'Russisch leven'
In de rubriek 'Russisch leven' worden nieuwsberichten uit Russische kranten, weekbladen, persbureaus en nieuwssites samengevat. Het gaat om zaken die de Nederlandse media gewoonlijk niet halen, maar die wel inzicht geven in het Russisch bestaan. Deze keer een politieke aflevering van de rubriek.
VERKIEZINGSREGELS
In vergelijking met de parlementsverkiezingen van december 2003 zijn er voor de komende Doema-verkiezingen van 2 december verscheidene veranderingen in de kieswet doorgevoerd. Hieronder volgen de acht belangrijkste veranderingen:
STEMOPROEP
Om meer kiezers naar de stembus te krijgen verspreidt de Centrale Kiescommissie billboards van zes bij drie meter en posters van 1,8 bij 1,2 meter met oproepen om te gaan stemmen. Hierop staan bijvoorbeeld kiezers met een stembiljet in hun hand en worden Russische spreekwoorden gebruikt die moeten suggereren dat een niet uitgebrachte stem een verloren stem is. Voor jongere kiezers is er de leuze 'Wees niet verlegen! Ga stemmen!' Alle billboards en posters zijn uitgevoerd in de kleuren van de Russische vlag: wit, blauw en rood.
VERKIEZINGSPOSTERS
In de maanden voor de parlementsverkiezingen verspreiden de politieke partijen weer verkiezingsposters door de Russische straten. In deze plakatnaja agitatsija veranderen de posters in de loop van de campagne van inhoud: eerst worden de partijen en de kandidaten zelf gepresenteerd, vervolgens komen er posters met programmapunten en op het einde posters met de oproep om te gaan stemmen. Vaak komen er concurrenten die de posters weer wegscheuren of de posters van hun eigen partijen over de nieuw aangebrachte posters plakken.
Qua vormgeving zijn verkiezingsposters in Rusland tamelijk veel van hetzelfde. Wel moeten de ontwerpers rekening houden met enkele belangrijke regionale verschillen. Zo houden de inwoners van Sint Petersburg niet van felgekleurde posters, omdat die naar hun mening de architectonische uitstraling van de stad aantasten. In boeddhistische regio's moet er van een cirkelvormige ontwerp worden uitgegaan met de kerninformatie in het midden en in de concentrische cirkels er omheen de steeds minder belangrijke informatie.
POLITIEKE CORRECTHEID
In het begin van de jaren negentig deed ook in Rusland - na enige vertraging ten opzichte van het Westen - politieke correctheid haar intrede. De drie verslaggevers van dit artikel in Novyje Izvestija definiëren politieke correctheid als 'het vermijden van activiteiten, uitdrukkingen en meningen, die de waardigheid van individuen aantasten'.
Het otpolitkorrektirovat van het taalgebruik en het gedrag betrof in het begin nationaliteit, religie en sekse. Het noemen van de nationaliteit van iemand verdween uit officiële documenten als paspoorten. Vervolgens verdwenen verwijzingen naar nationaliteit en religie uit strafrechtdossiers. Russische feministes begonnen dagelijks seksisme aan te pakken, zoals de gewoonte om in de Russische taal voorrang te geven aan mannelijke vormen. Zo is een schrijfster, aldus de feminstes, echt een 'schrijfster' (pisatelnitsa) en niet, zoals ook vaak gebruikt wordt voor een vrouw, een 'schrijver' (pisatel). Sinds kort is er een opleving van politieke correctheid in de omgang met invaliden, omdat het woord 'invalide' stigmatiserend zou werken. Invaliden worden 'personen met gezondheidsbeperkingen'. Lilliputters (lilipoety) willen voortaan 'kleintjes' (malenkije) worden genoemd.
De 'totale politieke correctheid' van het Westen bestaat volgens de auteurs niet in Rusland en zal er ook niet zo snel komen. Daarvoor zijn twee belangrijke redenen: de gemiddelde Rus stoort zich niet zo snel aan politiek incorrect taalgebruik en bovendien is het Russische rechtssysteem nog helemaal niet ingesteld op het afdwingen van sancties tegen politieke incorrectheid.
VERKIEZINGSDEBATTEN
Verwacht geen spetterende verkiezingsdebatten voor de komende parlementsverkiezingen. De huidige deelnemende politieke partijen lijken sterk op elkaar en bovendien is de grootste pro-presidentiële partij, Verenigd Rusland, niet van plan aan debatten deel te nemen. Alleen aan de flanken van het politieke spectrum komt er misschien wat vuurwerk van kleinere partijen, zoals aan de linkerkant tussen het sociaal-democratische Rechtvaardig Rusland en de Communistische Partij van de Russische Federatie.
Ook Vladimir Zjirinovski van de rechts-populistische Liberaal-Democratische Partij van Rusland zal proberen debatten uit te lokken, omdat hij daarvan houdt en ze voor zijn partij en persoon een geëigend middel zijn om de aandacht te trekken. Zo zal Zjirinovski proberen winst te halen uit de affaire Litvinenko, want hij heeft de belangrijkste verdachte van de moord op Aleksandr Litvinenko, Andrej Loegovoj, op zijn kandidatenlijst gezet. Niettemin zal het een kalme en saaie campagne worden.
EERLIJKHEID
Een grote meerderheid van de Russen, namelijk 69 procent, denkt dat de komende parlementsverkiezingen niet eerlijk zullen verlopen. Men verwacht vooral dat er gerommeld zal worden met de uitslagen en dat de zittende machthebbers hun 'administratieve bronnen' zullen inzetten om de campagne te beïnvloeden. Het wantrouwen van de Russische kiezers is nu nog groter dan tijdens de vorige verkiezingen van december 2003, toen 57 procent verwachtte dat de eerlijkheid in het geding zou komen.
VERBODEN PARTIJEN Verschillende partijen is door de Centrale Kiescommissie deelname aan de Doema-verkiezingen ontzegd, omdat ze de extremismewetgeving zouden hebben overtreden of administratieve fouten tijdens de registratieprocedure zouden hebben gemaakt. De aandacht richt zich met name op de volgende drie 'verboden partijen': de Democratische Volksunie van oud-premier Michaïl Kasjanov, de Nationaal Bolsjewistische Partij van schrijver Edoeard Limonov en Groot Rusland van Dmitri Rogozin, de oud-leider van de patriottische partij Rodina (Moederland).
De meerderheid van de Russen is het echter niet eens met de weigering om deze partijen tot de verkiezingen toe te laten: 43 procent steunt het verbod op Limonovs partij, 34 procent het verbod op Kasjanovs partij en 29 procent het verbod op Groot Rusland.