In de rubriek 'Russisch leven' worden korte nieuwsberichten uit Russische kranten en weekbladen weergegeven. Het gaat om zaken die de Nederlandse kranten gewoonlijk niet halen, maar wel inzicht geven in het Russisch bestaan.

GELDFABRIEK
Het was tsaar Peter de Grote die het geld invoerde in Rusland. In zijn opdracht werd in 1724 in Sint Petersburg de eerste zilveren roebel geslagen. Dat jaar geldt ook als het oprichtingsjaar van het Muntenhof (Monetny dvor).

Tot de dag van vandaag worden in dit historische gebouw op het Hazeneiland de munten van Rusland geslagen. Per minuut produceert de fabriek 800 stuks muntgeld. Zodra de munten in opdracht van de Centrale Bank de poort uit worden gereden, veranderen ze in geld. Naast de Centrale Bank is de presidentiële administratie de tweede organisatie die opdrachten geeft aan het Muntenhof, namelijk tot het slaan van allerlei herdenkingsmunten en staatsordetekens.

De Petersburgse muntenfabriek heeft 600 werknemers. Voor hen wordt goed gezorgd. Zo hebben zij nooit te maken met vertragingen in de uitbetaling van hun salarissen. De muntenfabriek werkt met de modernste machines. De fabriek is omgeven door het water van de Neva en kan daardoor niet uitgebreid worden.

Sankt-Peterboergskije Vedomosti, 10-12-1999

OLIGARCHEN TOP14
De zakenkrant Kommersant publiceerde de top14 van Russische oligarchen over het jaar 1999. De rating werd samengesteld op basis van vijf indicatoren: de innigheid van de relatie met de politieke machthebbers, de successen in het zakenleven, invloed op de media, de band met rechtshandhavende organen (wel of geen vervolging) en voorspoed in het persoonlijk leven. Hierdoor kwam de volgende top14 tot stand:

  1. Aleksandr Mamoet, het hoofd van de toezichthoudende raad van de MDM-bank.
  2. Roman Abramovitsj, lid van de directieraad van Sibneft en evenals Mamoet zeer invloedrijk in De Familie rond oud-president Jeltsin.
  3. Boris Berezovski, 'ondernemer'.
  4. Vladimir Potanin, president van de holding Interros.
  5. Anatoli Tsjoebajs, bestuursvoorzitter van het landelijke energiebedrijf EES Rossii.
  6. Michaïl Fridman, voorzitter van de directieraad van de Alfa-bank.
  7. Vladimir Goesinksi, hoofd van de holding Media-Most.
  8. Aleksandr Lebedev, president van de Nationale Reservebank.
  9. Michaïl Chodorkovski, bestuursvoorzitter van het olieconcern JOeKOS.
  10. Vagit Alekperov, president van het olieconcern Loekoil.
  11. Oleg Deripaska, hoofd van de bedrijvengroep Siberisch Aluminium.
  12. Aleksej Golovkov, directeur-generaal van Rosgosstrach (Russische Staatsverzekeringen).
  13. Aleksandr Smolenski, hoofd van de bankengroep Sojoez (Unie).
  14. Rem Vjachirev, bestuursvoorzitter van het landelijke gasbedrijf Gazprom.

De krant vraagt zich af: was 1999 door het aantreden van Vladimir Poetin uiteindelijk 'het laatste oligarchenjaar'?

Kommersant, 28-12-1999

EEUWLIJSTJES
De redactie van de Moskouse stadskrant Moskovski Komsomolets heeft op basis van de reacties van 1500 lezers verschillende 'eeuwlijstjes' gemaakt, dat wil zeggen lijstjes over de afgelopen eeuw. Hieronder volgen er vier.

De lijst van symbolen van de twintigste eeuw:

  1. Het Kalasjnikov-geweer (aangewezen door 33%). In de afgelopen halve eeuw werden honderd miljoen Kalasjnikov-geweren geproduceerd. Het geweer werd verkocht aan 55 landen in de wereld. Kalasjnikov is de beroemdste Russische familienaam ter wereld.
  2. De kruiser Aurora (17,6%). Dit symbool van de Russische revolutie is te zien in Sint Petersburg. Het is echter wel een kopie; de echte kruiser licht weg te roesten in een afgelegen haven enkele kilometers ten noorden van de stad.
  3. Wodka (16,5%).
  4. Het ruimtevaartpak (8,2%). Dit pak staat symbool voor het feit dat de Russen als eersten in de ruimte waren.
  5. Het Mausoleum.(3,5%)
  6. De televisietoren van Ostankino.(3,5%)
  7. Het prikkeldraad.(3,5%) Prikkeldraad staat symbool voor de gevangenenkampen en voor de muren die het nieuwe privé-eigendom omgeven.
  8. De roebel.(2,3%)
  9. Viltlaarzen. (2,3%)
  10. Het Russische ballet en de Lada kregen geen stemmen. Wat de Lada betreft is dat niet verwonderlijk: de auteur van dit stuk schrijft dat hij van zijn nieuwe Lada binnen een maand acht onderdelen moest vervangen.

