Russische inflatie daalt weer

Jan Limbeek

In juli 2016 is de Russische inflatie gedaald tot het laagste niveau in jaren: vergeleken met juli 2015 bedroeg de inflatie 7,2 procent. Een jaar geleden was de geldontwaarding nog ruim twee keer hoger: in juli 2015 waren de prijzen 15,6 procent hoger dan in juli 2014.

In januari 2016 dook de inflatie in de enkele cijfers. (Zie 'Russische inflatie gehalveerd in vier maanden'.) In de maanden maart, april en mei stond de inflatie op 7,3 procent. In juni steeg de inflatie licht naar 7,5 procent, waarna in juli de dalende trend zich voortging. In de laatste week van juli (26 juli t/m 1 augustus) daalden de prijzen zelfs, voor het eerst sinds september 2011, met 0,1 procent ten opzichte van een week eerder.

De beperkte inflatie van juli is voornamelijk te danken aan de lagere prijzen van het eind van de maand. De weken vóór 26 juli was de inflatie iets hoger dan verwacht. Hierdoor verlaagde de Centrale Bank van Rusland (CBR) de rente eind juli niet verder. De vorige renteverlaging van 14 juni 2016 met een half procentpunt tot 10,5 procent had in het geheel geen negatieve invloed op de inflatie of de koers van de roebel.

In de zomer daalt normaliter de inflatie door lagere (groei van) voedselprijzen, vanwege overvloedig aanbod en lagere vraag. Vele Russen vertrekken in de zomermaanden naar hun datsja's waar ze zelf verbouwd voedsel consumeren. In augustus bereikt deze voedseltrend zijn top. Het is daarom mogelijk dat de huidige deflatie de gehele maand augustus doorzet.

In de zeven maanden sinds het begin van 2016 stegen de prijzen met 4,0 procent. Als de inflatie het gemiddelde maandniveau van ongeveer 0,5 procent niet overschrijdt, dan komt de jaarinflatie uit op 6 procent. In deze omstandigheden is de algemene verwachting in Rusland dat de CBR de rente in de volgende vergadering van 16 september wel zal verlagen met een half tot anderhalf procentpunt.

In de praktijk is de CBR vooral gericht op inflatiebestrijding. in tegenstelling tot de Amerikaanse FED, die meer oog heeft voor economische groei. De reële rente (rente minus inflatie) in Rusland is inmiddels 3,3 procent positief en zal zonder renteverlaging verder stijgen. De stagnerende economie kan best een steun in de rug gebruiken met een lagere rente.

Lage prijzen stijgen meer
De gemiddelde kosten van een minimummandje met voedingswaren bedroeg in juli 3.198,2 roebel per maand (44 euro tegen de huidige koers van 73 roebel voor een euro). Dit is een groei van 6,8 procent sinds het begin van 2016, bijna twee keer zo hoog als de algehele inflatie dit jaar.

Het minimummandje is een gemiddelde van heel Rusland. In het Verre Oosten liggen de prijzen ongeveer twee keer hoger dan in een groot deel van Europees Rusland. Dit geldt minder voor Moskou en Sint Petersburg waar het minimummandje veel duurder is en de prijs hiervan sinds het begin van dit jaar meer steeg, respectievelijk 4.630,9 roebel (9,3 procent hoger dan begin 2016) en 4.620,2 (8,5 procent).

Dit mandje is een indicator voor de prijsontwikkeling en zegt niet alles over de koopkracht. Het armste deel van de bevolking heeft doorgaans meer tijd om te zoeken naar goedkope aanbiedingen of om zelf voedsel te kweken.