Artikelen die de achtergrond van actuele gebeurtenissen en de geschiedenis van Midden-Europa en de Balkan belichten.
Boekbesprekingen van historische en contemporaine boeken over Oost-Europa.
In de agenda staan optredens, tentoonstellingen en dergelijke in met name Nederland met betrekking tot Midden-Europa en de Balkan.
Julijonas StankusJulijonas Stankus (1933-2002) wordt beschouwd als de eerste Litouwse kunstenaar, die naast zijn schilderkunst conceptueel werkt. Tijdens zijn militaire-dienstjaren (1955-1958) raakt hij zwaar getraumatiseerd en belandt als dissident in de psychiatrie, waar hij voor de rest van zijn leven zal blijven. In zijn meest zieke periodes toont zijn werk opvallend de tekenen van zijn ziek zijn. De olieverven die hier worden getoond zijn dankzij de vriendschap en het respect van Vaitiekunas (zie onder) als monument van het kunstenaarschap van Stankus behouden gebleven.
De installaties van Nedrelands/Letse kunstenaar Ola Vasiljeva (1981), opgebouwd uit video’s, sculpturen, textiel, keramiek, tekeningen en gevonden objecten, vormen een gelaagd visueel schouwspel. The Limp of A Letter onderzoekt de vage relatie tussen gedachten en taal, het ontwerpen en het maken van een object. Op 5 mei wordt een zine (kunstenaarsuitgave) gepresenteerd voorafgaand aan het filmprogramma Ola Vasiljeva and the Oceans Academy of Arts (meer info).
Een inkijk in de Letse avant-garde en de vernieuwende kunst van de bewogen 20e en 21e eeuw. Ondanks de veranderende ideologische achtergrond kan men parallellen en samenhang ontdekken tussen het legendarische constructivisme van Gustav Klutsis en Karl Ioganson tot de jonge Voldemãrs Johansons. Verrassend werk op de grens tussen kunst, design, architectuur, urbanisme en artistiek onderzoek.
Krištof KinteraDe Kunsthal Rotterdam introduceert in Nederland een grote solotentoonstelling van de Tsjechische kunstenaar Krištof Kintera. Vol ironie, met bijna slapstickachtige, soms duistere humor, stelt Kintera met tot de verbeelding sprekende installaties, politiek geladen onderwerpen aan de orde. Zijn werk is overrompelend fantasievol en krachtig en geeft op subtiele wijze stof tot nadenken. De sculpturen en installaties van Kintera wereld kunnen bewegen, communiceren, disfunctioneren en zijn soms volkomen absurd.
Onderdeel van de tentoonstelling zijn enkele publieke werken die op andere locaties getoond worden (onder voorbehoud). Een voorbeeld daarvan is het werk ‘Public Jukebox' waarin de kracht van geluid, de herinnering eraan en de sociale impact ervan een belangrijke rol spelen. Iedereen kan tegen betaling een geluid uitkiezen en oefent daarmee invloed uit op de omgeving.
Tijdens Art Rotterdam (5 t/m 8 februari 2015) presenteert D+T Project Gallery (Brussel) werken van Krištof Kintera. Galerie Ron Mandos representeert Kintera in Nederland en toont in mei werk van zijn hand.
Ricardas VaitiekunasDe Litouwse schilder Povilas Ricardas Vaitiekunas (1940) woont en werkt in Vilnius. De tentoonstelling bevat schilderijen uit verschillende periodes van zijn bewogen kunstenaarscarrière. Terwijl hij steeds de expressionistische Litouwse traditie uit het interbellum heeft gecultiveerd, valt zijn werk ook te plaatsen in de Europese traditie van de expressionistische coloristen, zoals die met name in Duitsland en Frankrijk en in mindere mate in Nederland en Scandinavië te vinden was. Kleuren en hun interactie laten zich opvatten als de spil van zijn werk, de 'ruggengraat' waaromheen vorm, inhoud en het existentiële 'lichaam' van het schilderij worden gebouwd. Inhoudelijk onderscheidt Vaitiekunas' oeuvre zich door de persoonlijke geschiedenis die er in de schilderijen besloten ligt, waardoor het werk een contextueel, zelfs conceptueel karakter heeft, en ruimte geeft aan meer dan een puur formalistische interpretatie.