De lijst van 'afgoden van de twintigste eeuw':

  1. Joeri Gagarin (13%)
  2. Vladimir Vysotski (12,5%)
  3. Iosif Stalin (12%)
  4. Georgi Zjoekov (11%)
  5. Vladimir Lenin (10,6%)
  6. Aleksandr Solzjenitsyn (7,7%)
  7. Michaïl Boelgakov (3,8%)
  8. Michaïl Gorbatsjov (3,4%)
  9. Andrej Mironov (2,9%)
  10. Fjodor Sjaljapin (2,4%)
  11. Maja Plisetskaja, Iosif Brodski, Andrej Sacharov (ieder 1,4%)
  12. Irina Rodnina, Lev Jasjin en Lev Tolstoj (0,9%)
  13. Anton Tsjechov, Ilja Repin, Vasili Tsjapajev, Ljoebov Orlova en Dmitri Sjostakovitsj (0,5%)

De lijst van gemakken van de twintigste eeuw:

  1. Elektrische lamp (30%)
  2. Telefoon (21,8%)
  3. Computer (13,6%)
  4. Televisie (8,1%)
  5. Het toilet binnenshuis en de koelkast (4,5%)
  6. Metro (3,6%)
  7. Vliegtuig (1,8%)
  8. Plastic bankpasje (niemand)

Tot slot de mijlpalen van de twintigste eeuw:

  1. Grote Vaderlandse Oorlog (33,4%)
  2. De revolutie van 1917 (26,7%)
  3. De hervormingen onder Jeltsin (8,9%)
  4. De perestrojka van Gorbatsjov en de terreur onder Stalin (3,8%)
  5. De Eerste Wereldoorlog en de Russisch-Japanse oorlog (2,1%)
  6. De ramp in Tsjernobyl (1,7%)
  7. De 'dooi' onder Chroesjtsjov (1,2%)
  8. Het uiteenvallen van de Sovjet-Unie (1%)

Moskovski Komsomolets, 31-12-1999

VEILIGE GEVANGENISSEKS
Het aantal aids-patiënten in Rusland groeit snel. Terwijl half december 25.482 patiënten stonden geregistreerd, was dit aantal op 10 januari van dit jaar al gegroeid tot 26.414. De meeste mensen met aids staan geregistreerd in de stad en de provincie Moskou (8577). Hierna volgen de provincies Kaliningrad (2617), Irkoetsk (2670), Krasnodar (2207), Rostov (1564) en Tver (1475).

De grootste risico's op het krijgen van aids lopen volgens de Russische gezondheidsautoriteiten jongeren, drugsverslaafden en gevangenen, in het bijzonder gevangenen met 'een niet-traditionele seksuele oriëntatie'. In de Russische gevangenissen zitten 4000 aids-patiënten. De gezondheidsautoriteiten overwegen condooms uit te delen aan gevangenen en aan hen en drugsverslaafden voorlichting te geven hoe besmetting met het aids-virus wordt voorkomen.

Moskovski Komsomolets, 19-1-2000

CRIMINALITEIT MOSKOU
De criminaliteit in de hoofdstad Moskou is vorig jaar weer behoorlijk toegenomen. Het aantal geregistreerde misdrijven steeg in vergelijking met 1998 met 11,6 procent tot een aantal van 77.684. Deze groei kwam vooral tot stand door een toename van het aantal zware misdrijven. Het aantal huurmoorden steeg van 8 naar 29. Het totale aantal moorden steeg van 1180 naar 1206. Het aantal gevallen van molestatie steeg van 330 naar 365; in tien procent van de gevallen was er een dodelijke afloop. Het aantal woninginbraken steeg van 4001 naar 5414.

Moskovski Komsomolets, 19-1-2000

ATOOMIJSBREKERS
Voor het zo lang mogelijk open houden van de Noordelijke Zeeroute, ten noorden van het Russische vasteland, en van de noordelijke zeehavens worden atoomijsbrekers ingezet. Voor de Noordelijke Zeeroute gaat het om vier schepen, de Arktika, de Rossija, de Sovetski Sojoez en de Jamal, en voor de havens om twee ijsbrekers, de Tajmyr en de Vajtsjag. De schepen hebben Moermansk als thuishaven.

