René Does
Op zondag 14 november 2010 werd Zenit uit Sint-Petersburg weer voetbalkampioen van Rusland. Twee jaar op rij was de titel voor Roebin Kazan uit de hoofdstad van Tatarstan, geen traditionele topclub in het Russische voetbal. In het jaar daarvoor, 2007, was Zenit onder trainer Dick Advocaat eindelijk weer eens landskampioen geworden en onderbrak hiermee de hegemonie van de Moskouse clubs. Het enige eerdere kampioenschap van Zenit, toen nog van de Sovjet-Unie, dateerde uit 1984. Zenit wil nu niet alleen een Russische topclub blijven, maar ook tot de Europese top gaan behoren. Zie ook: Zenit snakt naar succes.
De Petersburgers wonnen 14 november thuis met 5-0 van Rostov. Dit betekende dat Zenit twee ronden voor het einde van de competitie van 2010 niet meer kon worden ingehaald door de twee naaste achtervolgers, CSKA Moskou en Roebin Kazan. CSKA Moskou speelde uit 1-1 gelijk tegen Spartak Naltsjik uit de hoofdstad van de Noord-Kaukasische deelrepubliek Kabardino-Balkarië. Omdat deze wedstrijd een uur eerder was begonnen, konden de Zenit-supporters in het gezellige Petrovski-stadion zich al de hele tweede helft in het komende kampioenschap verheugen.
Zenit heeft een goed seizoen achter de rug. Als de laatste twee wedstrijden van het seizoen 2010, uit tegen Roebin Kazan en thuis tegen Krylja Sovetov Samara, ook nog worden gewonnen, kan de club het puntenrecord van 72 punten van Spartak Moskou uit de competitie van 1999 evenaren. Tot 27 oktober had Zenit het hele seizoen in de nationale voetbalcompetitie nog geen wedstrijd verloren, maar de voorsprong op de concurrentie werd hierna iets gedicht door twee nederlagen tegen Moskouse clubs, Spartak en CSKA.
Het succes van dit jaar valt te verklaren uit twee factoren: de komst van de Italiaanse trainer Luciano Spalletti van AS Roma en de diepe zakken van shirtsponsor Gazprom, het enorme staatsgasbedrijf van Rusland. Spalletii volgde vorig jaar Dick Advocaat op, die in 2007 kampioen was geworden en in het seizoen 2007-2008 met Zenit de laatste editie van de UEFA Cup (nu de Europa League) won. In 2008 presteerde Advocaat minder, maar dit was grotendeels te verklaren uit het vertrek van de topspelers uit zijn kampioenselftal naar het buitenland, zoals Andrej Arsjavin naar Arsenal en Joeri Zjirkov naar Chelsea.
Spalletti heeft in twee jaar tijd streng positiespel in Zenit geslepen. Spelers die buiten hun zone komen, kunnen bij wijze van spreken een boete verwachten. En hij mocht van Gazprom voor het begin van de competitie voor 100 miljoen euro in nieuwe spelers steken. Voor een afkoopsom van 22 miljoen euro kwam de Portugese topverdediger Bruno Alves van FC Porto over. De linkerflank werd versterkt met de Serviër Aleksandar Lukovic, die voor vijf miljoen euro van Udinese kwam en zijn voor zeven miljoen euro aangetrokken landgenoot Danko Lazovic (PSV) prima ondersteuning geeft op die helft van het veld.
Van kampioen Roebin Kazan werden de twee successpelers overgenomen, de middenvelders Sergej Semak (voor twee miljoen euro) en Aleksandr Boecharov (twaalf miljoen euro). Deze twee zijn dus drie keer achter elkaar landskampioen geworden. Tel hier onder meer bij op dat Zenit een betrouwbare doelman heeft, Vjatsjeslav Malafejev, en dat Spalletti de tot dan toe wisselvallige spits Aleksandr Kerzjakov in een trefzekere topper wist te veranderen, en het succes is verklaard.
Gazprom-directeur Aleksej Miller toonde zich na het behalen van het kampioenschap heel tevreden met trainer Spalletti. ‘Toen wij een nieuwe trainer kozen, hadden we twee kandidaten, die absoluut aan elkaar gelijk waren. Het was moeilijk om een keuze te maken. Maar de psychologische factor gaf de doorslag. Spalletti is een open mens, die zichzelf geheel geeft voor het voetbal. En dat voelden wij aan.’
Het enige wat - ook volgens Miller - nog ontbreekt aan het huidige Zenit is het omgaan met grote druk: ‘Wanneer op het team de last van verantwoordelijkheid drukt en resultaat wordt gevraagd, speelt Zenit niet zijn beste voetbal.’ Zo won Zenit dit jaar ook het Russische bekertoernooi, maar de finale op 15 mei in Rostov tegen Sibir Novosibirsk (de degradant uit de Eerste Liga dit jaar) was een heel moeizame 2-0. In de nationale voetbalcompetitie kwam er op het einde van het seizoen zoals gezegd een einde aan de reeks wedstrijden zonder verlies.
Het grootste verlies was echter de derde verloren wedstrijd van dit seizoen: de uitwedstrijd tegen Auxerre voor plaatsing in de poulefase van de Champions League. Na 1-0 winst thuis op 17 augustus, ging het in Auxerre mis: het werd op 25 augustus 2-0 voor de Fransen, die in de Champions League-poule van Ajax terecht kwamen. Zenit leidt nu oppermachtig in groep G van de Europa League, met twaalf punten uit vier wedstrijden, en heeft zich al geplaatst voor de knock-outfase, maar de grote vraag is dus of het de spannende afvalwedstrijden zal doorstaan.
In de volgende editie van de Champions League doet Zenit Sint-Petersburg als Russisch kampioen automatisch weer mee in de poulefase. Het streven is om van de club een Europese topclub te maken, die ieder jaar op z'n minst tamelijk probleemloos door de poulefase van de Champions Leaugue moet komen. En waarom ook niet: het hiervoor benodigde investeringsgeld is in ieder geval aanwezig.