In de rubriek 'Russisch leven' worden nieuwsberichten uit Russische kranten en weekbladen weergegeven. Het gaat om zaken die de Nederlandse kranten gewoonlijk niet halen, maar wel inzicht geven in het Russisch bestaan.
BEGRAAFPLAATSEN
Vanwege het groeiende sterftecijfer kampen de begraafplaatsen in Russische
steden met plaatsgebrek voor nieuwe graven. Graven komen dichter tegen elkaar
aan te liggen en vaak is het niet mogelijk om, volgens de orthodoxe traditie,
verwanten naast elkaar te begraven.
Neem de stad Asbest (85.000 inwoners) in de Oeral. Op de plaatselijke orthodoxe begraafplaats liggen 30.000 doden; jaarlijks komen er 1500 bij. De ruimte raakt op, maar de begraafplaats wordt aan alle zijden omgeven: een islamitische begraafplaats, een stuwmeer, een vuilstort en een asbestmijn.
Een nieuwe begraafplaats aanleggen kost 90 miljoen
roebel, dat wil zeggen een kwart van de jaarlijkse stadsbegroting. Bovendien
gaat aan de aanleg van een nieuwe begraafplaats een ingewikkelde
bureaucratische procedure vooraf, die tot de regering in Moskou gaat. Steeds
vaker worden overledenen in omringende dorpen begraven: ver van de naaste
verwanten, maar daar zijn rust en ruimte en goedkopere graven.
Uitzonderingen
daargelaten zijn directe gevechtstaken voor vrouwen echter taboe in het
Russische leger. Vrouwelijke beroepsmilitairen werken bijna allemaal in de
ondersteunende beroepen, vooral als artsen, verpleegsters en
tolken/vertaalsters.
Onlangs was er weer zo'n rel in de deelrepubliek Karelië, waar de onderwijsbestuurders het vak wilden invoeren. Toegeven aan de tegenstanders van seksuele voorlichting lijkt heel onverstandig.
De bekendste seksuoloog van Rusland, Igor Kon, zegt: 'De
gemiddelde leeftijd van het seksuele debuut is in Engeland 16,2 jaar en in
Rusland 16,6 jaar. Maar de gevolgen tussen deze debuten bij ons en in Europa
vormen een verschil tussen hemel en aarde. Het aantal seksueel overdraagbare
aandoeningen en hiv-infecties is onder Russische tieners naar verhouding
honderd keer hoger dan in West-Europa. En deze situatie is alleen het gevolg
van het feit dat in Rusland seksuele voorlichting op systematische grondslag
ontbreekt.'
Naast natuurlijke
oorzaken en onzorgvuldig gedrag van toeristen, worden bosbouwbedrijven steeds
vaker verdacht van het aansteken van stukken bos. Die bedrijven kunnen daarna
kapvergunningen voor bossen in de omgeving krijgen. Vanwege de grote omvang van
de bosbranden dreigt Rusland zijn status van 'grote bosmacht' in de wereld
kwijt te raken.
De economische crisis is duidelijk voorbij. Opvallend is dat tafels steeds vaker worden bezet door personeel van bedrijven; restaurants veranderen in een soort 'avondkantoren' waar vergaderingen worden gehouden en zaken worden gedaan. Doordeweeks zitten de Moskouse restaurants vol. Op zaterdagen en zondagen zijn ze leeg, want dan verblijven de Moskovieten op hun datsja.
Het is heel makkelijk om een vergunning te krijgen voor het openen van een
gokbedrijf of het plaatsen van een gokkast in een horecaonderneming of winkel.
Het uitgeven van licenties voor gokvoorzieningen is tegenwoordig in handen
gegeven van het Staatscomité voor Sport.
Vrouwen zijn in meerderheid bang voor drama's in hun persoonlijke leven, terwijl mannen in meerderheid abstractere angsten hebben, zoals angst voor economische problemen en terroristische aanvallen. Gelijkelijk over de geslachten verdeeld (ongeveer een kwart van de fobielijders) zijn ruimtelijke fobieën als pleinvrees, claustrofobie en hoogtevrees.
´Surrogaatfobieën' als smetvrees, zitangst in de metro en de angst om in winkels bedrogen te worden komen in Moskou ook meer dan gemiddeld voor. De Moskovieten zijn vooral bang voor elkaar. Zo heeft een kwart van de etnisch Russische Moskvieten vreemdelingenangst voor mensen uit de Kaukausus en Centraal-Azië. Omgekeerd hebben die laatste weer vaak angst voor de Russen in de stad.
Vooral het aanpakken van het drugsgebruik is moeilijk vanwege het strafrechtelijke verbod op drugs. Vier miljoen Russische jongeren tussen de 11 en 25 jaar gebruiken vaak of minder vaak drugs. Van de jonge druggebruikers rookt 60 procent hasj, 15 procent gebruikt opium en de overigen consumeren heroïne, cocaïne en XTC.
Voor de Russische leerkrachten zijn veertien brochures gemaakt, die hen moeten
helpen in het signaleren van drugsgebruik van leerlingen. De brochures hebben
een totale oplage van 630.000 exemplaren.
Volgens de volkstelling heeft Rusland nu 145,5 miljoen inwoners. Dat zijn er 1,8 miljoen meer dan het cijfer dat vóór de telling werd aangehouden. Die 145,5 miljoen inwoners zijn er wel 1,84 miljoen minder dan tijdens de vorige volkstelling van 1989. Maar er zijn ook naar schatting zeven miljoen illegale Chinezen in Rusland. Qua inwonertal is Rusland nu het zevende land in de wereld (in 1989 zesde), na China, India, Amerika, Indonesië, Brazilië en Pakistan. De natuurlijke afname van de bevolking tussen 1989 en 2002 was 7,4 miljoen. Dit verlies werd goedgemaakt door een positief migratiesaldo (voornamelijk etnische Russen uit de andere voormalige sovjetrepublieken).
Rusland telt tien miljoen meer vrouwen dan mannen. Per duizend mannen zijn er 1149 vrouwen. Het sterftecijfer onder mannen van middelbare leeftijd is erg hoog: wat dat betreft lijkt Rusland op een land in oorlog. 'Er zijn straks minder gezonde mannen dan mooie vrouwen in Rusland.'
Van alle Russen woont 73,4% in steden. Van de
155.000 dorpen hebben 17.000 dorpen '0 inwoner' en 38.000 minder dan tien
inwoners. De bevolkingsspreiding over het land wordt ongelijker. Siberië en de
noordwestelijke regio 'worden leeg' en de hoofdstad Moskou wordt nog meer het
waterhoofd van het land. Moskou telt nu 10,1 miljoen officiële inwoners, 16,7%
meer dan in 1989.