,3 -5,6 -8,5 -5,8 -11,8 ...
Roemenië ... -6,9 -4 -3,7 -5,5 -3,3 -5,5 -8,4 -8,7 ...
Bron: Eurostat

Omhoog
Terug naar archief