Bekijk vanuit uw stoel 150 collecties uit 40 landen via één website van het Google Art Project. Oost-Europa is vertegenwoordigd met Rusland (vijf musea), Polen (twee), Hongarije (twee), Tsjechie (twee).
Wojtek JustynaHet Wojtek Justyna Tree… Oh?! biedt een boeiende mix van jazz en funk. De band wordt aangevoerd door de veelzijdige Poolse gitarist Wojtek Justyna wiens fantasierijke composities en gevoel voor humor voor een aanstekelijke en verfrissende sound en dito live optreden zorgen. Tree… Oh!? speelt Wojtek’s eigen muziek, met vernieuwende gitaarsounds, indringende solos en spannende interactie tussen de bandleden. Naast Wojtek bestaat de group uit Daniel Lottersberger (A) op bas, Alex Bernath (DE) op drums en Diogo Carvalho (PT) op percussie.
De band heeft vele optredens door heel Nederland verzorgd, van kleine podia tot grote zalen en festivals. Hun muziek is onder meer te horen op de compilatie-CD Love/Live/Listen to The Hague. In 2011 won Tree… Oh?! de 2e prijs bij het Zoetermeer Jazz Concours.
Tournee door heel Nederland t/m 21 juni naar aanleiding van de release van hun nieuwe cd Definitely Something: data en locaties.
Bekijk het nummer Chill Yo van Definitely Something op YouTube
Geprikkeld door Bulgaarse, polyfonische muziek richten Iris Fickler, Mariëlle de Winter en Juliette van Dijk in 2005 het Pauni Trio op. Drie Nederlandse zangeressen met een totaal verschillende achtergrond. Met de Russische volksmuziek van Iris, de punk van Juliëtte en de klassieke stem van Mariëlle, laat het Pauni Trio horen verslingerd te zijn aan de aparte klanken en de uithalen van de Bulgaarse muziek, van vrolijke liefdesliedjes tot plechtige hymnen. De zangeressen combineren Bulgaarse muziek met oude en nieuwe Nederlandstalige teksten.
In hun nieuwe programma laten de zangeressen hun zuivere, scherpe samenzang voor het eerst in het Nederlands klinken. Een frisse benadering van de folklore muziek. Met teksten van onder meer Jan Rot.
Optredens: 23 mei, 19 juni, 12 juli en 13 december.
De Slovaakse tenor Pavol Breslik is een meeslepende vertolker van grote Mozart- en belcantorollen, die hij zingt op alle grote scènes van de wereld, maar ook een fervent aanhanger van het concert- en recitalgenre. Samen met pianist Amir Katz, zijn virtuoze begeleider, presenteert hij een romantisch repertoire in verscheidene talen.
Op deze zondagnamiddag speelt Giani Lincan met zijn Romanian Gypsy Band. U hoort Roemeense, Hongaarse, Russische en andere zigeunermuziek. Met Mihai Turcitu, viool, Nicolae Turcitu, accordeon en Gaby Barbalau, contrabas. Muziek om bij te dansen en te dromen.
SlavujHet koor Slavuj bestaat uit 22 krachtige stemmen en staat onder leiding van Ivo Boswijk. Slavuj zingt volksliederen uit het Slavische taalgebied en de Balkan. Koorzang wordt afgewisseld met solo's, duetten en kwartetten, waardoor elk lied een heel eigen klank krijgt.
