Langzaam herstel Russische economie
Jan Limbeek
Het lijkt erop dat de Russische economie ergens in de tweede helft van 2016 weer gaat groeien. Een goede indicatie hiervoor is de Purchasing Managers Index (PMI), die de verwachtingen van managers in de particuliere sector weergeeft en samengesteld wordt door Markit.
Voor Rusland produceert Markit aan het begin van iedere maand twee indexen die de situatie in het midden van de voorafgaande maand weergeven: één van de managers in de industriële fabricage sector en één in de dienstensector. Daarnaast stelt Markit een index samen van de huidige productieomvang in de fabricage en de dienstensector: de samengestelde productie-index.
Fabricage-PMI. Bron: markiteconomics.com
Het beeld van de afgelopen maanden is in het algemeen positief. Zie ook 'Crisis voorbij, maar stagnatie lonkt'.
Op 1 augustus kwam Markit met de PMI van juli in de fabricage-sector, de industrie minus de winning van delfstoffen en de nutsproductie. Een cijfer boven de vijftig duidt op groei. Deze PMI is gebaseerd op vijf indexen: nieuwe orders (gewicht 0,3), huidige productie (0,25), werkgelegenheid (0,2), gekochte voorraden voor het magazijn (0,1) en de leverantietijd (0,15).
Bij de laatste index gaat men ervan uit dat een kortere leverantietijd betekent dat fabrikanten minder druk zijn omdat de vraag naar hun producten afgenomen is. Dit is dus ongunstig. Aangezien een langere leverantietijd (index boven de vijftig) 'goed' is en een kortere 'slecht', wordt de index omgekeerd zodat de gegevens vergelijkbaar zijn met de overige indexen. Er geldt dan altijd: hoe hoger hoe beter.
Alleen de index van de huidige productie van fabrikanten is voor de derde achtereenvolgende maand positief, hoewel niet veel. De overige vier indexen zijn negatief (index beneden de vijftig).
De situatie in de fabricage-sector in juli was dus niet erg positief, hoewel de index in juni wel erg hoog was. Daarom lijkt de krimp groter dan het geval is: 51,5 in juni versus 49,5 in juli. De situatie in de dienstensector en de samengestelde productie-index, die Markit op 3 augustus naar buiten bracht, is in juli daarentegen wederom verbeterd.
In alle opzichten gaat het uitstekend in de dienstensector. De algehele PMI in de dienstensector vertoont al zes maanden groei en gaat steeds sneller. In juni was de diensten-PMI 53,8 en in juli zelfs 55,0, het hoogst sinds februari 2013. Markit denkt dat de groei de komende maanden voortgaat.
Samengestelde productie-index. Bron: markiteconomics.com
Alle onderliggende indexen zijn positief. De hoeveelheid nieuwe opdrachten vertoonde de sterkste groei. De werkgelegenheid nam enigszins toe,voor het eerst sinds februari 2014, maar niet voldoende om de duidelijke daling bij fabricage te compenseren.
De werkgelegenheid in de particuliere sector daalde hierdoor voor de 37ste maand op rij. Overigens is de werkloosheid volgens de definitie van de Internationale Arbeids Organisatie (Engelse afkorting: ILO) nog steeds laag in Rusland.
De samengestelde productie-index, die de gecombineerde expansie weergeeft van fabricage en diensten, stond in juli op 53,5. Dit is hetzelfde niveau als van juni. Maar de opbouw is anders omdat de productie in de fabricage-sector minder toenam dan in juni (de enige groei index in juli van fabricage), hetgeen werd gecompenseerd door extra groei in activiteit van de dienstensector.
Werkelijke groei
In 2014 groeide de economie met 0,7 procent en in 2015 bedroeg de krimp 3,7 procent. In het eerste kwartaal van 2016 was de krimp 1,2 procent.
Volgens het Ministerie van Economische Ontwikkeling kromp de economie in het tweede kwartaal met 0,6 procent en met 0,5 procent in juni. Over de gehele eerste helft van 2016 bedroeg de krimp 0,9 procent. Ten opzichte van de voorafgaande maand (gecorrigeerd voor het seizoen en kalendereffecten) is de bbp-daling al gestopt: -0,2 procent in april, -0,1 in mei en 0,0 in juni.
De PMI van de afgelopen maanden suggereert verdere verbetering. Overigens wordt het bbp samengesteld uit veel meer kencijfers dan alleen de productie van fabricage en diensten. De industriële productie, transport en landbouw hadden bijvoorbeeld een positieve invloed op het huidige bbp-cijfer, maar de bouw en de detailhandel een negatieve.
| 2016 | 2015 | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| mei | juni | juni (t.o.v. mei)1 | jan-jun | juni | jan-jun | |
| BBP | -0,6 | -0,5 | 0,0 | -0,9 | 4,5 | 3,7 |
| Industrie2 | 0,7 | 1,7 | 0,3 | 0,4 | -4,8 | -2,7 |
| fabricage | 0,3 | 1,6 | 0,5 | -0,9 | -6,6 | -4,5 |
| Landbouw | 2,6 | 2,1 | 0,1 | 2,6 | 1,6 | 2,9 |
| Bouw | -9,0 | -9,7 | -0,8 | -5,7 | -8,1 | -6,9 |
| Reëel besteedbaar inkomen | -6,2 | -4,8 | 0,4 | -0,5 | 4,2 | 3,7 |
| Reëel loon | 1,0 | 1,4 | -0,1 | 0,0 | -8,6 | -8,8 |
| Maandloon (roebel) | 37.270 | 38.590 | 35.730 | 35.395 | 33.124 | |
| Werkloosheid (% beroepsbevolking) | 5,6 | 5,4 | 5,6 | 5,8 | 5,4 | 5,7 |
| Detailhandel | -6,1 | -5,9 | -0,3 | -5,7 | -9,6 | -8,4 |
| Export (mld $) | 22,0 | 23,4 | 127,7 | 30,1 | 181,6 | |
| Import (mld $) | 14,4 | 16,0 | 83,6 | 16,2 | 92,3 | |
| Olieprijs3 | 44,6 | 46,2 | 37,7 | 61,4 | 57,0 | |
1 Gecorrigeerd voor effecten van het seizoen en de kalender.
2 De industriële productie is het totaal van de sectoren delfstofwinning, goederenfabricage en de nutssector (productie en distributie van elektriciteit, gas en water.
3 Prijs in dollars per vat Oeral-olie.
Bron: Ministerie van Economische Ontwikkeling (economy.gov.ru)