Tussenstand

René Does

De Russische parlementsverkiezingen van 2 december leverden het verwachte resultaat op. Verenigd Rusland won de verkiezingen met bijna 63 procent van de stemmen.

Door de nieuwste regels van het Russische kiesstelsel heeft deze Poetin-partij meer dan twee derde van de zetels in de Doema, 315 van de 450, dat wil zeggen genoeg om grondwetswijzigingen door te voeren. Er is zelfs een pro-presidentieel stemmenblok van 393 afgevaardigden, want de Liberaal-Democratische Partij (40 zetels) en Rechtvaardig Rusland (38 zetels) zijn zeker geen oppositiepartijen. Alleen de vierde partij in de nieuwe Doema, de Communistische Partij (57 zetels), verdient die titel een beetje.

De overwinning van Verenigd Rusland in de parlementsverkiezingen is inderdaad een ‘monsterzege’. Echter, president Poetin had deze verkiezingen getransformeerd in een referendum over (voortzetting van) zijn bewind door te verklaren dat hij na zijn presidentschap, dat in mei 2008 afloopt, een politieke rol zou kunnen blijven spelen als zijn partij een grote overwinning zou behalen. Hij vroeg bij de kiezers legitimering hiervoor.

Als we vanuit deze overwegingen Verenigd Rusland vereenzelvigen met de persoon Poetin, dan is de overwinning misschien minder monsterachtig groot dan ze lijkt. In 2004 werd Poetin met 72 procent van de stemmen herkozen. Dat was meer dan de niet helemaal eerlijk verworven 63 procent van Verenigd Rusland nu. Bovendien kon alleen door druk en dreigementen het opkomstpercentage worden opgepompt van de verwachte 50 procent tot de uiteindelijke 62 procent (een hogere opkomst is grotere legitimiteit).

Nu staan er twee vragen open. Wie wordt de nieuwe president? En welke politieke rol blijft Poetin spelen? Op dit moment van schrijven, een paar dagen na de parlementsverkiezingen, is daar eigenlijk niets over te zeggen. Voor Poetin persoonlijk worden verschillende mogelijkheden genoemd: premier, parlementsvoorzitter, partijleider van Verenigd Rusland, voorzitter van het Hooggerechtshof, secretaris van de Veiligheidsraad, ‘nationale leider’.

Maar misschien vertrekt hij wel uit de politiek. Met het oog op de presidentsverkiezingen van 9 maart zal Prospekt in het eerste nummer van het nieuwe jaar in een ‘Poetin-special’ aandacht schenken aan zijn bewind.