Vriendenkoor Anastasis uit Zuid-Limburg zingt onder leiding van dirigent Harry Custers de Slavisch-Byzantijnse liturgie en Nederlandstalige gezangen. Het koor telt momenteel 28 zangers en zangeressen en alle gezangen worden 4-stemmig acapella ten gehore gebracht.
Concerten: zondag 14 juni 2015 in de Kerk St. Pieter Boven, Maastricht; zaterdag 3 oktober 2015 in de St. Lambertuskerk, Nederweert; zondag 8 november 2015 Slavisch-Byzantijnse Liturgie in de Kerk van St. Pieter Beneden, Maastricht
SlavujHet koor Slavuj bestaat uit 22 krachtige stemmen en staat onder leiding van Ivo Boswijk. Slavuj zingt volksliederen uit het Slavische taalgebied en de Balkan. Koorzang wordt afgewisseld met solo's, duetten en kwartetten, waardoor elk lied een heel eigen klank krijgt.
Het ensemble Čubrica is een koor dat veelal a capella zingt, maar ook begeleid wordt door accordeon, tapan, klarinet en bas. Uit alle windstreken van Bulgarije brengt Čubrica muziek, onder andere rustige, gedragen liederen uit de Rodopen, melodieuze uit Pirin, scherpe uit de Šopluk, wat lichtere liederen uit Severniasko en gezangen uit de schoot van de Bulgaars-Orthodoxe kerk.
Het koor zoekt nog mannen die mee willen doen. Čubrica repeteert in Amsterdam, op zondagmiddagen (1 keer per 2 à 3 weken) van 14.00u tot 17.00u in de Geert Groote School in Amsterdam. Het adres is Fred. Roeskestraat 84, Amsterdam.
Van 1996 tot 2011 heeft Balkankoor Turmac onder leiding van Marjolein Üvez een groot repertoire opgebouwd van de bijzondere liederen uit Zuidoost-Europa en Turkije. Tot 2014 was de leiding in handen van Carla da Silva die met andere Oost-Europese accenten zoals Romaliederen het programma verrijkte.
Sinds oktober 2014 is Turmac een maandkoor onder leiding van Helga Kruse uit Leiden en richt zich op het Zuidoost-Europese repertoire. Het koor zingt meerstemmige liederen uit ZuidoostEuropa. Kenmerkend voor deze muziek zijn de krachtige stemmen, de onregelmatige maatsoorten en de meeslepende melodieën, soms vrolijk, soms melancholiek.
De volgende repetitie is op zaterdagmiddag 16 mei. Nieuwe leden zijn welkom.
Amsterdam Klezmer bandDe Amsterdam Klezmer Band bestaat 18 jaar en heeft ruim duizend optredens gedaan. In de beginjaren waren ze vooral op straat en bij privé-feesten te zien, later traden ze ook op in theaters wereldwijd. U kunt de band nog steeds boeken ter opluistering van privé-feesten zoals bruiloften.
Klezmer is wereldse amusementsmuziek van Oost-Europese Joden. De zeven leden van de Amsterdam Klezmer Band verzorgen spetterende live optredens met vrolijke, opzwepende dansmuziek, afgewisseld door weemoedige ballades.
Optredens in Nederland en daarbuiten tot en met 28 juni.
In september 2010 is het Balkan Vrouwenkoor opgericht. Het is een koor dat etnische liederen van de Balkan, Rusland en Oekraïne zingt, die speciaal voor vrouwenstemmen geschreven zijn. Ze zingen op de originele manier, volgens de zangtechniek die op de Balkan gebruikelijk is.
Het koor bestaat uit ervaren én beginnende zangeressen en kan nog uitbreiding gebruiken. Het koor streeft ernaar een zo hoog mogelijke zangkwaliteit te bereiken. Daarnaast vindt men een goede sfeer belangrijk. Iedereen die denkt een bijdrage te kunnen leveren, wordt van harte uitgenodigd zich aan te melden.
