Russen drinken veel, maar niet het meeste

René Does

Af en toe krijgen Russen een goed bericht over hun land te horen. Zoals het nieuws dat niet zij, maar de Moldaviërs de grootste drinkers ter wereld zijn. Dit blijkt uit een recent rapport van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) over het drankgebruik in de wereld. Rusland staat volgens de Global Status Report on Alcohol and Health 2011 van de WHO op de vierde plaats. Tsjechië staat op plaats twee en Hongarije op drie.

Ook opmerkelijk is dat de top10 van landen met het hoogste alcoholgebruik per hoofd van de bevolking bijna geheel uit Oost en Midden-Europese landen bestaat. Alleen Andorra heeft zich als niet Oost-Europees land in de top10 weten te drinken. Oost en Midden-Europa is zonder twijfel dé alcoholregio van de wereld.

De top10 ziet er als volgt uit (inclusief de niet geregistreerde alcoholconsumptie):

1. Moldavië (18,22 liter per hoofd van de bevolking per jaar)
2. Tsjechië (16,45 liter)
3. Hongarije (16,27 liter)
4. Rusland (15,76 liter)
5. Oekraïne (15,60 liter)
6. Estland (15,57 liter)
7. Andorra (15,48 liter)
8. Roemenië (15,30 liter)
9. Slovenië (15,19 liter)
10. Wit-Rusland (15,13 liter)

Het valt tevens op dat West-Europese landen die bekend staan om hun drinkcultuur, zoals Groot-Brittannië, Duitsland en Frankrijk, niet in de top10 staan. Overigens staat Groot-Brittannië wel op de elfde plaats met 13,37 liter alcohol per hoofd van de bevolking.

Het gemiddelde mondiale alcoholgebruik is 6,1 liter per hoofd van de bevolking. 45 procent van de wereldbevolking (35 procent van de mannen en 55 procent van de vrouwen) heeft nooit alcohol gedronken. Een alcoholconsumptie van 8 of meer liter alcohol per hoofd van de bevolking per jaar wordt als schadelijk voor de volksgezondheid van een land gezien.

Overigens dient men zich te realiseren dat de cijfers van het WHO-rapport een gemiddelde zijn van de jaren 2003 - 2005. Sindsdien zijn de cijfers voor Rusland en de meeste andere landen uit de regio een stuk verbeterd.

Het alcoholconsumptiecijfer zegt niet alles over de demografische en gezondheidseffecten van het alcoholgebruik in een land. Ook wat en hoe er gedronken wordt doet er toe. In dit opzicht wordt het beeld voor Rusland weer wat slechter.

Terwijl de Moldaviërs en de Hongaren vooral wijndrinkers zijn en de Tsjechen bierdrinkers, overheerst in Rusland de consumptie van sterke drank, voornamelijk wodka. En terwijl wijn en bier gelijkmatig over alle dagen van het jaar worden gedronken, wordt wodka vaak in afzonderlijke drinkgelagen geconsumeerd. En die doen een zwaardere aanslag op het lichaam dan dagelijks drinken, zelfs als dit boven de gezondheidsnorm is.

Volgens de WHO is overmatig alcoholgebruik de oorzaak van gemiddeld vier procent van de sterfgevallen wereldwijd. In Rusland, Oekraïne en Wit-Rusland is dit een op de vijf mannelijke sterfgevallen en zes procent van de vrouwelijke sterfte. Wat betreft het sterftecijfer door alcoholisme zijn de voormalige sovjetrepublieken dan ook de koplopers in de wereld.