Krim terug naar Rusland (2): bestuur

René Does

Na de annexatie van de Krim staat de Russische regering voor de omvangrijke en kostbare taak van de bestuurlijke, economische en maatschappelijke integratie van het schiereiland in de Russische Federatie. Zoals vermeld in de eerste aflevering gaat het om twee nieuwe subjecten van de Federatie: de Krim en de militaire havenstad Sevastopol. Hoe wordt de integratie bestuurlijk aangepakt?

Op het schiereiland zelf is tot januari 2015 sprake van een transitiefase en komen er op de tweede zondag van september 2015 verkiezingen voor het regionale parlement en de gemeenteraden. Daarbij wordt de Krim een parlementaire republiek, hetgeen wil zeggen dat de president van de republiek niet via algemene verkiezingen zal worden gekozen, maar dat het regionale parlement zal stemmen voor een door de Russische president voorgestelde kandidaat.

Verder zal het parlement goedkeuring verlenen aan door de regionale president voorgestelde kandidaten voor ministersposten. De belangrijkste reden om geen directe presidentsverkiezingen in te stellen is de vrees dat ze etnisch stemmen zullen bevorderen en hiermee de spanningen tussen de etnische Russen en de niet-Russische bevolkingsgroepen op het schiereiland.

Met name eind april werden er op landelijk niveau bestuursorganen en staatsprogramma´s ontwikkeld voor de integratie van de Krim en Sevastopol in de Russische Federatie.

Op 21 april werd in opdracht van president Poetin de ´Staatscommissie voor de sociaal-economische ontwikkeling van de Republiek Krim en Sevastopol´ opgericht. Vice-premier werd benoemd tot voorzitter van de Commissie, die bestaat uit vertegenwoordigers van drie bestuurslagen: de presidentiële administratie, de landelijke regering en het bestuur van de Krim.

Op landelijk regeringsniveau kreeg het Ministerie voor Reggionale Ontwikkeling op 29 april de opdracht het programma ´Sociaal-economische ontwikkeling van de Republiek Krim en de stad met federale status Sevastopol tot 2020´ te ontwikkelen. Voor dit programma wordt volgens minister Igor Sljoenjajev één biljoen roebel (bijna 20 miljard euro) gereserveerd. Het betreft een speciaal investeringsprogramma.

Daarnaast zijn er de dagelijkse lopende uitgaven aan zaken als pensioenen, uitkeringen en openbare voorzieningen. President Poetin noemde op 19 april voor deze zaken voor de rest van 2014 een bedrag van honderd miljard roebel (bijna twee miljard euro).

Verder werd op 28 april de oprichting van een Ministerie voor Krim-zaken (Minkrym) aangekondigd, waarvan vice-minister van Economische Ontwikkeling Oleg Saveljov tot minister werd benoemd. Dit Minkrym zal een coördinerende rol tussen alle ministeries hebben die een taak krijgen in de ontwikkelings- en investeringsprogramma´s voor de Krim, en heeft dus geen uitvoeringstaak in zulke programma´s.

Zo´n regionaal georiënteerd ministerie als Minkrym is geen nieuwigheid. Sinds enkele jaren functioneert een vergelijkbaar ministerie voor de ontwikkeling van het Verre Oosten van Siberië: het Ministerie voor de Ontwikkeling van het Oosten (Minvostokrazvitije). Anders dan het bescheiden Minkrym heeft het Minvostokrazvitije wel uitvoerende bevoegdheden.

Op 15 april benoemde president Poetin in Sevastopol een nieuwe burgemeester (´gouverneur´), namelijk de gepensioneerde voormalige vice-admiraal van de Zwarte Zeevloot Sergej Menjajlo. Hij verving Aleksej Tsjaly, een van de ondertekenaars op 18 maart in het Kremlin van het toetredingsverdrag van de Krim in de Russische Federatie. Tsjaly was tijdens de eerste dagen van de sluipende annexatie van de Krim, op 23 februari, door een volksvergadering van 20.000 inwoners van Sevastopol tot hun burgemeester uitgeroepen.

De ´volksburgemeester´ is een van de succesvolste zakenmannen van de Krim met zijn bedrijf Tavrida Elektrik, dat speciale apparatuur voor de energiesector maakt. Tsjaly kreeg na de benoeming van Menjajlo de opdracht het nieuwe ´Agentschap voor de strategische ontwikkeling van Sevastopol´ te gaan leiden.