Net geen verrassing in de eerste ronde Oekraïense presidentsverkiezingen
Jan Limbeek
De Oekraïense presidentsverkiezingen van zondag 31 maart 2019 leverde Vladimir Zelinski bijna een derde van de stemmen op, maar lang geen absolute meerderheid. Op 21 april volgt de tweede ronde, waarin Zelinski het opneemt tegen de nummer twee, zittend president Petro Porosjenko, die 16 procent van de stemmen kreeg.
Van de 29,6 miljoen kiesgerechtigden brachten bijna 19 miljoen hun stem uit en stemden bijna elf miljoen kiesgerechtigden (36,5 procent) niet, omdat ze niet wilden of niet konden. De opkomst was 63,5 procent.
Het resultaat van de verkiezingen was min of meer zoals verwacht (zie de verkiezingsanalyse). Alleen de steun voor de pro-Russische Joeri Bojko bleek groter te zijn dan was aangenomen. De delen van de twee provincies Loegansk en Donetsk (de twee provincies samen vormen de Donbass), die onder Oekraïense controle staan en dus in de verkiezingen konden participeren, stemden als enige regio's in meerderheid voor Bojko.
De officiële verkiezingsuitslag van de eerste ronde, na het tellen van alle stemmen, laat zien dat Zelenski meer steun vergaarde dan de nummers twee en drie samen. Bron: cvk.gov.ua
Als de andere delen van deze provincies, die onder controle van pro-Russische rebellen staan, ook aan de verkiezingen hadden kunnen deelnemen, zou de steun voor Bojko groter zijn geweest. In totaal stemden in de provincie Loegansk 302.797 kiezers(van wie 44 procent op Bojko) en in de provincie Donetsk 848.542 kiezers (van wie 37 procent op Bojko), terwijl hier voor de oorlog veel meer kiesgerechtigden waren.
Het is natuurlijk niet de schuld van de zittende president Porosjenko dat die delen van Loegansk en Donetsk niet meededen. Er woedt immers een oorlog in de Donbass. Wat Porosjenko wel te verwijten valt is dat de misschien wel drie miljoen Oekraïense arbeidsmigranten en vluchtelingen die in Rusland verblijven, daar niet konden stemmen.
De Oekraïners die in Rusland verblijven, dragen Rusland een warm hart toe en zouden waarschijnlijk op de pro-Russische kandidaat stemmen en zeker niet op Porosjenko. Aangezien het verschil tussen Bojko en Porosjenko 800.000 stemmen bedroeg, zou Bojko op de tweede plaats hebben kunnen eindigen als de Oekraïners die in Rusland verblijven hadden kunnen stemmen.
De voorwaarde hiervoor is wel dat een flink deel van hen gestemd zou hebben, wat nog maar de vraag is. In totaal stemden niet meer dan 55.031 Oekraïners in het buitenland. Rusland hoort hier dus niet bij.