Op 19 mei draait in de filmclub van het Tsjechisch Centrum de film Colette, naar het aangrijpende verhaal 'Een meisje uit Antwerpen' van Arnošt Lustig. De jonge krijgsgevangene Willie probeert samen met zijn geliefde, de joodse Colette, uit de hel van Auschwitz te ontsnappen. Een film over een onmogelijke liefde te midden van dood en verderf.
Colette is losjes geïnspireerd op het beroemde verhaal van Alfred Wetzler en Walter Rosenberg, die er in april 1944 in slaagden uit Auschwitz te ontsnappen.
In Chronicles of the Last Temple wordt het complexe bouwproces van een bibliotheek in Riga vergeleken met het bouwen van een tempel, waarin eveneens rituelen aan de orde zijn in de voorbereiding, dialogen en ceremonies.
Hierna volgt Escaping Riga. Als de Eerste Wereldoorlog de wereld op zijn kop zet, moeten twee jongens vluchten uit hun geboortestad Riga. Zij zouden later twee van de meest uitzonderlijke figuren uit de 20e eeuw blijken: de ene een toonaangevende communistische filmregisseur en de andere een geestelijk leider voor het hele Britse Rijk: Sergej Eisenstein en Isaiah Berlin.
Escaping Riga staat ook op het programma van IDFA dat plaatsvindt van 18 t/m 29 november 2015.
De veelbelovende jonge Tsjechische schrijver Marek Šindelka is één van de gasten bij de Don Quichot 3D Totaalervaring, het hoogtepunt van het jaarlijkse Das Magazin Festival in Amsterdam. Tijdens een bliksem-leesclub gaat Šindelka met lezers in gesprek over zijn bijdrage aan de festivalbundel, die geheel in het teken staat van waanzin, dwaze helden en andere Don Quichot-aanverwante thematiek. Šindelka's optreden vindt plaats in het kader van de Nacht van de Europese Literatuur.
Een 'stedenbouwkundige opera' van maar liefst 25 uur lang. Dat is de bijzondere voorstelling 'ein tag und eine stunde in urbo kune' (een dag en een uur in urbo kune) van het Klangforum Wien, waarin tal van prominente gasten optreden, zoals Arnon Grunberg, Francine Houben en Eberhard van der Laan. Het project gaat terug op een idee van de Tsjechisch-Oostenrijkse architectuurtheoreticus Jan Tábor, die (onder voorbehoud) zelf ook aan de voorstelling deelneemt.
De vrijwilligersorganisatie IBO-Nederland ondersteunt in 2015 weer een aantal projecten in Oost-Europa, waaronder Estland, Kroatië, Litouwen, Moldavië, Roemenië.
Websites van Poolse kunstenaars en galeries met de Poolse kunst in Nederland:
Eens per maand vindt in Hongaars Danshuis Utrecht een dansworkshop (vanaf 14.00 uur) en een dansavond (19.00 uur) plaats.
Activiteiten van het Nederlands Centrum voor Handelsbevordering: www.handelsbevordering.nl/activiteiten/5
DonauDonau is het enige Nederlandse tijdschrift over Midden- en Zuidoost-Europa, uitgegeven door Stichting Donau. Donau staat vol boeiende achtergrondartikelen, interviews, boekfragmenten, (beeld)reportages en recensies, geschreven door deskundigen en goed ingewijde journalisten.
U ontvangt drie nummers van Donau voor € 22,50 (€15,00 voor personen jonger dan 30 jaar). Een nieuwe abonnee krijgt gratis een recent verschenen boek uit of over de regio. Een los nummer kost €6,00. Voor bestellingen of een gratis recensie-exemplaar: info@donaustroom.eu of www.donaustroom.eu.
Het nieuwste nummer gaat over Ostalgie: het verlangen naar wat was tijdens het communisme. Het begrip gaat vooral op voor de voormalige DDR. Maar Ostalgie beïnvloedt ook de gemoederen in Rusland, Oekraïne en de landen van ex-Joegoslavië.