De atoomijsbrekers hebben een looptijd van 100.000 uur. Binnen de komende drie tot zeven jaar zijn ze afgeschreven. Twee oudere atoomijsbrekers, de Lenin en de Sibir, zijn al uit de vaart, terwijl de afschrijving van de Arktika met veel moeite is verlengd tot 150.000 uur.

Thans hebben drie ministeries, die van Transport, Atoomenergie en Wetenschap en Technologiebeleid, een gezamenlijk programma ontwikkeld, dat als uitgangspunt heeft dat de afschrijftermijn van de atoomijsbrekers in de vaart wordt verlengd van 100.000 naar 150.000 uur. De problemen liggen voornamelijk op materiaalkundig terrein. Het programma kost 50 miljoen roebel. Dit geld is aangevraagd bij het 'buitenbudgettaire' Fonds voor Technologische Ontwikkeling en moet later worden terugbetaald.

Nezavisimaja Gazeta, 19-1-2000

MISS RUSLAND
De nieuwe Miss Rusland van dit jaar is Anna Kroeglova (17) uit Kazan, de hoofdstad van Tatarstan. Kroeglova is 1,80 meter lang. Haar lichaamsmaten zijn 90-63-92. Ze is fotomodel en studeert economie aan het 'Tataarse instituut voor de ondersteuning van het zakenleven'. We zullen Anna Kroeglova terugzien tijdens de verkiezingen voor Miss Europa en Miss Universe.

Argoementy i Fakty, 2000, nr. 3

BIJGELOOF
Russen zijn behoorlijk bijgelovig. Volgens een onderzoek van het Russische Centrum voor de Bestudering van de Publieke Opinie gelooft 57 procent van de Russen 'in voorwerpen', 51 procent in de profetische waarde van dromen, 57 procent in de voorspellende waarde van de astrologie en 31 procent in het bestaan van buitenaardse wezens. Aan de andere kant gelooft tweederde van de Russische bevolking niet in een eeuwig leven; 21 procent wel.

Argoementy i Fakty, 2000, nr. 3

BEVOLKINGSDALING
Op 1 december 1999 telde Rusland 145,6 miljoen inwoners. Het waren er 716.900 minder dan op 1 januari 1999. Deze bevolkingsdaling was de grootste uit de hele hervormingsjaren negentig. In 1992 daalde het inwonertal van Rusland met 0,02 procent, in 1998 met 0,25 procent en vorig jaar met 0,5 procent. De slechte gezondheidszorg en de economische crisis worden aangegeven als de belangrijkste oorzaken van de daling, die vooral tot uiting komt in een combinatie van stijging van het sterftecijfer en daling van het geboortecijfer.

De relatief goede bescherming van de bevolking tegen infectieziekten is volgens de gezondheidsautoriteiten de reden dat het sterftecijfer 'nog niet alle acceptabele normen overstijgt'. Niettemin vrezen zij in de nabije toekomst de verdere verspreiding van ziektes als tbc, aids en geslachtsziekten. Bovendien moeten de Russen veel minder gaan roken.

Segodnja, 26-1-2000

CRIMINALITEIT
Het Russische Ministerie van Binnenlandse Zaken (MVD) heeft de criminele balans over 1999 opgemaakt. 'In vergelijking met 1998 is het aantal misdrijven met 16,3 procent gestegen en heeft het de grens van drie miljoen overschreden.' Deze statistische toename moet gek genoeg als een verworvenheid worden beschouwd: de politiediensten beginnen eindelijk een realistische weergave van het criminaliteitsniveau in Rusland te geven.

Het MVD toont zich bezorgd over de groei van het aantal zware misdrijven en over de problemen met 'regionale criminele "elites", die vergroeien met plaatselijke corrupte bestuurders'. Niettemin zijn de Russische misdaadstatistieken volgens het weekblad Moskovskije Novosti nog steeds weinig betrouwbaar.

Zo meldt de Centrale Bank dat maandelijks 'één tot twee miljard dollar' illegaal het land wordt uitgevoerd. Maar volgens de cijfers van het MVD leverde de 'criminaliteit in de sfeer van buitenlandse economische betrekkingen' in 1999 een verlies van 1,6 biljoen roebel op (omgerekend ongeveer 60 miljard dollar) en steeg het aantal misdrijven op dit terrein met 45 procent. Terwijl Binnenlandse Zaken hier een hogere opsporingsactiviteit meldt, komen hun cijfers absoluut niet overeen met die van de financiële autoriteiten.

Moskovskije Novosti, 2000, nr. 3

Samengesteld door René Does

Omhoog
Terug naar archief