Jan Limbeek
Op maandag 29 juli heeft de Centrale Bank van Rusland (CBR) het centrale rentetarief verlaagd naar het laagste niveau sinds vijf jaar: 7,25 procent. De verlaging past in de mondiale trend van een steeds lagere rente.
Bron: Russische Staatsdienst voor de Statistiek, Rosstat
De vorige renteverlaging vond plaats half juni 2019, toen het centrale rentetarief daalde van 7,75 procent - dit percentage werd in december 2018 vastgesteld - naar 7,50 procent.
In tegenstelling tot veel landen is de neerwaartse aanpassing van de rente in Rusland erg bescheiden. In Rusland dient de rente nog als een belangrijk instrument om de inflatie te beperken. De inflatie daalt sinds april 2019 en blijft naar verwachting dalen, hetgeen ruimte schept voor een lagere rente.
De redenen voor de renteverlaging zijn dezelfde als de CBR de vorige keer noemde: de trage inflatie, het lage risico op hogere inflatie in de toekomst en de slome economische groei, met name door de zwakke binnen- en buitenlandse vraag. Als de genoemde ontwikkelingen blijven bestaan, dan verwacht de CBR een verdere renteverlaging in de nabije toekomst.
De reële rente (nominale rente minus inflatie) is in Rusland, vergeleken met westerse landen, nog steeds zwaar positief: 7,25 procent rente minus 4,7 procent inflatie (juni 2019 op jaarbasis) maakt 2,55 procent reële rente. Een bedrag aan roebels op een Russische bankrekening wordt jaarlijks groter.
Ten opzichte van oktober 2018 is de waarde van de roebel tegenover de euro of de dollar gestegen, zeker als je in aanmerking neemt dat de ontwaarding van de roebel groter is dan die van de euro of de dollar omdat de inflatie in Rusland hoger is dan in de eurozone of de VS. Met andere woorden, roebels worden in hoger tempo minder waard dan euro's of dollars, maar als je ze omruilt krijg je juist meer euro's of dollars.
In de eurozone is het de bedoeling om via een (nog) lagere rente de inflatie aan te zwengelen. In de VS gaat economische groei boven het gevaar van hogere inflatie. Maar in Rusland vindt bankpresident Elvira Nabioellina bestrijding van de inflatie het hoogste goed. De rente wordt alleen - en met kleine stapjes - verlaagd als er geen prijsopdrijvend effect is of wordt verwacht.
Inflatiehavik Nabioellina is ervan overtuigd dat een lagere rente de economie alleen kan stimuleren als er geen hogere inflatie tegenover staat. Prijsstabiliteit vindt ze veel belangrijker dan lage rente voor het vertrouwen van de bevolking en bedrijven en dus voor de economische groei. Bovendien zegt ze voortdurend dat vooral de lagere inkomens te lijden hebben van inflatie omdat zij minder kunnen kopen voor hun geld.
Nabioellina weet steeds president Poetin te overtuigen van haar opvattingen. Met zijn steun is Ruslands monetaire beleid al jaren strikt en voorspelbaar.